Şükrü Kızılot - Kredi kartlarıyla ilgili bazı ince noktalar (28.05.08)
28 Mayıs 2008
BİR süredir banka kredi kartlarının faiz oranları ve "kredi kartı faizine sınır" konusu tartışılıyor.
Bankalararası Kart Merkezi (BKM), bankalar tarafından kredi kartlarına uygulanan en yüksek faizin yüzde 54 olduğunu ve bankalar tarafından bileşik faiz uygulanmadığını açıkladı. Bu arada Meclis’e sunulan tek maddelik yasa teklifine göre; kredi kartına uygulanacak faiz, Merkez Bankası tarafından açıklanan, bir aylık ağırlıklı ortalama mevduat faizi oranının iki katını geçemeyecek.
YABANCI ÜLKELER
Türkiye’de enflasyon, Nisan ayı itibariyle yıllık bazda, ÜFE yüzde 14.56, TÜFE ise yüzde 9.66. Uygulanan en yüksek faiz; ÜFE’nin 3.7 katı, TÜFE’nin ise 5.6 katı...
Bu oranı görünce, ister istemez "Peki yabancı ülkelerde, kredi kartlarına uygulanan faiz oranları yüzde kaç?" sorusu akla geliyor.
Bu konuda 10 ülke bazında yaptığımız araştırmayı, tablo haline getirdik.
Tablodan da fark edileceği gibi, yabancı ülkelerde de kredi kartına uygulanan faiz oranı, enflasyonun çok üzerinde. Örneğin; ABD’de 6 katı, Fransa’da 8.5 katı. En düşük olan Macaristan’da 4. İngiltere’de 4.5 katı. Uç bir örnek olan Brezilya’da ise 34 katı!..
EKONOMİYE ETKİSİ
Banka kredi kartı kullanmanın, ülke ekonomisine değişik açılardan yararı var.
1) Belgesiz Alış-Verişi Önlüyor: Kredi kartı ile yapılan ödemelerin karşılığında, mutlaka fiş ya da fatura düzenlendiği için vergi kaybı önleniyor. Daha açık bir anlatımla;
a) KDV satıcının cebine gitmiyor.
b) Elde edilen kazancın gelir ya da kurumlar vergisi ödeniyor.
2) Satıcıyı da Belge Almaya Zorluyor: Banka kredi kartı ile yaptığı satışlara fiş ya da fatura düzenleyenler, mal alışları için de fatura almak mecburiyetinde kalıyorlar. Örneğin; konfeksiyon satan-toptancıdan, toptancı-fabrikadan, fabrika-kumaşçıdan, kumaşçı-iplikçi ve boyacıdan, iplikçi-pamukçudanÖ tüm mal alışları için belge almak zorunda kalıyor. Böyle olunca, kayıtdışılık azalıyor.
3)Ekonomide Canlılık Yaratıyor: Taksit gibi uygulamalarla, tüketicinin alım gücü artıyor. Perakende satışlarda, cironun yüzde 80-85’i taksitli satışlardan oluşuyor. Bu da ekonomide canlılık yaratıyor.
4) Kayıtdışıİstihdam Önleniyor: Ücret ödemelerinin bankalar aracılığıyla ve kartlı sistemler kullanılarak yapılması, kayıtdışı istihdamı önleyeceği gibi, kayıt içinde kayıtdışılığı yani bordroda düşük ücret göstermeyi de engelleyebilecek.
5) Ücretlilere Vergi İadesinin Kaldırılmasının Olumsuz Etkilerini Önlüyor: Banka kredi kartları ile yapılan ödemelerin karşılığında, mutlaka fiş veya fatura düzenleniyor. Bu da ücretlilere vergi iadesinin kaldırılmasından kaynaklanan, belgesiz alış-verişi, önemli ölçüde önlüyor. Kartlı harcamalara, yüzde 2-3 nakit puan verilmesi, sistemi daha etkin kılabilir.
Yukarıda sıralananlar, banka kredi kartı kullanımının ekonomiye olumlu etkilerinden sadece bir kaçı... Diğerlerini de bir başka yazımızda ele alacağız.