Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
Özel Tüketim Vergisi (III) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği yayımlandı PDF Yazdır e-Posta
08 Ağustos 2015

Image

Özel Tüketim Vergisi (III) sayılı Liste Uygulama Genel Tebliği 08.08.2015 tarihli Resmi gazetede yayımlanmıştır.

Tebliğde yer alan önemli düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.

1. Belgesiz mal bulundurulması halinde sorumluluk

ÖTV Kanunu’nun 4/3. maddesinde, fiilî veya kaydî envanter sırasında belgesiz mal bulundurulduğunun tespiti halinde, belgesiz mal bulunduran mükelleflere, bu malların alış belgelerinin ibrazı için tespit tarihinden itibaren 10 günlük bir süre verileceği, bu süre içinde alış belgelerinin ibraz edilememesi halinde belgesi ibraz edilemeyen malın, tespit tarihindeki emsal bedeli üzerinden hesaplanan ÖTV’nin, alışını belgeleyemeyen mükellef adına re’sen tarh edileceği, tarh edilecek ÖTV’nin asgari maktu vergi tutarına göre hesaplanan vergiden az olamayacağı ve bu tarhiyata vergi ziyaı cezası uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

ÖTV (III) Sayılı Liste Uygulama Tebliğinde bu uygulamanın usul ve esaslarına ilişkin olarak ilk defa açıklamalar yer almıştır.

Yapılan açıklamaya göre, bu kapsamda işlem tesis edilebilmesi için, mükellefiyetin veya mükellefiyeti gerektirecek faaliyetin bulunması ve söz konusu malların belgesiz olarak bulundurulduğunun fiilî veya kaydî envanter neticesinde tespit edilmesi gerekmekte olup, bu yönde herhangi bir tespit bulunmadığı sürece söz konusu düzenleme kapsamında ÖTV tarhiyatı yapılmayacaktır. Örneğin, perakende satış yapan bir işletme nezdinde belgesiz olarak alkollü içki veya tütün mamulü bulundurulduğunun tespiti halinde bulunduran hakkında bu uygulama kapsamında işlem tesis edilecektir.

Ancak belgesiz mal bulunduran mükelleflere bu malları satanlara, bu satışları ile ilgili vergi inceleme raporuna dayanılarak ÖTV tarhiyatı yapıldığı takdirde, bu kapsamda ayrıca alıcıdan ÖTV ve buna ilişkin ceza aranmayacaktır.

Ayrıca, (III) sayılı liste kapsamındaki malların ithalatı, imal edenler tarafından teslimi ile ÖTV uygulanmadan önce müzayede yoluyla satışı aşamaları ÖTV’ye tabi olduğundan, belgesiz olarak bulundurulduğu tespit edilen malların söz konusu safhalarda vergilendirildiğinin tespiti halinde de bu uygulama kapsamında işlem tesis edilmeyecektir.

2. Diplomatik istisna kapsamında yapılan teslimlerde fatura düzeni

(I) ve (II) sayılı listelerle ilgili genel tebliğlerde olduğu gibi, diplomatik istisna uygulamasında da fatura bedeline dâhil edilmeyen ÖTV tutarının düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 6 ncı Maddesi Kapsamında Hesaplanıp Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutarı ................TL’dir.” şerhi ile gösterileceği açıklanmıştır.

3. İthalat istisnaları ile serbest bölge rejimi kapsamındaki istisna uygulamaları

ÖTV Kanunu’nun 7/7. maddesi kapsamında (III) sayılı listedeki malların ithalinde ve serbest bölge rejimi kapsamındaki teslimlerinde ÖTV istisnası uygulamasına ilişkin olarak daha önce verilen özelgelerde yapılan açıklamalara tebliğde yer verilmiştir.

Yapılan açıklamalara göre transit, gümrük antrepo, dâhilde işleme, gümrük kontrolü altında işleme rejimlerine tabi tutulanlar ile serbest bölgeler ve geçici depolama yerleri hükümlerinin uygulandığı (III) sayılı listede yer alan mallar ÖTV’den istisna olacaktır. Ancak, dâhilde işleme rejimi kapsamında olsa dahi; imalatta kullanılan malların yurt içinden temin edilmesi ile fiilen ihraç edilmeyen malların imalinde kullanılan malların ithal edilmesi hallerinde bu kapsamda ÖTV istisnası uygulanmayacaktır. Bunun yanı sıra, (III) sayılı listede yer alan malların söz konusu rejimler dışında kullanılması, sarfı veya yurt içine tesliminin genel hükümler çerçevesinde vergilendirilecektir.

Ayrıca, ÖTV Kanunu’nun 16. maddesi uyarınca, Gümrük Kanunu ve diğer kanunlar gereğince gümrük vergisi teminata bağlanarak işlem gören mallara ait ÖTV de aynı usule tabi tutulacağından, başta Gümrük Kanunu’nun 118. maddesi olmak üzere ilgili mevzuat hükümleri gereğince, gümrük vergisi teminata bağlanarak ithal edilen mallara ait ÖTV de teminata bağlanacaktır.

