İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda; Birliğinizce yapılacak içme suyu teslimlerinin katma değer vergisine tabi olup olmadığı, gider pusulası düzenlenip düzenlenmeyeceği, Vergi Usul Kanunu hükümlerine tabi olup olmadığınız ve damga vergisi uygulaması hususlarında  bilgi talep edilmektedir.

            KURUMLAR VERGİSİ YÖNÜNDEN:

            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinde, iktisadi kamu kuruluşları kazançlarının kurumlar vergisine tabi olduğu; 2 nci maddesinin üçüncü fıkrasında, devlete, il özel idarelerine, belediyelere, diğer kamu idarelerine ve kuruluşlarına ait veya bağlı olup, faaliyetleri devamlı bulunan ve birinci ve ikinci fıkralar dışında kalan ticari, sınai, zirai işletmelerin iktisadi kamu kuruluşu olduğu; altıncı fıkrasında, iktisadi kamu kuruluşları ile dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya işyerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal veya hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kar edilmemesi veya karın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi niteliğini değiştirmeyeceği hükme bağlanmıştır.

            Anılan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (ı) bendinde;

            İl özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların oluşturdukları birlikler veya bunlara bağlı kuruluşlar tarafından işletilen;

            1)      Kanal, boru ve benzeri yollarla dağıtım yapan su işletmelerinin,

            2)      Belediye sınırları içinde faaliyette bulunan yolcu taşıma işletmelerinin,

            3)      Kesim, taşıma ve muhafaza işleriyle sınırlı olmak üzere mezbahaların,

            kurumlar vergisinden muaf olduğu belirtilmiştir.

            1 Seri No.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin "4.10. İl özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların oluşturdukları birlikler veya bunlara bağlı kuruluşlar tarafından işletilen işletmeler" başlıklı bölümünde;

            "Muafiyet kapsamına giren su işletmelerinden, şebeke suyunun boru hattı ile dağıtımını yapan işletmelerin anlaşılması gerekir. Çeşitli kaplara konularak teslimi yapılan su satışları bu kapsamda değerlendirilmeyecektir.

            Taşıma faaliyetlerinin belediye sınırlarını (büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde büyükşehir belediye sınırlarını) aşacak şekilde yapılması halinde muafiyetten yararlanılması mümkün değildir. Taşıma faaliyetinin belediye sınırları içinde olup olmadığı, kalkış ve varış noktalarına bakılarak değerlendirilecek, bu noktalardan birinin belediye sınırları dışında yer alması halinde muafiyet hükmünden yararlanılamayacaktır.

            Taşıma faaliyetinin yük veya eşya taşıması şeklinde gerçekleşmesi halinde, belediye sınırlarının aşılıp aşılmadığına bakılmaksızın söz konusu taşımacılık işletmesi kurumlar vergisi mükellefi olacaktır.

            İl özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birlikler veya bunlara bağlı kuruluşlar tarafından işletilen mezbahalar sadece kesim, taşıma ve muhafaza işleri ile sınırlı olmak üzere muafiyet kapsamında olup, bu idareler dışındaki kuruluşlarca işletilen mezbahalar nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilecektir."

            açıklamaları yer almaktadır.

            Buna göre, Birliğinizin kanal, boru ve benzeri yollarla dağıtım yapan içme suyu işletmesinin kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmamaktadır. Ancak, Birliğinizin bu faaliyeti dışındaki içme suyu faaliyetlerinin yürütülmesi, genişletilmesi, yenilenmesi ile katı ve sıvı atıkların toplanması, taşınması, imha edilmesi ile imha alanlarındaki alt yapı ve tesis ihtiyaçlarına yönelik faaliyetleri nedeniyle oluşacak iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edileceği tabiidir. 

            VERGİ USUL KANUNU YÖNÜNDEN:

            213 sayılı Vergi Usul Kanununun 1 inci maddesinde, "Bu kanun hükümleri ikinci maddede yazılı olanlar dışında, genel bütçeye giren vergi, resim ve harçlar ile il özel idarelerine ve belediyelere ait vergi, resim ve harçlar hakkında uygulanır. " denilmektedir.

