Bilindiği gibi, Batılı ülkelerde olduğu gibi ülkemizde de kredi kartı kullanımı oldukça yaygınlaşmış olup, her geçen gün yaygınlaşmaya da devam etmektedir. Mal ve hizmet alımlarında kredi kartı kullanımı yaygınlaştıkça belge düzeni de yaygınlaşmakta ve kredi kartı ile satış yapanlar fatura ya da fişlerini de vermek durumunda kalmaktadırlar. Böylelikle devletin gerek katma değer vergisi gerekse gelir üzerinden alınan gelir ve kurumlar vergisi gelirleri de artmaktadır. Maliye Bakanlığı son dönemlerde yapmış olduğu düzenlemelerle kredi kartı kullanımının bu avantajlarından daha fazla yararlanabilmeye yönelik ve belge düzenini hafifletici bazı uygulamaları yürürlüğe koymuştur. Bu kapsamda yapılan düzenlemelerden biri de hekimlerin kredi kartıyla yaptıkları tahsilatlara ilişkindir.

Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 257'nci maddesinin Maliye Bakanlığı'na verdiği yetkiye istinaden çıkarılan 379 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile serbest meslek faaliyeti icra eden hekimlerin (diş hekimleri ile veteriner hekimler dahil), işyerlerinde anılan tebliğde belirtilen özellikleri haiz kredi kartı okuyucuları (POS) bulundurmaları ve kredi kartı ile yapılan ödemelerde bu cihazları kullanmaları zorunluluğu getirilmiş ve bu cihazlarla düzenlenecek POS fişlerinin, anılan mükelleflerce yürütülen serbest meslek faaliyetlerinde Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş "serbest meslek makbuzu" olarak kabul edileceği açıklanmıştır. Başka bir deyişle; bu POS fişleri düzenlendiği takdirde, ayrıca serbest makbuzu düzenlenmeyecektir. Ancak, kredi kartı dışında yaptıkları hizmet bedeli tahsilatlarında ise (nakit, çek vb.), serbest meslek makbuzu düzenlenecektir.

379 nolu VUK Genel Tebliği'nde bu uygulamanın (POS bulundurma ve kredi kartları ile yapılan ödemelerde bu cihazları kullanma zorunluluğu) 01.06.2008 tarihinden itibaren başlayacağı açıklanmış, ancak daha sonra 30.05.2008 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 382 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile zorunluluğun başlama tarihi 01.09.2008 tarihi olarak değiştirilmiştir.

Ancak, 01.06.2008 tarihinden itibaren, dileyen hekimler (diş hekimleri ile veteriner hekimler dahil) 01.09.2008 tarihini beklemeden, uygulamaya daha erken başlayabilecekler ve bunların 379 sıra numaralı Genel Tebliğ'de yer alan özellikleri haiz POS cihazını işyerlerinde bulundurmaları ve kullanılmaları halinde bu cihazlarla düzenlenen belgeler "serbest meslek makbuzu" olarak kabul edilecek, ayrıca serbest meslek makbuzu düzenlemeyeceklerdir.

1- Cihazların ve belgelerin özellikleri:

Anılan hekimlerce kullanılacak POS cihazları ve bunlar tarafından üretilen belgelerin aşağıda sayılan özellikleri haiz olması gerekmektedir:

a) Belge üzerinde; mükellef bilgileri, tarih, saat, sıra no, hizmetin cinsi, vergi dahil tutarı vb. bilgiler ve "Bu belge VUK uyarınca serbest meslek makbuzu yerine geçen belge hükmündedir" ibaresi yer alacaktır.

b) POS'lardan her günün sonunda günlük kapanış raporu (Z raporu) alınabilecektir.

POS'lar, yukarıda sayılan özellikleri haiz olup olmadığının tespitine yönelik olarak Maliye Bakanlığı'nca herhangi bir onay işlemine tabi tutulmayacaktır. Ancak şekil ve muhtevası itibariyle 379 nolu tebliğin 3 nolu ekindeki örneğe uygun olmayan POS fişleri, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş belge hükmünde sayılmayacaktır.

