Normal hesap döneminden özel hesap dönemine geçiş durumunda amortisman uygulamaları zaman zaman tereddütte neden olabilmektedir. Konuya ilişkin mevzuatta açık bir düzenleme bulunmamakla birlikte; Gelir İdaresi tarafından verilen bir mukteza kapsamında değerlendirme yapmak faydalı olacaktır.

Vergi Mevzuatının Konuya Yaklaşımı

Özel hesap dönemine geçiş tarihi ile normal hesap dönemi arasında kalan süre “kıst dönem” olarak adlandırılmakta ve söz konusu dönem için kıst amortisman hesaplanmaktadır. Konuyla ilgili 245 Sıra No.lu VUK Genel Tebliği’nde şu açıklamalara yer verilmiştir; ”(...) takvim yılı içinde kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükelleflerin, özel hesap dönemine geçişleri ya da özel hesap döneminden takvim yılı esasına dönmeleri sırasında ortaya çıkan kıst hesap dönemlerinde, kıst amortisman ayrılabilecektir (...)”

Kıst Dönemin Ayrı Bir Yıl Olarak Değerlendirilmesi

Konuyla ilgili GİB’ in 21.08.2013 tarih ve 53445970-105-315-2012-27-16-81 sayılı Muktezası' nda kıst döneme ilişkin amortisman hesabının nasıl uygulanacağına dair aşağıdaki gibi görüş verilmiştir.

“Kanun’un 320’nci maddesinin ikinci fıkrası hükmü mahfuz kalmak üzere, gerek özel hesap dönemine geçişte; gerekse de özel hesap döneminden takvim yılı esasına dönüşte ortaya çıkan, bir takvim yılından kısa hesap dönemlerinde kıst amortisman ayrılması ve amortisman ayrılan bu kıst hesap dönemlerinin itfa süresi hesabında ayrı bir yıl olarak dikkate alınması gerekmekte olup, kıst amortisman ayrılan hesap dönemlerinde amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiye değerin itfa süresinin son yılında yok edileceği tabiidir.”

Anlaşılacağı üzere İdare’nin konuya yaklaşımı; özel hesap dönemine geçiş tarihine kadar olan süre için kıst amortisman ayrılarak kıst dönemin ayrı bir yıl olarak kabul edileceği ve amortisman ayrılmayan süreye isabet eden bakiyenin ise sabit kıymetin itfa süresinin son yılına eklenerek itfa edileceği şeklindedir.

Ancak, Mukteza’da kıst hesap dönemine geçişte nasıl bir yol izlenmesi gerektiği açıklanmış olmasına rağmen özel hesap dönemine geçiş yılı, sabit kıymetin faydalı ömrünün son yılına denk geldiğinde nasıl bir uygulama yapılacağı açıklanmamıştır. VUK’nun 320’nci Maddesi’nde, amortismanın herhangi bir yıl yapılmamasından veya ilk uygulanan nispetten düşük bir hadle yapılmasından dolayı amortisman süresinin uzatılamayacağı bilgisine yer verilmiştir. Buna göre; özel hesap dönemine geçiş yılı ile sabit kıymetin itfa süresinin son yılı aynı döneme denk geldiği takdirde ortaya çıkan kıst dönemde sabit kıymet için kıst amortisman değil, son yılda ayrılması gereken tüm amortismanın ayrılması gerektiği kanaatindeyiz. Aksi takdirde sabit kıymetin faydalı ömrü uzatılmış, VUK 320’nci Madde’de yapılan açıklamaya aykırı işlem yapılmış ve zamanında ayrılmayan amortisman sonraki dönemde ayrılmış olacaktır. Altar Çalışanerler http://www.kpmgvergi.com

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.