Basel-II'nin Kayıt Dışı KOBİ'lere Etkisi (14.06.08) |
14 Haziran 2008 | |
Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Savaş, kayıt dışı çalışan küçük ve orta boy işletmelerin (KOBİ), 1 Ocak'tan itibaren uygulamaya girecek Basel-II'den daha fazla etkileneceğini belirterek, ''bu yüzden, işletmelerin uzun soluklu olmaları, güçlü yapıya kavuşmaları için çalışmalarını kayıt altına almaları ve hızla Basel-II kriterlerine uygun anlayışı benimsemeleri gerekecek'' dedi. Savaş, finans sektöründe faaliyet gösteren kuruluşların uluslararası finans zincirine uyum sağlaması için getirilen standartlar olarak nitelendirilen Basel-II kriterlerinin 1 Ocak 2009'dan itibaren uygulanmaya başlanacağını, bu kriterlerin bankalar kadar işletmeleri de yakından ilgilendirdiğini söyledi. Mevcut durumdaki Basel-I ile zaten Basel-II kriterlerinin yüzde 60'ının uygulamada olduğunu ifade eden Savaş, bazı yeni düzenlemelerle yeni yaklaşımlar getirildiğini kaydetti. Basel-II ile yeni bir KOBİ tanımının ortaya çıkacağını dile getiren Savaş, 50 milyon avro ciroyu aşmayan işletmelerin KOBİ olarak tanımlanacağını bildirdi. Yapılan araştırmalara göre, Türkiye'de KOBİ'lerin yüzde 88,33'ünün kaynak kullandığını, yüzde 11,68'inin ise kredi kullanmadan üretimini sürdürdüğünü vurgulayan Savaş, kredi kullanmayanların ise faizlerin yüksekliği, vadelerin kısa olması ve teminat şartlarının ağır olması gibi gerekçeleri öne sürdüğünü ifade etti. KOBİ'lerin kullandığı kaynakların yüzde 71,16'sının bankalar, yüzde 10,07'sinin ortaklardan (avans olarak), yüzde 17,77'sinin de çevreden (alınan borçlar) sağlandığını vurgulayan Savaş, şunları söyledi: ''Bu yüzden Basel-II, bankalar kadar işletmeleri de yakından ilgilendiriyor. Basel-II aslında bir sermaye yeterliliği düzenlemesidir. Basel-II başlangıçta kredi maliyetlerini düşürdüğü için KOBİ'ler için avantaj oluşturacak, ancak gelecekte bu durum dezavantaja dönüşecek. Çek, senet ve kefalet, teminat olacak ancak risk azaltıcı unsur olarak kabul edilmeyecek. İşletmelerin kendisine kesinlikle çeki düzen vermesi gerekecek. KOBİ'ler, gelecekte var olmak, uluslararası pazarda rekabetçi güce kavuşmak için Basel-II kriterlerine uymak zorundalar.'' Basel-II ile işletmelerin finansman tercihlerinin değişebileceğini dile getiren Savaş, ''KOBİ'ler kredi için bankalar yerine faktoring kadar kayıt dışı finansman kaynaklarına da yönelebilecek. Kaynakların yüzde 71,16'sının bankalardan sağlandığı hesaba alındığında bu değişim çok önemli sonuçlar doğuracak'' diye konuştu. ''MALİ TABLOLAR ETKİLENECEK'' Savaş, Basel-II ile işletmelerin mali tablolarının etkileneceğini belirterek, ''Kayıt dışı çalışan KOBİ, Basel-II'den daha fazla etkilenecek. Bu yüzden işletmelerin uzun soluklu olmaları, güçlü yapıya kavuşmaları için çalışmalarını kayıt altına almaları ve hızla Basel-II kriterlerine uygun anlayışı benimsemeleri gerekecek'' dedi. Basel-II'ye göre işletmelerin dereceleri düştükçe kullanacakları kredinin faizinin yüksek olacağını belirten Savaş, yüksek maliyetli kredi kullanmanın hiçbir işletmenin işine gelmeyeceğine işaret etti. Güçlü sermaye yapısı yoksa, kayıt dışı çalışıyorsa, yeterli teminat sağlayamıyorsa, o firmanın düşük faizli ve düşük maliyetli kredi kullanamayacağını ifade eden Savaş, ''Burada şeffaflık öne çıkıyor. İşletme, baştan aşağı kendini yenileyerek, yaptıklarını kayıt altına alarak geleceğe kendini hazırlamalıdır. Basel-II'yi henüz KOBİ'lerin önemli çoğunluğu tanımıyor. Neler getirdiği, hangi kriterlere göre kredi sağlanacağı konusunda birçok iş adamının hiçbir fikri yok. KOBİ'lerin, 1 Ocak'a kadar bu konuda eksiklerini gidermeleri gerekiyor'' diye konuştu. |