2- POS cihazlarında kullanılacak kağıt rulolar:

Yukarıda özellikleri belirtilen POS cihazları kullanılmak suretiyle düzenlenen belgelerdeki bilgiler tam (anlaşılabilir kısaltmalar olabilir) ve açık olacak, silik ve okunaksız belge verilmeyecektir.

Piyasadaki POS'ların bir kısmında halen kullanılmakta olan mikrokapsüllü karbonsuz kopyalama kağıtları (dekaform self contained vb.) darbe, katlanma, kırışma gibi etkilerle kolaylıkla kararıp silinmekte ve fişler okunamaz hale gelmektedir. Bu nedenle, Vergi Usul Kanunu uyarınca düzenlenmiş belge hükmünde belge verme özelliğine sahip POS'larda, üzerindeki bilgiler kolaylıkla kararıp silinen mikrokapsüllü karbonsuz kopyalama kağıt ruloları kullanılmayacaktır. Termal kağıt ruloların kullanılması halinde ise bu ruloların da Türk Standartları Enstitüsü'nce onaylanmış ve tebliğdeki diğer şartları taşıyor olması gerekecektir.

3- Uygulama usul ve esasları:

a) Anılan mükellefler, 01.09.2008 tarihinden itibaren işyerlerinde anılan tebliğde belirtilen özelliklere sahip POS'ları bulunduracaklar ve kullanacaklar; söz konusu şartları taşımayan POS'ları kullanamayacaklardır. Bahsi geçen mükellefler gerekli şartları taşımayan POS'ları 01.09.2008 tarihinden itibaren mevcut halleri ile kullanamayacaklarından, bu cihazlar sahipleri (bankalar, katılım bankaları vb.) tarafından ya toplanacak ya da bu tebliğde yer alan esas ve usullere uygun hale getirilecektir.

b) Söz konusu mükellefler, bu tebliğ ile bulundurma ve kullanma zorunluluğu getirilen POS'ları kullanmak suretiyle yaptıkları tahsilatlarda müşterilerine bu POS'lardan çıkan belgeleri verecekler, müşteri tarafından talep edilse dahi başkaca bir belge düzenlemeyeceklerdir.

c) Bahsi geçen POS cihazlarının özelliğinden ve kredili satışlara ilişkin mevzuattan dolayı belgenin birinci nüshasının mükellefte kalması durumunda, müşteriye verilen ikinci nüsha, vergi uygulamalarında asıl belge gibi mütalaa edilecektir.

d) Anılan mükellefler, bu POS'ları kullanmak suretiyle hizmet ifasında bulundukları her günün sonunda kapanış raporu almak ve bu raporları gerektiğinde Maliye Bakanlığı görevlilerine ibraz etmek üzere muhafaza etmek zorundadırlar.

e) Mükelleflerin işyerlerinde bu tebliğde öngörülen POS'ları kullanıyor olmaları serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyetlerini kaldırmamaktadır. Zira bedeli kredi kartı kullanılmaksızın ödenen hizmetler için POS'ların kullanılması söz konusu olmamaktadır. Bu durumda, anılan mükelleflerin bedelini kredi kartı kullanılmaksızın (nakit, çek, havale vb. olarak) tahsil ettikleri hizmetler için Vergi Usul Kanunu'na göre serbest meslek makbuzu düzenlemeleri gerekmektedir.

4- Ceza:

Tebliğ kapsamındaki mükelleflerden 01.09.2008 tarihinden itibaren;

a) Bu tebliğde belirtilen özellikleri haiz POS cihazlarını iş yerlerinde bulundurmayan veya işyerinde bulundurmakla beraber tebliğde öngörülen şartları taşımayan cihazları kullandıkları tespit edilenlere, Vergi Usul Kanunu'nun mükerrer 355/1'inci maddesine göre özel usulsüzlük,

b) Tebliğde belirtilen özellikleri haiz POS cihazlarını kullanmakla birlikte bunlarda 3'üncü bölümde açıklanan özellikleri taşımayan kağıt ruloları kullandığı veya günlük kapanış raporu almadığı tespit edilen mükelleflere ise her bir tespit için ayrı ayrı olmak üzere, Vergi Usul Kanunu'nun 352/II-7'nci  maddesine göre ikinci derece usulsüzlük, cezası kesilecektir.

http://www.dunyagazetesi.com.tr/yazar.asp?authId=64