Piyasada nakit para azalınca esnaf, tefecinin eline düştü (10.06.08) |
10 Haziran 2008 | |
Küresel piyasalarda yaşanan dalgalanma ve AK Parti hakkında açılan kapatma davasının faturası esnafa ve çiftçiye çıktı. Güven ortamının bozulması ve ortaya çıkan siyasi belirsizlik, ticari hayatı durma noktasına getirdi. Merkez Bankası verilerine göre dolaşımdaki kağıt para miktarını gösteren emisyon hacmi, sadece son altı ayda 3,5 milyar YTL azaldı. 19 Aralık 2007'de 32 milyar 42 milyon YTL olan emisyon hacmi 4 Haziran 2008 itibarıyla 28 milyar 552 milyon yeni liraya geriledi. Piyasadaki nakit paranın azalmasıyla zor durumda kalan esnaf, kredi faizlerinin de yükselmesiyle tefecinin eline düştü. Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, piyasada ciddi bir sıkıntı yaşandığını belirterek, özellikle kapatma davasının açıldığı son üç aydır nakit akışının durma noktasına geldiğini dile getirdi. Bankaların kredi vermek yerine Hazine kağıtlarına yönelmeye başladığını söyleyen Özdebir, "Bu da zincirleme bir reaksiyona neden oluyor. Çek-senet ödenmeyince esnaf işletmesini ayakta tutabilmek için kredi almak istiyor. Daha önceden sicili bozuk olanlar ise para bulmak için değişik yöntemlere başvuruyor." dedi. Özdebir, birçok esnaf ve zanaatkarın piyasadaki itibarını düşürmemek için tefeciden para aldığını sakladığını belirtiyor. Şanlıurfa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı İsmail Demirkol ise son birkaç ayda tefeci piyasasının ciddi anlamda oluştuğunu belirterek, kredi bulamayanların nakit sıkıntısını bu yolla giderdiğini dile getiriyor. İşin daha büyük sorunlara yol açacağını dile getiren Demirkol, "Birçok kişi temmuzdaki ürün hasılatına güvenerek borçlandı. Kuraklık sebebiyle vadesi gelen borçlarını ödemeleri de zor görünüyor." diye konuştu. Son dönemde piyasada nakit para bulmanın zorlaştığını dile getiren Sivas Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Osman Yıldırım, tüccarın nakit para bulmak veya çek senedini ödemek için finans kuruluşu ve tefecilerin kapısını çaldığını ifade ediyor. Yıldırım, "Bizim şehrimizde tefeci yok ama birçok yerde insanların günü tefeci ile kurtardığını duyuyoruz. Krizlere alışık olan tüccar ve sanayicimiz bile kara kara düşünüyor." yorumunu yapıyor. Piyasadaki nakit sıkıntısına Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin de dikkat çekmişti. Son günlerde ulusal basında çıkan ikrazatçı reklamlarına dikkat çeken Bilgin, "İşletmeler bankalarla çalışmıyorlar. Birilerinin elinde likidite var, bunu başka şekilde pazarlıyorlar." uyarısında bulundu. Emisyon hacmi nedir? Kelime anlamı olarak emisyon; çıkarmak, yaymak, ihraç etmek, dolaşıma sokmak gibi anlamlara geliyor. Bir ülkede kağıt para, tahvil ve bono, hisse senetleri gibi değerlerin ilk kez piyasaya sürülmesine emisyon deniyor. Emisyon hacmi ise Merkez Bankası tarafından ihraç edilen (piyasaya sürülen) banknotların toplam tutarını ifade ediyor. "Tedavüldeki banknotlar" olarak da adlandırılıyor. Bu paralar ya bireylerin elinde ya da bankaların kasalarında nakit olarak tutuluyor. |