4. Gümrüksüz Satış Mağazalarına Yapılan Teslimler ile Bu Mağazalar Tarafından Yapılan Teslimler

Tebliğde, Gümrük Kanunu’na göre gümrüksüz satış mağazaları gümrük antreposu sayıldığından, bu mağazalar tarafından ÖTV'nin konusuna giren malların ithalinin Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7. maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendi uyarınca vergiden müstesna tutulacağı açıklanmıştır.

Tebliğde, bu konuda daha önce verilen özelgelerde belirtildiği gibi, bu mağazalar tarafından ithal edilen malların antrepo rejimi kapsamında olduğu sürece ÖTV uygulanmayacağı belirtilmiştir. Bu malların, Gümrük Kanunu’nun 167. maddesinin birinci fıkrasının 4 ve (6/a) bentleri kapsamında gümrük vergisinden muaf olarak ithalinde de ÖTV istisnası uygulanacağı, ancak, yurt içindeki ÖTV mükellefleri tarafından imal edilerek gümrüksüz satış mağazalarına teslim edilen mallar T.C. Gümrük Bölgesinden çıkmadığından ve gümrüksüz satış mağazaları yurt dışındaki müşteri kapsamına girmediğinden, bu teslimlerde ÖTV yönünden ihracat istisnası uygulanmayacağı açıklanmıştır. Yurt içindeki mükelleflerin serbest dolaşımdaki mallarının bu mağazalara tesliminde antrepo rejimi uygulanması söz konusu olmadığından, ÖTV mükelleflerinin bu mağazalara yaptığı teslimlerde Kanunun 7. maddesinin birinci fıkrasının (7) numaralı bendine göre istisna uygulanmasının mümkün olmadığı belirtilmiştir.

5. Özel Etiketi veya İşareti Olmayan Malların Tespitinde Müteselsil Sorumluluk

1 Seri No.lu Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkilerde Bandrollü Ürün İzleme Sistemi Genel Tebliği ile vergi güvenliğini sağlamak amacıyla tütün mamulleri ve alkollü içkiler için bandrollü ürün izleme sistemi kurulmuş ve bu kapsamda söz konusu mallar için bandrol ve kod (biralar için) uygulaması zorunluluğu getirilmiştir.

ÖTV Kanunu’nun 13/5. maddesiyle de bandrolsüz 50 litreyi aşan alkollü içki veya 5.000 adedi (250 paketi) aşan sigara bulundurulduğunun tespiti halinde, müteselsil sorumluluk çerçevesinde bu malları bulunduranlar adına, tespit tarihindeki emsal bedel veya miktar üzerinden re’sen ÖTV tarh edilmesi ve vergi ziyaı cezası uygulanması öngörülmüştür.

ÖTV (III) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde, daha önce 27 seri no.lu ÖTV Genel Tebliğinde yapılmış olan açıklamalar, zaman içinde gelişen olaylara göre verilen görüşler çerçevesinde genişletilmiş ve güncellenmiştir.

a) Kanunda Belirtilen Hadleri Aşmayan Tespitlerde Müteselsil Sorumluluk

Yukarıda belirtilen hadleri aşmayan bandrolsüz sigara ve alkollü içki tespitlerinde sadece bu malları aracında, işyerinde veya herhangi bir yerde bulundurdukları tespit edilenler adına işlem yapılacaktır.

Özel etiketi veya işareti olmayan söz konusu malların tespitinde, yakalama veya el koyma işlemini gerçekleştiren ilgili kolluk birimleri tarafından, yakalama/el koyma işlemine ilişkin düzenlenen tutanağın bir örneği, numune olmaksızın, doğrudan yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yerdeki Vergi Dairesi Başkanlığına (bulunmayan yerlerde Defterdarlığa) gönderilecektir. Bu tutanakta asgari olarak, bulunduranların kimlik/pasaport bilgileri, yakalanan/el konulan malın miktar bilgileri ile bulunması halinde ayırt edici ibarelere ve alkollü içkilerde varsa ürün üzerindeki, içerdiği alkol derecesine/miktarına ilişkin bilgilere yer verilecektir.

İlgili kolluk birimleri tarafından gönderilen tutanak, Vergi Dairesi Başkanlığı (bulunmayan yerlerde Defterdarlık) tarafından, bulunduranlar adına tarhiyat yapılabilmesi için bulunduranların;

  • Faal mükellef olması durumunda bunların bağlı bulunduğu,
  • Faal mükellef olmaması durumunda ikametgâhlarının, işyerlerinin, kanuni veya iş merkezlerinin bulunduğu yer,
  • Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezlerinin bulunmaması durumunda ise yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yer,

vergi dairesine gönderilecektir. Yukarıda belirtilen durumlarda, tarhiyatı yapması öngörülen vergi dairesinin bulunduğu ilgili ilde, Kanuna ekli (III) sayılı liste bakımından görevlendirilmiş veya belirlenmiş vergi dairesi varsa, söz konusu tutanak bu vergi dairesine gönderilecektir. Başka bir ildeki vergi dairesine gönderilmesi gereken tutanaklar, ilgili il Vergi Dairesi Başkanlığına (bulunmayan yerlerde Defterdarlığa) gönderilecektir.

