İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, sahipsiz hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri amacıyla, envanterlerinde bulunan ve kullanma süreleri dolmak üzere olan gıda maddelerinin Derneğinize bağışlanmak istendiği belirtilerek, yapılacak bu bağış ve yardımların, mükelleflerce vergi matrahlarının tespitinde indirim konusu yapılıp yapılamayacağı ve bağış ve yardıma ilişkin teslimlerin katma değer vergisinden istisna olup olmadığı konusunda görüşü talep edilmektedir.

            GELİR VE KURUMLAR VERGİLERİ YÖNÜNDEN:

            Bilindiği üzere, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu maddesinin birinci fıkrasının (4) numaralı bendinde; genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5'ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10'unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların gelir vergisi matrahının tespitinde gelir vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden indirilebileceği, anılan maddenin son fıkrasında da, bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonunca tespit edilecek değerinin esas alınacağı belirtilmiştir.

            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddesinin (1) numaralı fıkrasının (c) bendinde, genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara ve kamu yararına çalışan dernekler ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine kadar olan kısmının kurumlar vergisi matrahının tespitinde kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirilebileceği, (2) numaralı fıkrasında ise bağış ve yardımların nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu oluşturan mal veya hakkın maliyet bedeli veya kayıtlı değeri, bu değer mevcut değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit edilecek değerinin esas alınacağı hükmüne yer verilmiştir.

            Bu hükümlere göre; gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince kamu yararına çalışan derneklere makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların o yıla ait kazançlarının % 5'ine kadar olan kısmının, gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde yıllık beyanname üzerinde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapılabilmektedir.

            Bağış ve yardımın, ayni olarak yapılması ve işletmenin aktifinden veya stokundan çekilerek bağışlanmış olması durumunda, mükelleflerin işletmeden çekip bağışladıkları değerler için fatura düzenlemeleri gerekmekte olup, düzenlenen faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin ilgili dernek tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak yetkili kimseler tarafından imzalanmış olması bağışın belgelendirilmesi için yeterlidir.

            Bağış ve yardımın yapıldığı dönemde faaliyetin zararla sonuçlanması veya kazancın yetersiz olması nedeniyle indirilemeyen kısmının daha sonraki yıllarda indirim konusu yapılabilmesi veya zarar olarak devredilmesi mümkün değildir.

            Diğer taraftan, 152 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde, Türkiye Hayvanları Koruma Derneğinin kamu yararına çalışan derneklerden olduğu Bakanlar Kurulunun 24/04/1950 tarih ve 3/11205 sayılı Kararıyla onandığı belirtilmiştir.

            Buna göre, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince işletmelerinden çekilip kamu yararına çalışan dernek statüsü bulunan Derneğinize, sahipsiz hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri amacıyla bağışlanacak olan gıda maddelerinin değerinin, o yıla ait kazançlarının % 5'ine kadar olan kısmını, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 89 uncu ve 5520 sayılı Kurumlar vergisi Kanununun 10 uncu maddeleri uyarınca gelir ve kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde yıllık beyanname üzerinde gösterilmek suretiyle indirim konusu yapmaları mümkün bulunmaktadır.

            Söz konusu mükelleflerin stoklarından çekerek ayni olarak bağışladıkları değerler için fatura düzenlemeleri ve düzenleyecekleri faturanın arka yüzüne faturada belirtilen değerlerin Derneğiniz tarafından bağış veya yardım olarak alındığına ilişkin şerh konularak Derneğiniz yetkililerine imzalattırmaları gerekmektedir.

            KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

             3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin 2 numaralı fıkrasının (b) alt bendi uyarınca genel ve katma bütçeli daireler, il özel idareleri, belediyeler, köyler, bunların teşkil ettikleri birlikler, üniversiteler, döner sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, siyasî partiler ve sendikalar, kanunla kurulan veya tüzelkişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları, kamu menfaatine yararlı dernekler, tarımsal amaçlı kooperatifler ve Bakanlar Kuruluncavergi muafiyeti tanınan vakıflara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları, katma değer vergisinden istisnadır.

            Buna göre, Derneğinizin kamu yararına çalışan derneklerden olduğu 24/04/1950 tarih ve 3/11205 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onandığından, sahipsiz hayvanların yaşamlarını devam ettirebilmeleri amacıyla Derneğinize bedelsiz olarak yapılacak gıda maddelerinin teslimi ile ilgili olarak düzenlenecek faturalarda katma değer vergisi hesaplanmasına gerek bulunmamaktadır.

            Öte yandan, istisna kapsamında Derneğinize bedelsiz gıda maddesi tesliminde bulunan firmanın, teslim ettiği gıda maddelerine ilişkin olarak yüklendiği KDV tutarlarını KDV Kanununun 30/a maddesine göre indirim konusu yapması mümkün değildir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.