TBMM Genel Kurulunda, serbest muhasebeciliği kaldıran, serbest muhasebecilere mali müşavir olma hakkı tanıyan kanun tasarısı kabul edilerek yasalaştı.

Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunu, yeni Ticaret Kanunu ve Basel-2 kriterlerinin uygulamaya girmesiyle birlikte, işlevlerini yitirecek olan serbest muhasebecilerin durumu yeniden düzenleniyor. Kanunun adı, ''Serbest muhasebecilik'' ibaresi kaldırılarak ''Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu'' olarak değiştiriliyor.

Meslek mensubu olma şartı, TCK ile uyumlu hale getiriliyor. Buna göre, meslek mensubu olmak için; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine, anayasal düzene, milli savunmaya ve devlet sırlarına karşı suçlar ile casusluk, zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan mal varlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkum olmama şartı aranacak.

İki yıllık meslek yüksekokulu veya lise mezunu oldukları için mali müşavirlik hakkı bulunmayan serbest muhasebeciler, sınavda başarılı olma koşuluyla mali müşavir olabilecek.

Staj süresi, 2 yıldan 3 yıla çıkarılırken, staj süresinden sayılan hizmetler yeniden düzenleniyor. Serbest muhasebeci mali müşavirlik stajı, bağımsız çalışan serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavir yanında veya şirketlerinde yapılacak. Staja başlayabilmek için staja giriş sınavını kazanmak ve Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odaları Birliği (TÜRMOB) tarafından kurulan temel eğitim ve staj merkezi eğitim programını tamamlayıp başarılı olmak şartı aranacak. Merkezin kurs ve seminerlerinde geçen ve 6 ayı aşmayan süreler, staj süresinden sayılacak.

Kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlar, yeterlilik sınavını kazandıkları tarihten itibaren açılacak yeminli mali müşavirlik sınavına genel hükümlere göre katılabilecek. Ancak bunların yeminli mali müşavir ruhsatını alabilmeleri için düzenlemede belirtilen süreyi tamamlamaları gerekecek.

YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVI

Yeminli mali müşavirlik sınavı, Birlik tarafından yazılı olarak yapılacak. Maliye Bakanlığı, sınavın adil, tarafsız ve mevzuatına uygun şekilde yapılması için gerekli önlemleri almaya yetkili olacak. 7 kişiden oluşacak sınav komisyonu başkanı ve üyeleri; 4'ü Maliye Bakanlığı vergi denetim elemanları arasından, 1'i YÖK tarafından önerilecek 2 aday arasından, 2'si ise TÜRMOB tarafından önerilecek 4 aday arasından Maliye Bakanı tarafından seçilecek.

Bölgesi içinde kendi mesleği konusunda en az 250 meslek mensubu bulunan il merkezleri ve ilçelerde oda kurulacak. Bu odalar, bulundukları ilin veya ilçenin adıyla anılacak. Ancak ilçelerde oda kurulabilmesi için, o ilçedeki en az 100 meslek mensubunun yazılı başvurusu aranacak.

Meslek mensuplarından kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar ile mesleği fiilen icra etmeyenler, odaya giriş ücreti ve yıllık üye aidatlarını yüzde 50 indirimli olarak ödeyecek.

Oda yönetim kurulu üyeleri, kayıtlı olduğu meslek odasında en az 3 yıl kıdemli olup serbest veya bir işyerine bağlı olarak fiilen mesleki faaliyette bulunanlar arasından seçilecek. Üye sayısı 100'den az olan odalarda 3 yıllık süre şartı aranmayacak. Odalarda üst üste 2 seçim döneminde 2 defa Yönetim Kurulu başkanlığına seçilmiş olanlar, aradan iki seçim dönemi geçmedikçe yönetim kurulu üyeliğine aday olamayacak. Seçilme yeterliğini kaybeden Yönetim Kurulu üyelerinin görevi kendiliğinden sona erecek.

Her oda, üye sayısına bağlı olmaksızın seçeceği 3 temsilciye ilave olarak, üyelerinin 75'de biri oranında temsilci ve aynı sayıya kadar yedek temsilci seçecek.

Birlik Yönetim Kurulu, kayıtlı olduğu meslek odasında en az 3 yıl süreyle fiilen mesleki faaliyette bulunan Birlik Genel Kurulu üyeleri arasından, 3 yıl için seçilen 9 asıl, 9 yedek üyeden oluşacak.

Yönetim Kurulu üyelerinden en az 5'i, yeminli mali müşavir olacak. Üst üste 2 seçim döneminde 2 defa Birlik Yönetim Kurulu başkanlığına seçilmiş olanlar, aradan iki seçim dönemi geçmedikçe yönetim kurulu üyeliğine seçilemeyecek.