Söz konusu mallara ait ÖTV, tespit tarihindeki emsal bedeli veya miktarı üzerinden Kanunun 11. maddesindeki esaslara göre re’sen tarh edilecek, bu tarhiyata ayrıca vergi ziyaı cezası da uygulanacaktır.

Yapılacak tarhiyatlarda, tarhiyata esas perakende satış fiyatının, takdir komisyonları marifetiyle belirlenmesi mümkündür. Bu durumda, marka ve ayırt edici ibaresi aynı olan ürün ile ilgili, Tebliğin (III/C/1.2) bölümü çerçevesinde, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu (TAPDK) tarafından daha önce gönderilmiş değerlendirme raporu/raporları bulunması halinde, geçerliliği hususunda aksi yönde tespit olmaması kaydıyla, bu rapordaki/raporlardaki vergilendirmeye esas veriler kullanılabilecektir. Daha önce TAPDK tarafından gönderilmiş değerlendirme raporu bulunmaması ve söz konusu malın yasal olarak piyasada satışının olmaması halinde ise emsal bedel (piyasaya arz edilen benzer malların piyasadaki en düşük perakende satış fiyatı) üzerinden hesaplanan nispi ÖTV tutarı, asgari maktu vergi tutarı ile yapılacak kıyaslamada dikkate alınabilecektir. Emsal bedelin ve alkollü içki tespitlerinde ayrıca alkol oranının, Vergi Dairesi Başkanlığı/Defterdarlık tarafından TAPDK’dan da temin edilmesi mümkündür.

Kolluk kuvvetleri tarafından düzenlenen yakalama/el koyma tutanakları ile birden fazla kişinin söz konusu malları aracında, işyerinde veya herhangi bir yerde bulundurduğunun tespit edilmesi halinde, tarha yetkili vergi daireleri tarafından her biri adına ayrı ayrı tarhiyat yapılması mümkündür. Bu durumda, yapılacak tahsilata bağlı olarak diğer bulunduranlar adına yapılan tarhiyatlar veya tarhiyatlara ilişkin tahakkuklar terkin edilecektir.

Öte yandan, ÖTV Kanunu’nun 13/5. maddesinde, özel etiketi veya işareti olmayan, (III) sayılı listenin (B) cetvelinde yer alan sigara dışındaki tütün mamullerinin tespitinde de imalatçı/ithalatçı bakımından müteselsil sorumluluk öngörülmediğinden, sigara dışındaki tütün mamullerine ilişkin tespitlerde miktarına bakılmaksızın de bu bölümdeki açıklamalar çerçevesinde işlem tesis edilecektir.

b) Kanunda Belirtilen Hadleri Aşan Tespitlerde Müteselsil Sorumluluk

Bandrolsüz 50 litreyi aşan alkollü içki veya 5.000 adedi (250 paketi) aşan sigara bulundurulduğunun tespiti halinde, yakalama/el koyma işlemini gerçekleştiren ilgili kolluk birimleri tarafından; yakalama/el koyma işlemine ilişkin düzenlenen tutanağın bir örneği ile yakalanan/el konulan tüm mallardan alınan yeterli sayıda ve/veya miktarda numune, söz konusu malların hangi ithalatçı ya da imalatçıya ait olduğunun tespiti için, TAPDK’ya gönderilecektir. Söz konusu tutanakta asgari olarak, bulunduranların kimlik/pasaport bilgileri, yakalanan/el konulan malın miktar bilgileri ile bulunması halinde ayırt edici ibarelere ilişkin bilgiler yer alacaktır.

TAPDK, numuneler üzerinde yapacağı analiz sonucunda malların miktarı, alkol derecesi, emsal bedeli gibi tespite konu mal türleri itibarıyla verginin hesabına esas bilgileri de içeren bir değerlendirme raporu düzenleyecektir. Sigaralar için düzenlenen değerlendirme raporunda, emsal bedel olarak perakende satış fiyatlarına yer verilecektir. Raporda ayrıca yakalanan/el konulan malların ithalatçı veya imalatçı bazında ayrımı ile aynı ithalatçı ya da imalatçıya ait malların miktar ve marka bilgileriyle, bulunması halinde ayırt edici ibare bilgileri itibarıyla tasnifi yapılacak ve Kanunda belirtilen miktarların aşılıp aşılmadığı belirtilecektir. TAPDK tarafından 30 gün içerisinde düzenlenecek bu rapor yakalama/el koyma işlemine ilişkin olarak düzenlenen tutanak ile birlikte aynı süre içerisinde yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yerdeki Vergi Dairesi Başkanlığına (bulunmayan yerlerde Defterdarlığa) gönderilecektir. Söz konusu analiz neticesinde numuneler TAPDK tarafından imha edilecek ve yakalama/el koyma işlemini gerçekleştiren ilgili kolluk birimine bilgi verilecektir.

Yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yer Vergi Dairesi Başkanlığı (bulunmayan yerlerde Defterdarlık), TAPDK tarafından gönderilen rapor ile yakalama/el koyma işlemine ilişkin tutanağı, bulunduranlar adına tarhiyat yapılabilmesi için bulunduranların;

  • Faal mükellef olması durumunda bunların bağlı bulunduğu,
  • Faal mükellef olmaması durumunda ikametgâhlarının, iiyerlerinin, kanuni veya iş merkezlerinin bulunduğu yer,
  • Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni veya iş merkezleri bulunmayanlarda ise yakalamanın/el koymanın gerçekleştiği yer,

vergi dairesine gönderecektir. Yukarıda belirtilen durumlarda, tarhiyatı yapması öngörülen vergi dairesinin bulunduğu ilgili ilde, Kanuna ekli (III) sayılı liste bakımından görevlendirilmiş /belirlenmiş vergi dairesi varsa, söz konusu belgeler bu vergi dairesine gönderilecektir. Başka bir ildeki vergi dairesine gönderilmesi gereken belgeler, ilgili il Vergi Dairesi Başkanlığına (bulunmayan yerlerde Defterdarlığa) gönderilecektir.

Söz konusu mallara ait ÖTV, tespit tarihindeki emsal bedeli ve/veya miktarı üzerinden Kanunun 11. maddesindeki esaslara göre re’sen tarh edilecek, bu tarhiyata ayrıca vergi ziyaı cezası da uygulanacaktır. Bahse konu tespitlerde takdir komisyonlarınca, TAPDK tarafından gönderilen değerlendirme raporlarında yer verilen tutarlar ve vergilendirmeye esas diğer verilerin dikkate alınacağı açıktır.

Kolluk kuvvetleri tarafından yapılan tespitlerde özel etiketi veya işareti bulunmayan ÖTV’ye tabi söz konusu malları bulunduranların birden fazla kişi olması halinde, tarha yetkili vergi daireleri tarafından her biri adına ayrı ayrı tarhiyat yapılması mümkündür. Bu durumda, yapılacak tahsilata bağlı olarak diğer bulunduranlar adına yapılan tarhiyatların veya tarhiyatlara ilişkin tahakkukların terkin edileceği açıktır.

İthalatçı/imalatçı hakkında bu kapsamda işlem yapılabilmesi, esas itibarıyla söz konusu malların TAPDK’ya kayıtlı firmalarca piyasaya arz edilen ürünler arasında yer alması, diğer bir ifade ile ithalatçının/imalatçının Türkiye’de faaliyette bulunan firmalar arasında olması halinde mümkündür. Ayrıca, ithalatçı/imalatçı firmanın sorumluluğu, yakalanan/el konulan mallardan sadece kendisine ait olduğu TAPDK tarafından belirlenen miktarla sınırlıdır. Dolayısıyla, yakalamalarda/el koymalarda birden fazla ithalatçı veya imalatçıya ait malların ele geçirilmesi durumunda müteselsil sorumluluk, her bir ithalatçı veya imalatçıya ait mallar bazında Kanunda belirtilen miktarların aşılması halinde uygulanacaktır.

İthalatçı veya imalatçıya yönelik müteselsil sorumluluk uygulaması aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde yerine getirilecektir:

- Vergi, bulunduranlar adına tarh ve tahakkuk ettirilerek öncelikle bunlardan aranacaktır.

- Yapılacak tarhiyat üzerine tahsil edilebilir hale gelen vergi ve fer’ileri ile cezanın; bulunduranlara, bilinen adreslerinde bulunamadığından ödeme emri tebliğ edilememiş olması veya ödeme emri tebliğ edilmekle birlikte mal beyanında bulunulmamış, vergi dairesince de malı tespit olunamamış ya da beyan edilen veya vergi dairesince tespit olunan malların amme alacağını karşılamayacağının anlaşılmış olması hallerinde, ithalatçı/imalatçı nezdinde ödeme emri ile takibine başlanacaktır. Ancak, bu malları bulunduranların, Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni veya iş merkezlerinin olmaması, kimlik veya yurt içi adres bilgilerinin tespit edilememesi, yurt dışına kaçması ya da kaçma ihtimalinin olması gibi durumlarda, bulunduranlar adına tarha yetkili vergi dairesinin talebi üzerine ithalatçının/imalatçının ÖTV yönünden bağlı olduğu vergi dairesi tarafından doğrudan ithalatçı/imalatçı adına bu uygulama kapsamında tarhiyat yapılabilecektir.

