Tuzla'daki ölümler nedeniyle tartışmaların odağındaki gemi inşa sanayii, son yılların en hızlı büyüyen sektörü. Dünyanın her yanından Türkiye'deki tersanelere gemi siparişleri gelirken sektördeki çalışan sayısı (yan sanayi dahil) da 5 yılda 43 binden 134 bine çıktı. Bu rakamın 2013 yılında 300 bin kişiye çıkması bekleniyor.
Bu gelişmeye paralel tersane sayısında da önemli artış yaşanıyor. 2002 yılında 37 olan tersane sayısı, Nisan 2008'de 84 oldu. 2013'te ise 140'ı bulacağı belirtiliyor. 2003 yılından sonra 108 adet tersane projesi başlatıldı. Halen 65 tersane projesi devam ediyor. Tuzla ise tersanelerin en yoğun olduğu bölge. 44 tersanenin faaliyet gösterdiği bu bölge, istihdamın yüzde 70'ini, ihracatın ise yüzde 80'ini karşılıyor.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın verilerine göre, Tuzla tersanelerinde iş kazaları nedeniyle şimdiye kadar toplam 96 işçi hayatını kaybetti. Türkiye genelindeki tersanelerde ise 2000-2008 yılları arasında ölen işçi sayısı 59. Tersanelerde 2000 yılında 76, 2001 yılında 61, 2002'de 73, 2003 yılında 86, 2004 yılında 120, 2005 yılında 146, 2006 yılında 170 ve 2007 yılında da 227 iş kazası meydana geldi. Bu kazalar sonucunda 2002 yılında 4, 2001 yılında 1, 2002 yılında 5, 2003 yılında 3, 2004 yılında 5, 2005 yılında 9, 2006 yılında 10, 2007 yılında 12 ve 2008 yılının Mayıs ayına kadar da 10 olmak üzere toplam 59 kişi öldü.
Denizcilik Müsteşarlığı Gemi İnşa ve Tersaneler Genel Müdürlüğü'nün TBMM'de kazaları araştırmak için kurulan komisyona sunduğu bir raporla gemi inşasındaki ölümler kıyaslamalı olarak ortaya konuluyor. Buna göre her 10 bin kazada İngiltere ve İsveç'te 1, ABD'de 2, Japonya ve Türkiye'de 3, Singapur, Tayvan ve Çin'de 10, Malezya'da ise 12 kişi hayatını kaybediyor. Dünyada en fazla gemi siparişi alan ülkelerin başında 3 bin 186 gemiyle Çin geliyor. Bunu sırasıyla 2 bin 277 gemi ile Güney Kore, bin 411 gemi ile Japonya, 265 gemiyle Türkiye, 255 gemiyle Vietnam, 174 gemiyle Almanya, 129 gemi ile Hindistan, 111 gemiyle Filipinler, 77 gemiyle de Romanya izliyor.
Tersanelerin karşılaştığı en önemli sorun nitelikli eleman yetersizliği. Bu durum ölümlü kazaların da başlıca sebepleri arasında yer alıyor. İşverenler, bazen nitelikli eleman bulamadığı için, bazen de işgücünü ucuza getirmek amacıyla inşa sektöründe tecrübesi olmayan kişileri çalıştırıyor. Ancak bu durum, kazalara davetiye çıkarıyor. Çalışma Bakanlığı, istihdam paketine bir madde ekleyerek meslekî eğitim almamış kişilerin ağır işlerde çalıştırılmasını yasakladı. Nitelikli eleman ihtiyacına cevap verebilmek için ise yeni bir adım atılıyor. Tersanelere ara eleman yetiştirmesi amacıyla Tuzla ve Yalova'da denizcilik liseleri açılacak
http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=692285 |