SEÇİMLER NİSPİ TEMSİL SİSTEMİYLE YAPILACAK

Seçimlerde, üyeler bağımsız veya aralarında oluşturacakları grupların listelerinden aday olabilecek. Kurul üyelikleri ve Birlik genel kurulu temsilcilikleri için ayrı oy pusulaları oluşturulacak. Oy pusulalarında, grup listelerinden aday olanlar ilgili grup isimi altında, bağımsız adaylar ise ayrıca listelenecek.

Oy pusulaları, hangi kurul üyeliği için hangi grup ya da bağımsız adaya oy verileceğini gösterecek şekilde hazırlanacak, grup isimlerinin ve bağımsız adayların adları yanına işaret konacak kare şeklinde kutulara yer verilmek suretiyle çoğaltılıp, ilçe seçim kurulu mührüyle mühürlendikten sonra kullanılacak. Oylar, pusulada yer alan grup ya da bağımsız adayların ismi yanındaki kutu işaretlenmek suretiyle kullanılacak. Oy verme işlemi, gizli oy açık tasnif esasına göre yapılacak. Üye listelerinde adı yazılı bulunmayan meslek mensupları, oy kullanamayacak.

Seçime katılacak grupların ve bağımsız adayların adları alt alta ve aldıkları geçerli oy, hizalarına yazılacak. Grupların oy sayıları, önce bire, sonra ikiye, sonra üçe... şeklinde devam edilmek suretiyle, yedekler dahil o kurulun çıkaracağı üye ve Birlik Genel Kurul temsilci sayısına ulaşılıncaya kadar bölünecek. Elde edilen paylar ile bağımsız adayların aldıkları oylar, ayrım yapılmaksızın en büyükten en küçüğe doğru sıralanacak.

Üyeler, oda veya birlik, yönetim, denetim ve disiplin kurullarından sadece birinde görev alabilecek.

EĞİTİM SEMİNERLERİ

Meslek mensupları, mesleki faaliyetlerini fiilen devam ettirmeleri için birlik ve odalar tarafından düzenlenecek mesleki geliştirme ve eğitim seminerlerine katılmak zorunda olacak.

Meslek mensupları iş elde etmek için reklam sayılabilecek faaliyetlerde bulunamayacak, tabela veya basılı kağıtlarında ruhsatname ile belirlenene mesleki unvanları dışında başka sıfat kullanamayacak.

Oda genel kurulları da Birlik genel kurulunda olduğu gibi 3 yılda bir yapılacak.

Birlik Genel Kuruluna katılacak yönetim kurulu başkan ve üyelerinin sadece genel kurula katılma ve oy kullanma hakları mevcut olacak, kurullara seçilebilmek için ise düzenlemeyle öngörülen şartları taşımaları gerekecek. Birlik yönetim kurul başkanlığına seçilebilmek için en az 5 yıl yeminli mali müşavirlik yapma şartı aranacak.

SINAV ŞARTI ARANMAYACAKLAR

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte Türkiye genelinde mali denetim yapan kamu bankalarının müfettişleri ile kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisi almış olanlardan, bu yetkilerini aldıkları tarihten itibaren kamu kurum ve kuruluşlarında 8 yıllık hizmet süresini dolduranlar ile en az 8 yıl öğretim üyesi, öğretim görevlisi ve profesör olarak çalışanlar için serbest muhasebeci mali müşavirlik sınav şartı aranmayacak.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce, kanunları uyarınca vergi inceleme yetkisini almış ve mesleki yeterlilik sınavını vermiş olanlardan, kanunda belirtilen 10 yıllık süreyi tamamlamamış olanlar, usul ve esasları Maliye Bakanlığınca belirlenecek ve Bakanlıkça yapılacak özel mali müşavirlik sınavında başarılı olmaları kaydıyla yeminli mali müşavir olma hakkı kazanacak. Ancak bu kişilerin yeminli mali müşavir ruhsatını alabilmeleri için düzenlemede belirtilen süreyi tamamlamaları şartı aranacak.

Yasayla, 1 Nisan 2008 tarihinden sonra yapılacak seçimlerden itibaren üst üste 2 seçim döneminde oda veya birlik yönetim kurulu başkanı olan seçilmiş olanlar, aradan 2 seçim dönemi geçmedikçe yönetim kurulu üyesi olarak seçilemeyecek.

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak ilk seçimde, her oda, üye sayısına bağlı olmaksızın seçeceği 3 temsilciye ilave olarak üyelerinin 60'ta biri oranında birlik genel kurulu temsilcisi ve aynı sayıda yedek temsilci seçecek.