Başlık

Nakliyeci firmaya mal taşıttıran lojistik firmasının ayrıca taşıma irsaliyesi düzenlemesine gerek olmadığı hk.

Tarih

17/03/2011

Sayı

B.07.1.GİB.4.99.16.01.0-VUK-230-19

Kapsam

 T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

BÜYÜK MÜKELLEFLER VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı dilekçenizde; şirketiniz müşterilerinin mallarının depodan alınarak talimat verilen yere kadar nakliyesi için başka bir nakliye firmasından araç tedarik ettiğiniz, ilgili firmanın söz konusu işlem için taşıma irsaliyesi düzenlediği, ilgili taşıma irsaliyesinin şirketiniz müşterisince düzenlenen sevk irsaliyesi üzerinden müşteri adına düzenlenmesinin Vergi Usul Kanunu açısından sakınca doğurup doğurmayacağı ile araç tedarik edilen firmanın şirketinize kestiği nakliye faturası üzerinden müşterinize tarafınızca fatura kesileceği belirtilerek nakliye firması tarafından taşınması sırasında ikinci bir taşıma irsaliyesi düzenlemenize gerek olup olmadığı hakkında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

Bilindiği üzere, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde: " Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır." hükmü yer almaktadır.

Bahsi geçen Kanunun 230 uncu maddesinin 5 inci bendinde ise; " Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının, taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlenmesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.

Malın bir mükellefin birden çok işyerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzere bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk irsaliyesine bağlanması gereklidir. Bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231 inci madde hükmü uygulanır. İrsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir." hükmü bulunmaktadır.

Anılan bent hükmünden de anlaşılacağı üzere, sevk irsaliyesi ticari mal hareketinin izlenmesi için düzenlenen bir belgedir. Bu itibarla sevk irsaliyesinin malın sevki anında düzenlenmesi ve düzenlendiği günün tarihinin yazılması gerekmektedir.

Yine, aynı Kanunun "Faturanın Nizamı" başlıklı 231 inci maddesinin 5 inci bendinde; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükmüne yer verilmiştir.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 240 ıncı maddesinin (A) fıkrasında; "Taşıma irsaliyeleri: Ücret karşılığında eşya nakleden bütün gerçek ve tüzel kişiler naklettikleri eşya için 209 uncu maddede yazılı bilgilerle, sürücünün  ad ve soyadı ve aracın plaka numarasını ihtiva eden ve seri ve sıra numarası dahilinde teselsül eden irsaliye kullanmak zorundadırlar. Bu irsaliyenin bir nüshası eşyayı taşıttırana, bir nüshası eşyayı taşıyan aracın sürücüsüne veya kaptanına verilir ve bir nüshası da taşımayı yapan nezdinde saklanır. Bu bent hükmü nakliye komisyoncuları ile acenteleri de kapsar." hükmü yer almaktadır.

Konu ile ilgili olarak yayımlanan, 173 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği'nin C/3 bölümünde ise; "Anılan Kanunun 230 uncu maddesine göre satılan malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının sevk irsaliyesi, 240 ıncı maddesine göre de ücret karşılığında eşya taşıyanların ise taşıma irsaliyesi düzenleme mecburiyeti bulunmaktadır." açıklamasına yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre, müşterilerinize ait malların bulundukları depodan alınarak talimat verilen yerlere tedarikçi firmalar tarafından ücret karşılığında taşınması durumunda, tedarikçi firma tarafından taşıma irsaliyesi, malı taşıttıran müşteriniz tarafından ise sevk irsaliyesi düzenlenmesi gerekmektedir.

Öte yandan, nakliye hizmetine ilişkin olarak Vergi Usul Kanununun 231 inci maddesinin 5 inci bendi gereğince hizmetin tamamlanmasından itibaren  en geç yedi gün içerisinde  tedarikçi firma tarafından şirketinize, şirketiniz tarafından da müşterinize fatura düzenleneceği tabiidir.

Ayrıca; ücret karşılığı mal taşıyanlarca  taşıma irsaliyesi düzenleme mecburiyeti olduğundan, araç tedarik ettiğiniz nakliye firmasının müşteriniz mallarının sevkiyatı sırasında taşıma irsaliyesi düzenleyerek sevkiyata konu araçta bulundurması kanuni zorunluluk olup, şirketinizin ikinci bir taşıma irsaliyesi düzenlemesine gerek bulunmamaktadır.

Bilgi edinilmesini rica  ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.