TAPDK tarafından düzenlenen değerlendirme raporlarında, ithalatçının/imalatçının belirlenemediği durumlarda, ithalatçı/imalatçı hakkında yapılacak bir işlem bulunmadığından, aksi yönde bir tespit bulunmadıkça, bu mallar için sadece malı aracında, işyerinde veya herhangi bir yerde bulundurdukları tespit edilenler adına işlem yapılacaktır.

Kanunun 13/5. üncü maddesinde belirlenen hadleri aşan söz konusu mallara ilişkin tespitlerde kolluk kuvvetlerince mallara ilişkin numunenin TAPDK’ya gönderilmemiş olması durumunda, mezkûr maddede belirlenen limitleri aşmayan tespitler gibi işlem tesis edilecektir.

İlgili kolluk birimleri tarafından yakalanıp/el konulup, analiz edilerek rapor düzenlenmesini teminen TAPDK’ya gönderilen mallara ve düzenlenen raporlara ilişkin olarak TAPDK tarafından üçer aylık dönemler halinde Gelir İdaresi Başkanlığına bilgi verilecektir.

c) Diğer Hususlar

ÖTV Kanunu’nun 13/5. maddesi uygulamasında ÖTV’nin mükellefi, doğrudan ithalatçı/imalatçı adına tarhiyat yapılması öngörülen durumlar hariç, özel etiketi veya işareti olmayan ÖTV’ye tabi malları aracında, işyerinde veya herhangi bir yerde bulundurdukları tespit edilenler olduğundan, hakkında bu kapsamda tespit yapılanların ÖTV mükellefiyeti tesis edilecektir. Söz konusu malları bulunduranların yabancı uyruklu olması ve/veya Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezlerinin bulunmaması bu uygulama kapsamında işlem tesisine engel teşkil etmeyecektir.

Özel etiketi veya işareti bulunmayan ÖTV’ye tabi malları bulundurduğu tespit edilen yabancı uyruklu ve/veya Türkiye’de ikametgâhı, işyeri, kanuni ve iş merkezleri bulunmayan kişiler adına tesis edilmesi gereken mükellefiyet kaydı, mevcut belgelere (pasaportlarında yer alan kimlik bilgilerine, ilgili kolluk birimi tarafından düzenlenen tutanakta yer alan kimlik bilgilerine v.b.) göre yakalama/el koyma işleminin yapıldığı yer vergi dairesince (varsa Kanuna ekli (III) sayılı liste bakımından ilgili ilde görevlendirilmiş/belirlenmiş vergi dairesince) yapılacaktır.

Özel etiketi veya işareti olmayan malların kargo şirketleri nezdinde yakalanması durumunda, gönderici hakkında işlem tesis edilecektir. Ancak, gönderen kişiye ilişkin bilgilerin (kimlik bilgileri, adres) bulunmaması nedeniyle gönderene ulaşılamadığı durumlarda taşıma yapan kargo şirketi hakkında işlem tesis edilecektir. Bununla birlikte, 21/3/2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu kapsamında haklarında soruşturma gerektirmesine bağlı olarak, yakalama/el koyma tutanağında kargo şirketine ve/veya çalışanlarına yönelik tespitlere de yer verilmiş olması halinde, gönderen kişi ile birlikte kargo şirketi de sorumlu tutularak buna göre işlem tesis edilecektir.

Kolluk kuvvetlerince düzenlenen yakalama/el koyma tutanakları ile TAPDK tarafından düzenlenen değerlendirme raporlarında eksiklikler bulunması halinde, Vergi Dairesi Başkanlığı (bulunmayan yerlerde Defterdarlık) aracılığıyla tutanaklardaki eksiklikler ilgili kolluk birimi, değerlendirme raporlarındaki eksiklikler ise TAPDK nezdinde tamamlatılacaktır.

6. İşleme Taraf Olanların Müteselsil Sorumluluğu

Vergi Usul Kanunu’nun 11. maddesinde, mal alım-satımı ile hizmet ifası dolayısıyla vergi kesintisi yapmak ve vergi dairesine yatırmak zorunda olanların, bu yükümlülükleri yerine getirmemeleri halinde verginin ödenmesinden, alım-satıma taraf olanların, hizmetten yararlananların ve aralarında doğrudan veya hısımlık nedeniyle ya da sermaye, organizasyon veya yönetimine katılmak veya menfaat sağlamak suretiyle dolaylı olarak ilişkide bulunduğu tespit olunanların müteselsilen sorumlu olacağı, ancak müteselsilen sorumluluğun nihai tüketiciler için söz konusu olmayacağı, müteselsil sorumluluğun şartları, sınırları ve bu konuya ilişkin usul ve esasların Maliye Bakanlığınca belirleneceği hükme bağlanmıştır.