            Aynı Kanunun 172 inci maddesinde defter tutmaya mecbur olan gerçek ve tüzel kişilere yer verilmiş, 173 üncü maddesinde de;  kurumlar vergisinden muaf olan, iktisadi kamu müesseseleri ile dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerin defter tutma mecburiyetinin bulunmadığı belirtilmiştir.

            Öte yandan, yine aynı Kanunun 234 üncü maddesinde; "Birinci ve  ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin, vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde olduğu açıklanmıştır.

            Buna göre, Vergi Usul Kanunu uyarınca Birliğinizin defter tutma ve gider pusulası kullanma  zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, kuruluş amacınız dışında kalan ticari, sınai ve zirai faaliyetlerinizin bulunması halinde, defter tutulması ve yapılan faaliyete göre Vergi Usul Kanununda belirtilen belge düzenine uyulması gerekmektedir.

            KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN:

            3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/3-g maddesinde, genel ve katma bütçeli idarelere, il özel idarelerine, belediyeler ve köyler ile bunların teşkil ettikleri birliklere, üniversitelere, dernek ve vakıflara, her türlü mesleki kuruluşlara ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan veya işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşların veya bunlara ait veya tabi diğer müesseselerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetlerinin KDV ye tabi olduğu hüküm altına alınmıştır.

            Aynı Kanunun "Sosyal ve Askeri Amaçlı İstisnalarla Diğer İstisnalar" başlıklı 17 nci maddesinin 4 üncü fıkrasının (h) bendi ile köy tüzel kişiliklerince köyde ikamet edenlere yapılan ticari amaçlı olmayan perakende içme suyu teslimleri KDV den istisna edilmiştir.

            Bu çerçevede; Birliğinizin Kanunun 17/4-h maddesi hükmünde yer alan köy tüzel kişiliği kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmadığından, yapacağınız içme suyu teslimleri Kanunun 1/3-g maddesi gereğince KDV ye tabi olup, % 8 oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.

            DAMGA VERGİSİ YÖNÜNDEN:

            488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde; bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olacağı hükmüne yer verilmiştir.

            Aynı Kanunun 3 üncü maddesinde; damga vergisi mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu ve resmi dairelerle kişiler arasındaki işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtların damga vergisinin kişiler tarafından ödeneceği, 8 inci maddesinde; bu kanunda yazılı resmi daireden maksadın, genel ve özel bütçeli idarelerle, il özel idareleri, belediyeler ve köyler olduğu, bu dairelere bağlı olup ayrı tüzel kişiliği bulunan iktisadi işletmelerin resmi daire sayılmayacağı hükme bağlanmıştır.

            Diğer taraftan, 11/6/2005 tarih ve 25842 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 5355 sayılı Mahalli İdare Birlikleri Kanununun "Tanımlar"  başlıklı, 3 üncü maddesinde; "Bu Kanununun uygulamasında;

            a) Mahalli İdare:  İl özel idaresi, belediye ve köyü,

            b)Mahalle İdare Birliği: Birden fazla mahalli idarenin, yürütmekte oldukları hizmetlerden bazılarını birlikte görmek üzere kendi aralarında kurdukları kamu tüzel kişisini,

            c) Birlik: Mahalli idare birliğini,

            ifade eder." denilmektedir.

            Buna göre, Birliğiniz 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 8 inci maddesinde belirtilen resmi daire kapsamına girmektedir.

            Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; 488 sayılı Kanunun 8 inci maddesine göre resmi daire olan Birliğiniz ile diğer resmi daireler ya da damga vergisinden muaf kuruluşlar arasındaki işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtların damga vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir.

            Diğer taraftan, Birliğiniz ile resmi daire sayılmayan ve damga vergisi muafiyeti bulunmayan kişi ve kuruluşlar arasında düzenlenen kağıtlar ile kişilerin (1) sayılı tabloda yer alan işlemleriyle ilgili olarak düzenlenen ve sadece Birliğiniz imzasını taşıyan kağıtlara ait damga vergisinin, Damga Vergisi Kanununun 3 üncü maddesi uyarınca bu kişi ve kuruluşlar tarafından ödenmesi gerekmekte olup, bu kağıtlara ait verginin ödenmemesi veya noksan ödenmesi halinde ise Damga Vergisi Kanununun 24 üncü maddesi hükmü uyarınca söz konusu verginin ödenmesi bakımından Birliğinizin müteselsil sorumluluğu bulunmaktadır.            

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.