Şükrü Kızılot - Şimdi de 30 yaş ve üstü tartışması (31.05.08)
31 Mayıs 2008
TÜRKİYE ilginç bir ülke...Şimdi de 30 yaşın üstünde olanlarla ilgili yeni bir tartışma başladı.
Neymiş efendim, "Yeni İstihdam Yasası" 19-29 yaş arasındaki erkekleri işe alanlara, "çok özel bir avantaj" sağlıyormuş. Bunun için de 30 yaş ve üstündekiler işten çıkartılıp, yerlerine 19-29 yaş arasındaki erkekler işe alınacakmış.
Böyle olunca da "Sigorta Primi İşveren Hissesi"İşsizlik Sigortası Fonu’ndan karşılanacakmış.
İşveren de sigorta primi işveren hissesini ödemekten kurtulacakmış!.
Özetle; mış..mış..mış..
DOĞRUSU NE?
Ne olacak, yok böyle bir şey!
Yeni İstihdam Yasası, işyerinde "çalışanlara ilave olarak" işe alınan kadınlar ile 19-29 yaş arasındaki erkeklere "özel bir avantaj" sağlıyor. Daha açık bir anlatımla, (1 Temmuz 2008’den önceki altı aylık dönemde kayıtlı sigortalıların dışında) 1 Temmuz 2008’den önceki bir yıllık dönemde bildirilen ortalama sigortalı sayısına ilave olarak, 1.7.2008-30.6.2009 döneminde işe alınan ve fiilen çalıştırılanlar için, "prim avantajı" sağlanıyor.
Örneğin; işyerinde bir yıllık dönemde ortalama 40 işçi çalışıyorsa, bu 40 sayısının üzerindeki işe alınan kadın ve 19-29 yaşındaki erkek işçiler için avantaj sağlanıyor. Daha açık bir anlatımla; 40 kişi çalıştıran işyerinde, (30 yaş ve üstünde dahi olsa) 5 kişi işten çıkarılıp, 5 kişi işe başlatılırsa, herhangi bir avantaj sağlanmıyor. Uygulama bir yılla sınırlı. 1 Temmuz 2009’dan itibaren yeni işe alınanlarda ise, yüzde 1 bile avantaj yok (Geçici Md. 7 Bkz. www.yaklasim.com).
Özetle, 30 yaş ve üzerinde olup, şu anda herhangi bir işte çalışanlar endişe etmesinler.
ATILAN TAŞ VE KURBAĞA
Halk arasında zaman zaman kullanılan "Attığın taş, ürküttüğün kurbağaya değmedi" diye bir söz var.
Bu olay da öyle...
30 yaş ve üzerindeki işçinin, işten çıkartıldığını düşünelim.
Ne yapacak işveren?
Örneğin 10 yıl hizmeti olan 1.000 YTL ücret alan bir işçiyi işten çıkarmışsa;
1- 10 yıllık "kıdem tazminatı" olarak, 10.000 YTL ödeyecek
2- 8 haftalık "ihbar tazminatı" olarak, yaklaşık 2.000 YTL ödeyecek.
3- İşçinin haksız çıkarılma nedeniyle kötü niyet tazminatı talebi ve kullanmadığı izinler varsa onların ödenmesi de söz konusu olabilecek.
Peki... Avantaj ne olacak?
Bir işçi için, asgari ücretin işveren sigorta primi yaklaşık 125 YTL.
O da 5 yıl süre ile ve her yıl 20 puan düşecek!..
Ayrıca, 1 Ekim 2008’den itibaren, sigorta primi işveren hissesi de tüm işçiler için 5 puan düşecek. O zaman bu avantaj biraz daha azalacak.
Görüldüğü gibi "Atılan taş, ürkütülen kurbağaya değmeyecek".
Kaldı ki çıkartılan işçinin yerine başka işçi alınması durumunda, "özel prim avantajı" yok!
HATA NEREDE?
İstihdam paketindeki hata; kadın erkek arasında, yaş ayırımı yapılmasında!..
Bir söyler misiniz... Niçin kadında yaş sınırı yok da erkekte 19-29 yaş sınırı var?
Evet, niçin?
Şimdi, 30 yaşında bir erkek işsiz ise ya da işinden çıkartılmışsa, yeni iş bulma imkanı, kendinden küçük yaşta olanlara kıyasla çok zayıf olacak.
Peki...Bu adam ve çoluğu çocuğu ne yapacak? Ne yiyip ne içecek?
32 yaşında, bir erkek "Arkadaş, sen yaşlısın" diye işe alınmayacak!..
32 yaşındaki yaşlı ise 40 yaşındaki, 50 yaşındaki ne?
Peki... Yeni yasaya göre emeklilik yaşı 65 olduğuna göre, 60 yaşındakinin durumu ne?
