İlgide kayıtlı özelge talep formunuz ile firmanız tarafından 2010 Dünya Basketbol Şampiyonasında dünya ikincisi olarak ülkemizi başarıyla temsil eden basketbol milli takım sporcuları, teknik adam ve yardımcı kadrolarına başarılarından dolayı toplam 21 daire vererek ödüllendirme kararı verildiğini belirterek, doğrudan bu kişilere verilecek ödüllerin gelir, kurumlar, katma değer ve veraset ve intikal vergileri karşısındaki durumu konusunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

            a) Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden:

            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safî kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safî kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanununun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

            Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinde ise safı kurum kazancının tespit edilmesi sırasında indirilecek giderler tadadi olarak sayılmış olup, maddenin (1) numaralı bendi ile ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safı kazancın tespitinde indirim konusu yapılacağı hükme bağlanmıştır.

            Anılan bent hükmü uyarınca, yapılan genel giderlerin indirim konusu yapılabilmesi için, söz konusu giderlerle kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan ve açık bir illiyet bağının bulunması gerekmekte olup, bu mahiyette olmayan giderlerin ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapılabilmesi mümkün değildir.

            Öte yandan, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Diğer İndirimler" başlıklı 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde; kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile 1776/1992 tarihli ve 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının, sözü edilen kanunlar uyarınca tespit edilen amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50 sinin kurum kazancından indirilebileceği hükmüne yer verilmiştir.

            1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "10.3.1.Sponsorluk harcamaları" başlıklı bölümünde konu ile ilgili olarak ayrıntılı açıklamalar yapılmış olup sponsorluk uygulamasına ilişkin usul ve esasların düzenlendiği 16/6/2004 tarih ve 25494 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliğine göre, sponsor olunabilmesi için sponsorluk hizmeti alan ile sponsor arasında her iki tarafın hak ve yükümlülüklerini içeren yazılı bir sözleşme yapılması gerekmektedir.

            Ancak, dilekçenizde yer alan mevcut bilgiler çerçevesinde, firmanız tarafından 2010 Dünya Basketbol Şampiyonasında dünya ikincisi olan basketbol milli takım sporcu, teknik adam ve yardımcı kadrolarına bu başarılarından dolayı, daire olarak verilmesi kararlaştırılan ödüller için sponsorluk sözleşmesinin yapılmadığı anlaşılmıştır.

            Bu açıklamalara göre, şirketiniz tarafından 2010 Dünya Basketbol Şampiyonasında dünya ikincisi olan basketbol milli takım sporcu, teknik adam ve yardımcı kadrolarına bu başarılarından dolayı,  ödül olarak verilen daire bedellerinin kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması mümkün olmayıp Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü Sponsorluk Yönetmeliğine göre yapılan bir sponsorluk sözleşmesi de bulunmadığından verilen daire bedellerinin beyanname üzerinde gösterilmek suretiyle de kurum kazancından indirilmesi mümkün değildir. 

            b) Katma Değer Vergisi Kanunu Yönünden:

            3065 sayılı KDV Kanununun;

            -1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV nin konusunu oluşturduğu,

            -2 nci maddesinde, teslimin, bir mal üzerindeki tasarruf hakkının malik veya onun adına hareket edenlerce alıcı veya adına hareket edenlere devredilmesi olduğu,

            -3/a maddesinde, vergiye tabi malların her ne suretle olursa olsun vergiye tabi işlemler dışındaki amaçlarla işletmeden çekilmesinin teslim sayılan hal kapsamında bulunduğu,

            -27 nci maddesinde, bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrahın, işlemin mahiyetine göre Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde belirlenecek emsal bedeli veya emsal ücreti olduğu,

            -29 uncu maddesinde, mükelleflerin yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV den, bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, faaliyetlerine ilişkin olarak kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla hesaplanarak düzenlenen fatura ve benzeri vesikalarda gösterilen KDV yi indirebilecekleri,

            hükme bağlanmıştır.

            Buna göre; firmanızın doğrudan 2010 Dünya Basketbol Şampiyonasında dünya ikincisi olan basketbol milli takım sporcu, teknik adam ve yardımcı kadrolarına ödül olarak vereceği gayrimenkullerin teslimi KDV ye tabi bulunmakta olup, teslime konu gayrimenkullerin bedeli biliniyorsa bu bedeller üzerinden, bedel bilinemiyor ya da bulunamıyorsa emsal bedelleri üzerinden dairelerin m2 büyüklüğü dikkate alınarak 150 m2 den küçükse %1 oranında, 150 m2 den büyükse genel oranda KDV hesaplanacaktır.

            Diğer taraftan, söz konusu gayrimenkullerin Şirketinize teslim edilmiş olması halinde alım sırasında ödenen, Şirketinizce inşa edilmiş olması halinde ise maliyetleri içerisinde yer alan KDV, Kanunun 29 ila 34 üncü maddelerindeki hükümler çerçevesinde indirim konusu yapılabilecektir.

              c) Gelir Vergisi Kanunu Yönünden:

            193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, "İlim ve fenni, güzel sanatları, tarımı, hayvan yetiştirilmesini ve memleket bakımından faydalı olan diğer işleri ve faaliyetleri teşvik maksadıyla verilen ikramiyeler ve mükafatlar"ın gelir vergisinden istisna edileceği hükme bağlanmıştır.

            Bu hükme göre, 2010 Dünya Basketbol Şampiyonasında dünya ikincisi olarak ülkemizi başarıyla temsil eden basketbol milli takım sporcularına, teknik adam ve yardımcı kadrolarına başarılarından dolayı verilen daire ödüllerinin, memleket bakımından faydalı olan iş ve faaliyetleri teşvik maksadıyla verildiği kabul edildiğinden, gelir vergisinden istisna edilmesi gerekmektedir.

            d) Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Yönünden:

            7338 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, Türkiye Cumhuriyeti uyruğunda bulunan şahıslara ait mallar ile Türkiye'de bulunan malların veraset yoluyla veya herhangi bir suretle olursa olsun ivazsız bir tarzda bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi olduğu hükme bağlanmıştır.

            Aynı Kanunun 2 nci maddesinin (a) fıkrasında da, "Şahıs" tabirinin, hilafına sarahat olmadıkça hakiki ve hükmü şahısları; (b) fıkrasında, "Mal" tabirinin, mülkiyete konu olabilen menkul ve gayrimenkul şeylerle mameleke girebilen sair bütün hakları ve alacakları, (d) fıkrasında ise ivazsız intikal tabirinin, hibe yoluyla veya herhangi bir tarzda olan ivazsız iktisapları ifade edeceği belirlenmiştir.

            Bu hükümlere göre, malların veraset yoluyla veya her ne suretle olursa olsun ivazsız bir şekilde bir şahıstan diğer şahsa intikalinin veraset ve intikal vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

            Diğer taraftan, gelir vergisinin konusuna giren ödemeler karşılıksız olsa dahi veraset ve intikal vergisine tabi tutulmamaktadır.

            Bu açıklamalar çerçevesinde, 2010 Dünya Basketbol Şampiyonasında dünya ikincisi olan basketbol milli takım sporcuları, teknik adam ve yardımcı kadrolarına başarılarından dolayı Şirketinizce verilen ödüllerin (gayrimenkullerin), Gelir Vergisi Kanunu kapsamına girmesi halinde, veraset ve intikal vergisine tabi tutulmaması, aksi halde veraset ve intikal vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.