Bu yetkiye dayanılarak, ÖTV mükellefinin, ÖTV Kanunu’na ekli (III) sayılı liste kapsamındaki malların teslimine ait ÖTV’yi Hazine'ye intikal ettirmediğinin tespit edilmesi halinde, satıcı (ÖTV mükellefi) tarafından mal teslim edilen (nihai tüketici gerçek kişiler dışındaki) mükelleflerin, bu işleme ilişkin olarak Hazine'ye intikal etmeyen ÖTV’den, satıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu tutulması uygun görülmüştür.

Müteselsil sorumlulukla ilgili olarak daha önce 1 seri no.lu ÖTV Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar, bu konuda KDV Genel Uygulama Tebliğindeki açıklamalar çerçevesinde genişletilmiştir.

Tebliğde yapılan düzenlemeye göre, müteselsil sorumluluk uygulaması aşağıdaki açıklamalar çerçevesinde yerine getirilecektir:

a) Vergi, ÖTV mükellefi adına tarh ve tahakkuk ettirilerek öncelikle mükellefinden aranacaktır.

b) ÖTV mükellefi tarafından eksik beyan edilen veya hiç beyan edilmeyen vergi için yapılacak tarhiyat üzerine tahsil edilebilir hale gelen vergi ve gecikme faizi ile ilgili olarak;

- ÖTV mükellefine, bilinen adreslerinde bulunamadığından ödeme emri tebliğ edilememiş olması,

veya

- Kendisine ödeme emri tebliğ edilen ÖTV mükellefinin mal beyanında bulunmamış, vergi dairesince de malı tespit olunamamış ya da beyan edilen veya vergi dairesince tespit olunan malların amme alacağını karşılamayacağının anlaşılmış olması,

hallerinde ÖTV mükellefi dışındaki mükellef (müteselsil sorumlu) nezdinde ödeme emri ile takibe başlanacaktır.

c) Müteselsil sorumluluk, satın alınan mala ilişkin hesaplanan ÖTV, varsa gecikme faizi ve gecikme zammı ile sınırlıdır. Cezalar sorumluluk kapsamı dışındadır.

Müteselsil Sorumluluğu Kaldıran Haller

Alıcılar, ÖTV dâhil toplam işlem bedelini;

  • 19.10.2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu hükümlerine göre faaliyette bulunan bankalar vasıtasıyla ödemeleri ve bankaya yapılan ödeme sırasında düzenlenen belgede satıcının (veya adına hareket edenlerin) adı-soyadı (tüzel kişilerde unvanı) ile banka hesap numarasını ve vergi kimlik numarasını doğru olarak yazdırmaları,
  • Çekle ödemiş olmaları halinde, çekin 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 785. maddesinin (1) numaralı fıkrası kapsamında düzenlenmiş olması,
  • Kredi kartı (faturada yer alan kişi veya kuruma ait) veya kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla (ön ödeme avansı şeklinde kamu kurum ve kuruluşlarının veznesine ödeme gibi) ödemiş olmaları,
  • PTT yoluyla ödemiş olmaları halinde, ödeme sırasında düzenlenen belgenin ibrazı [satıcının veya adına hareket edenlerin adı-soyadı (tüzel kişilerde unvanı) ile hesap numarası ve vergi kimlik numarasının doğru olarak yazdırılmış olması],

kaydıyla müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulmayacaktır.

Herhangi bir hesaba bağlı olmaksızın yapılan ödemeler, örneğin kasadan ödeme yapılması, sorumluluğu kaldırmamaktadır.

Bunun yanı sıra, alıcı ile satıcı arasında muvazaaya dayanan bir işlem yapıldığının veya menfaat sağlayan doğrudan bir ilişkinin veya hısımlık, sermayesine katılma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma şeklinde dolaylı bir ilişkinin bulunduğunun vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmiş raporlarla tespit edilmesi halinde, ödeme yukarıdaki şekilde tevsik edilmiş olsa bile müteselsil sorumluluk kalkmamaktadır.

Aynı şekilde bir mükellefin, daha önceki safhalarda, Hazine'ye intikal ettirilmemiş ÖTV nedeniyle müteselsil sorumluluk uygulaması ile muhatap tutulabilmesi için, sözü edilen mükellef ile vergiyi Hazine'ye intikal ettirmeyen ÖTV mükellefi arasında; menfaat sağlayan doğrudan bir ilişkinin veya hısımlık, sermayesine katılma, organizasyon veya yönetimi içinde yer alma şeklinde dolaylı bir ilişkinin mevcudiyetinin vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenmiş raporlarda açıkça belirtilmiş olması zorunludur.

Genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasî partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar, sermayelerinin %51 veya daha fazlası söz konusu idare, kurum ve kuruluşlara ait iktisadi işletmeler ile özelleştirme kapsam ve programına alınmış olup, hisselerinin yarısından fazlası kamuya ait olan kuruluşların, verginin doğduğu safhada taraf olduğu işlemlerde müteselsil sorumluluk uygulanmayacaktır.

