|
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası (SS ve GSS) Kanunu başına bir şey gelmezse 1 Ekim 2008 günü tamamıyla yürürlüğe girecek ve ülkemizde ilk defa GSS (Genel Sağlık Sigortası) uygulamaları başlayacak ve artık 18 yaşından büyük çocuklarımız sağlık primi ödemeden sağlık yardımı alamayacaklar.
A-Şimdiki durum
Halen geçerli olan Personel ve Sosyal Güvenlik Kanunları gereğince,
Kız çocukları, evli olmaması, çalışmaması ve emekli olmaması şartıyla yaşları kaç olursa olsun ana-babaları üzerinden sağlık yardımı alabilmektedirler.
Erkek çocukları, 18 yaşını veya ortaöğrenim yapıyorsa 20 yaşını, yükseköğrenim yapıyorsa 25 yaşını dolduruncaya kadar ana-babaları üzerinden sağlık yardımı alabilmektedirler.
Öte yandan geçimini temin ettiğimiz ana ve babalarımız da çalışan çocukları üzerinden sağlık yardımı (sağlık karnesi) alabilmektedir.
B-18 yaşını tamamlayanlar GSS primi ödeyecek
Ekim 2008 gününden itibaren, çalışanların GSS primleri kendileri veya işverenleri tarafından ödenerek GSS sigortalısı sayılacaklar. Bunların bakmakla yükümlü oldukları çocukları (18 yaşından küçük çocukları) ise prim ödemeden GSS sigortalısı olacaklardır. 18 yaşından büyük çocuklar için ise ailenin geliri dikkate alınarak GSS primi alınacak.
Çocuklarımız, 18 yaşını ikmal ettikleri andan itibaren artık birey sayılacaklar ve ana-babaları üzerinden sağlık yardımı alamayacaklar ve ailenin gelir durumuna göre GSS primi ödenerek sağlık yardımı alabilecekler. Prim ödenmiyorsa sağlık yardımı alamayacaklar.
C-Kızlarınız için her ay GSS primi ödeyeceksiniz
5510 sayılı Kanun’a göre, “Harcamaları, taşınır ve taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek aile içindeki geliri kişi başına düşen aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden” çok olan vatandaşlar çocukları ile ana-babaları için GSS primi ödeyecekler.
Ailenin gelirinin hesaplanmasında geliri toplanacak aile üyeleri ise; “aynı hane içerisinde yaşayan eş, evli olmayan çocuk, büyük ana ve büyük babadan oluşacaktır”
Örnek hesaplama;
Evdeki kızlarınız için hesaplama örneği;
Evde sizinle birlikte ikamet eden 1 Ekim 1990 doğumlu kızınız var ve kızınız 1 Ekim 2008 günü 18 yaşını tamamlayacak ve aynı gün GSS Kanunu da yürürlüğe girmiş olacağından artık kızınız sizin üzerinizden sağlık yardımı-karnesi alamayacaktır. Ancak kızınız GSS kapsamı dışında da değildir. SGK yani Sosyal Güvenlik Kurumu ailenizin gelirlerine bakacak ve evde yaşayan sayısına göre ailede kişi başına düşen gelir asgari ücretin üçte birinden çok ise kızınız için SGK’ya her ay GSS primi ödeyeceksiniz. Mesela, evinizde siz, eşiniz ve 1 çocuğunuz varsa ve ailenin tüm geliri asgari ücret kadar ise kızınız için GSS primi ödeyeceksiniz, aylık geliriniz asgari ücretten daha az ise bu durumda ailenin her bir ferdi başına düşen gelir asgari ücretin 3’te 1’inden az olacağı için kızınızın GSS primini devlet ödeyecektir.
Yapılan hesaplama sonrasında bulunan kişi başına düşen geliriniz,
Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar ise asgari ücretin üçte biri,
Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar ise asgari ücret,
Asgari ücretin iki katından fazla ise asgari ücretin iki katı,
üzerinden yüzde 12 oranıyla prim alınacaktır.
Yani, kişi başına düşen gelir,
202 ile 608.40 YTL arasında ise aylık (Prim hesabı: 608/3 X 0,12=) 24,32 YTL,
608.41 ile 1216,80 arasında ise aylık (Prim hesabı: 608 X 0,12=) 72,96 YTL,
1216,81 YTL’den fazla ise (Prim hesabı: 608 x 2 x 0,12=) 145,92 YTL,
Genel Sağlık Sigortası primi ödeyeceksiniz.
Part-time çalışanlar tam ay GSS primini kendileri ödeyecek
Ali Bey, duyumlarımıza ay içinde eksik gün çalışması olan işçinin Genel Sağlık Sigortası priminin tam ödeneceğinden bahsediliyor bu primleri kim tarafından, nasıl ödenecek? İsmi mahfuz
Sayın okurum, kamuoyunda bilinen adıyla part-time yani ayda 30 günden az çalışmak bir gerçektir. İşte bu çalışanlar için 1 Ekim 2008 günü yürürlüğe girmesi planlanan GSS (Genel Sağlık Sigortası) uygulamasına göre kısmi ay GSS primi ödenmeyecek, tam ay çalışmış gibi GSS primi ödenecektir. 5510 sayılı SS ve GSS Kanunu’nun 88’inci maddesinin 4’üncü fıkrasına göre;
“...4857 sayılı Kanun’un 13 ve 14’üncü maddelerine göre kısmi süreli veya çağrı üzerine çalışanlar ile bu Kanuna göre ev hizmetlerinde ay içerisinde 30 günden az çalışan sigortalılar için eksik günlerine ait genel sağlık sigortası primlerinin 30 güne tamamlanması zorunludur. Bu durumda olan sigortalıların eksik günlerine ilişkin genel sağlık sigortası primleri, 60’ıncı maddenin birinci fıkrasının (c) bendinin (1) numaralı alt bendi veya (g) bendi kapsamında ödenir. Kamu idaresine ait işyerlerinde çalıştırılan sigortalıların iş sözleşmesinin askıda kaldığı aylara ait genel sağlık sigortası primi, 82’nci maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazancın alt sınırının 30 günlük tutarı üzerinden ilgili kamu idaresince ödenir.”
Öte yandan, 80’inci maddenin (i ) bendine göre de; “88’inci maddenin dördüncü fıkrasına göre ay içerisinde 30 günden az prim ödeme gün sayılarına ait eksik günlerin genel sağlık sigortası primleri, eksik çalışma süreleri dikkate alınmak suretiyle hesaplanır” denmiştir.
Bütün bunlara göre; ayda 30 günden az çalışması olan işçileriniz için sizler işyerinizde çalıştıkları kadar gün için ücret ödeyeceksiniz ve bu çalışma süresine göre hem GSS hem de diğer primleri ödeyeceksiniz. Mesela işçiniz işyerinizde ayda 15 gün çalışıyorsa ve kendisine bu 15 gün için 400 YTL brüt ücret veriyorsanız 400 YTL’nin yüzde 12,5’u kadar GSS primi ödeyeceksiniz. Kalan 15 günlük GSS primini ise işçiniz kendisi gidip SGK’ya (Sosyal Güvenlik Kurumu’na) ödeyecektir. Bu 15 günlük boş geçen sürenin GSS primini öderken de bir önceki konuda olduğu gibi ailesindeki kişi başına düşen gelir tutarına göre en az 24,32 YTL’nin yarısını veya en çok 145,92 YTL’nin yarısını ödeyecektir.
http://www.aksam.com.tr/yazar.asp?a=120918,10,185
|
