Yazımızın başlığı, muhasebeci veya mali müşavir olmayan pek çok okurumuza gizemli gelebilir. Ancak bu bir şifre değil. Önümüzdeki günlerde bilanço usulüne göre defter tutan mükelleflerce alımlarına ve satışlarına ilişkin olarak vergi dairelerine verilmesi gereken formların adı.

Maliye Bakanlığı uzun bir süreden beri Vergi Usul Kanunu'nun kendisine verdiği yetkiye dayalı olarak mükelleflerden yıllık alış ve satışlarına ilişkin olarak bu formları almaktadır. Bu konudaki son yıllara ilişkin bakanlık düzenlemeleri 350, 362 ve 381 sayılı Vergi Usul Kanunu genel tebliğlerinde yer almıştır.

Maliye Bakanlığı, son olarak yayımladığı 381 No'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin mal ve hizmet alımları ile mal ve hizmet satışlarının 2008 yılı ve müteakip yıllarda bildirilmesinde uygulanacak usul ve esaslar ile bildirim hadlerini yeniden düzenlemiştir. Yeni düzenlemedeki en önemli değişiklik 2008 yılından itibaren (Ba) ve (Bs) formlarının aylık dönemler itibariyle verilmesinin öngörülmesidir. Bakanlığın bu yola gitmesi, cari yıl denetimlerine ağırlık verilmek istendiğini göstermektedir. 2007 yılına ilişkin formlar ise eskiden olduğu gibi yıllık olarak verilecektir.

Bilanço esasına göre defter tutan mükelleflerin 2007 takvim yılına ilişkin olarak düzenleyecekleri Ba ve Bs bildirim formlarını normal koşullarda 2008 yılı şubat ayı sonuna kadar vermeleri gerekmekteydi. 32 sayılı Vergi Usul Kanunu sirküleri ile bu süre 05 Haziran 2008 tarihine ertelenmiştir. 2007 takvim yılına ilişkin bildirim formları için 362 No'lu genel tebliğde belirlenen hadler (30.000 YTL) geçerlidir.

Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler, 2008 yılından itibaren aylık toplam KDV hariç tutarı 8.000 YTL'yi aşan mal ve/veya hizmet alımlarını düzenleyecekleri Ba ve Bs bildirim formları ile aylık dönemler halinde bildirmekle yükümlüdürler. Bildirim formları aylık dönemler halinde düzenlenecek ve takip eden ayın 5'inci gününden itibaren bir sonraki ayın 5'inci günü akşamına kadar verilecektir. 2008 yılına mahsus olmak üzere ocak ila nisan aylarına ilişkin olarak ayrı ayrı düzenlenen Ba ve Bs bildirim formları, haziran ayının 5'inci günü akşamına kadar verilebilecektir. 2008 yılı haziran ayına ait Ba ve Bs formları 5 Temmuz 2008 gününden itibaren 5 Ağustos 2008 akşamına kadar gönderilmek zorundadır.

Bu formlar, vergi idaresi uygulamaları açısından çok önemli işlevlere sahiptir. Bu nedenle hazırlanmasında azami özenin gösterilmesi gerekmektedir.

Formlar hazırlanırken verilmiş olunan KDV beyannamelerinde gösterilmiş olunan toplam alım ve satım tutarları nazara alınmalıdır. Bilindiği üzere, KDV beyannamelerinin doldurulması sırasında "bu döneme ait indirim KDV tutarı" ve bu tutara ait alım tutarı da vergi oranlarına göre detaylı olarak "e-beyanname" programına girilmektedir. Bir aya ait KDV beyannamesinde yazılı bu döneme ait alım tutarları ile Ba formunda yer alan toplam alım bedeli tutarlarının birbiriyle uyumlu olması gerekir.

Gelir İdaresi Ba ve Bs formlarını çapraz kontrole tabi tutmakta ve firma bazında Ba ve Bs formlarındaki uyumsuzlukları tespit etmektedir. Daha sonra bu uyumsuzlukla ilgili bilgi talep edilmekte, gerektiğinde inceleme başlatılmaktadır. Bu nedenle formların gereğinde müşteri ve satıcılarla mutabakat temin edilerek hazırlanmasında fayda vardır.

Ba formlarının taşıyacağı bir başka işlev de satıcıların topluca bildirilmesinin sağlanması ve böylece bunların kara liste veya Kod Listesi olarak da adlandırılan listelerde yer alıp almadığının kolaylıkla kontrolünün sağlanmasıdır. VEDOP'daki sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenleyen veya kullanan mükellefler listesinde yer alan kurumlardan mal veya hizmet alınmış olması tek başına bu alımlara ilişkin belgelerin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olduğunu, hiç şüphesiz göstermez. Ancak bu listelerde yer alan sakıncalı mükelleflerden alımı bulunanlar kolaylıkla tespit edilerek incelemeye sevk edilebilecektir.

Bu formlar aynı zamanda transfer fiyatlandırması açısından ilişkili kişilerle yapılan işlemleri de ortaya çıkartacaktır. Bu nedenle bu formların doldurulmasında, Kurumlar Vergisi beyannamesi ekinde verilmesi gereken transfer fiyatlandırması bildirimlerinin de nazara alınmasında fayda vardır.

Maliye Bakanlığı bu formları elektronik ortamda veya kâğıt ortamında belirlenen süre içinde vermeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunan mükellefler hakkında doğrudan VUK'nın mükerrer 355'inci maddesi uyarınca, özel usulsüzlük cezası uygulanacağını açıklamıştır. Bu cezanın tutarı 2008 yılı için kurumlarda 1.490 YTL'dir. Ancak kanaatimizce bu cezanın uygulanabilmesi için, bu formu vermeyen mükelleflerden, formun önce bir yazı ile istenilmesi gerekmektedir. Çünkü anılan madde ceza kesilebilmesini, yazılı istem koşuluna bağlamıştır.  Nitekim önceki yıllarda bu formu süresinde vermeyenlere kesilen özel usulsüzlük cezaları, yazılı istem olmadığı için mahkemelerce kaldırmaktadır.

Bu nedenle gelir idaresinin gerek burada gerekse de Kurumlar Vergisi beyannamesi ekinde verilmesi form konusunda başarılı bir uygulama yapabilmesi, bu formları vermeyenlere veya eksik yahut yanıltıcı bilgi verenlere uygulanacak cezanın özel olarak düzenlenmesi koşuluna bağlıdır.

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=97720&YZR_KOD=156