7. KDV İstisnası Uygulanan Bazı Teslimlerde ÖTV İstisnası Uygulanmaması

(III) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde, KDV istisnası uygulanan bazı teslimlerde ÖTV yönünden istisna uygulanamayacağının özellikle belirtildiği görülmektedir.

Tebliğde yapılan açıklamaya göre;

  • Serbest bölgelere,
  • Gümrüksüz satış mağazalarına (free shop),
  • Yetkili gümrük antrepolarına,
  • Türkiye’de ikamet etmeyen yolculara (bavul ticareti),

yapılan teslimlerde ÖTV istisnası uygulanması mümkün değildir.

Ayrıca, yolcu beraberi eşya ihracı kapsamında KDV iadesi yapılmakta olan, yabancı ülkelerde ikamet eden kişilerin satın alarak yurt dışına götürdükleri mallar için ÖTV iadesi yapılmasının da söz konusu olmadığı hatırlatılmıştır.

8. Diplomatik İstisna Uygulamasında ÖTV Gösterilmesi

ÖTV Kanunu’nun 6. maddesi kapsamında diplomatik istisnadan yararlananlara yapılan teslimlerde ÖTV mükellefleri düzenledikleri faturalarda ÖTV göstermemekteydi.

(III) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde, diplomatik istisna uygulamasında düzenlenen faturalarda ÖTV tutarı fatura bedeline dâhil edilmemekle birlikte, fatura bedeline dâhil edilmeyen bu tutarın düzenlenen faturada “ÖTV Kanununun 6 ncı Maddesi Kapsamında Hesaplanıp Fatura Bedeline Dâhil Edilmeyen ÖTV Tutarı ................ TL’dir.” şerhi ile gösterilmesi öngörülmüştür.

9. ÖTV Beyannameleri ve Eklerinin Düzenlenmesi

(III) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinde, alkollü içkilere ait verginin beyanının (3A), tütün mamullerine ait verginin beyanının (3B), kolalı gazozlara ait verginin beyanının ise (3C) numaralı ÖTV beyannameleri ile yapılacağı, elektronik ortamda veya kâğıt ortamında verilen beyannameler ve eklerinde, matrah ve vergi tutarı dışındaki bilgileri doğru olarak beyan etmeyen mükellefler hakkında Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca ikinci derece usulsüzlük cezası uygulanacağı belirtilmiştir.

Tebliğde, beyanname düzenlenmesinde bazı hususlarla ilgili yeni açıklamalar yapılmıştır.

Alkollü içki üreticilerince, ilgili beyan dönemine ait bandrol bilgileri (3A) numaralı ÖTV Beyannamesinin “Ekler” bölümünde yer alan "Bandrol Bilgileri" başlıklı Tablo-1’e; aynı beyan dönemine ait bandrollü/kodlu alkollü içki ürünlerine (bira dâhil) ilişkin stok bilgileri ise “Bandrollü/Kodlu Ürün Bilgileri” başlıklı Tablo-2’ye girilecektir. Bira üreticilerince, Tablo-1’e sadece fıçı ambalajlı bira ürünlerine ilişkin bandrol bilgileri, Tablo-2’ye ise bandrollenmiş fıçı ambalajlı biralarla şişe, kutu, pet şişe ve benzeri ambalajlı diğer kodlu bira ürünlerine ilişkin stok bilgileri girilecektir.

Tütün mamulü üreticilerince, ilgili beyan dönemine ait bandrol bilgileri (3B) numaralı ÖTV Beyannamesinin “Ekler” bölümünde yer alan “Bandrol Bilgileri” başlıklı Tablo-1’e; aynı beyan dönemine ait bandrollü tütün mamullerine ilişkin stok bilgileri ise beyanname eki “Bandrollü Ürün Bilgileri” başlıklı Tablo-2’ye girilecektir.

Herhangi bir beyan döneminde, vergiye tabi işlemin bulunmaması nedeniyle matraha veya hesaplanan vergiye ilişkin bilginin olmaması halinde de mükelleflerce, beyannamenin yukarıda belirtilen bandrol ve bandrollü/kodlu ürün bilgilerine ilişkin tabloların kendilerini ilgilendiren kısımları doldurulacaktır.

İstisna kapsamında yapılan teslimler ile indirilecek ÖTV’ye ilişkin tevsik edici belgelerin, ilgili olduğu döneme ait ÖTV beyannamesinin verildiği günün mesai saati bitimine kadar bir dilekçe ekinde ilgili vergi dairesine tevdi edilmesi zorunludur. Aksi halde, mükellefler adına Vergi Usul Kanununun ilgili hükümleri gereğince ikinci derece usulsüzlük cezası kesilecektir.

10. İthalatçıların ÖTV Bildirimi Vermesi

(III) sayılı listedeki malların ithalatını yapanların, bu işlem dolayısıyla vergi dairesine ÖTV mükellefiyeti tesis edilmemesine rağmen, internet vergi dairesi üzerinden “ÖTV Bildirimi” göndermesi gerekmektedir.

Bu konuda daha önce 1 seri no.lu ÖTV Genel Tebliğinde yapılan açıklamalar, yeni açıklamalarla genişletilmiştir.

Tebliğde, (III) sayılı listedeki malların ithalini yapanlardan KDV mükellefi olanların, bir ay içinde ithal ettikleri söz konusu liste kapsamında ÖTV’ye tabi mallara ilişkin olarak, tebliğ taslağı ekinde (EK:2) olarak yer alan bildirim formunu, takip eden ayın 20. günü akşamına kadar Gelir İdaresi Başkanlığı web adresinde hizmet veren “İnternet Vergi Dairesi” aracılığıyla Gelir İdaresi Başkanlığına göndermesinin zorunlu olduğu belirtilmiştir.

Söz konusu malların ithalini yapanların, aynı zamanda bu malların imalatçısı olarak ÖTV mükellefiyetinin bulunması ve bu mükellefiyet kapsamında ÖTV beyannamesi vermesi, ithal edilen mallar için ÖTV bildirimi verilmesine engel teşkil etmemektedir.

(III) sayılı listedeki malların (kolalı gazozlar hariç) ithalatını yapanların, herhangi bir ayda ithalatları olmasa dahi bildirim vermeleri zorunludur. Ancak, bu listedeki kolalı gazozların ithalatının bulunmadığı aylar için bildirim verilmeyecektir.

TAPDK’dan tütün mamulü ve alkollü içki ithalatçısı olarak belge alan mükellefler, ilgili dönemde ithalat yapmış olup olmadıklarına bakılmaksızın, bildirim formlarındaki bandrol bilgileri ve bandrollü/kodlanmış etiketli ürünlere ilişkin bilgiler için oluşturulan bölümleri dolduracaktır.

Bira dışındaki ithal alkollü içki ürünlerine ilişkin bandrol bilgileri ile ithal bira ürünlerine ilişkin kodlanmış etiket bilgileri, bildirimdeki “Bandrol Bilgileri” bölümüne; bandrollü/kodlanmış etiketli (bira dâhil) ithal alkollü içki ürünlerine ilişkin stok bilgileri ise “Bandrollü Ürün Bilgileri” bölümüne girilecektir.

İthal tütün mamullerine ilişkin bandrol bilgileri, bildirimdeki “Bandrol Bilgileri” bölümüne; ithal tütün mamullerine ilişkin stok bilgileri ise bildirim formundaki “Bandrollü Ürün Bilgileri” bölümüne girilecektir.

Aynı mükellefin üretim ve ithalatı birlikte yapması durumunda;

- Alkollü içki üretimine ilişkin bandrol ve bandrollü/kodlanmış etiketli ürün bilgileri (3A) beyannamesi ekinde, tütün mamulü üretimine ilişkin bandrol ve bandrollü ürün bilgileri ise (3B) beyannamesi ekinde,

- Alkollü içki ve tütün mamulü ithalatına ilişkin bandrol ve bandrollü/kodlanmış etiketli ürün bilgileri ise tebliğde öngörülen bildirim formlarıyla,

bildirilecektir.

Bildirime konu malları ithal eden mükelleflerce, KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesinden kullanıcı kodu ve kişisel şifre alınacaktır. Şifre alınabilmesi için “İnternet Hizmetleri Kullanım Başvuru Formu”, otomasyonlu vergi dairelerinden temin edilerek veya Gelir İdaresi Başkanlığı web adresindeki “İnternet Vergi Dairesi” bölümünden döküm alınarak düzenlenecek ve KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine verilecektir. Bu başvuru üzerine mükelleflere kişisel şifre ve kullanıcı kodu verilecektir.

Daha önce vergi dairesinden kullanıcı kodu ve kişisel şifre almış olanların bildirim formunu göndermek için yeniden kullanıcı kodu ve kişisel şifre almaları gerekmemektedir. Ancak bu işlemi yapabilmek için vergi dairesinden bildirim formu gönderme yetkisi alınması gerekir.

İnternet ortamında düzenlenen bildirimler onaylanmak suretiyle Gelir İdaresi Başkanlığının internet vergi dairesine gönderilecektir. Gönderilen bildirimlerin içeriğinde mükelleflerce değişiklik yapılmak istenmesi halinde, yeniden düzenlenen bildirimler onaylanarak gönderilebilecektir.

Bildirim verme yükümlülüğünü, süresinde yerine getirmeyen veya süresinde yerine getirmekle birlikte eksik ya da yanlış bildirimde bulunan mükellefler hakkında Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır. pwc

 

Tebliğ metnine aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.

Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.