| Hızlı büyüme tersaneleri zorladı, işçi de işveren de çözüm arıyor (16.06.08) |
|
|
|
| 16 Haziran 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Birbiri ardına yaşanan iş kazaları ve ölümlerle gündeme gelen Tuzla tersanelerinde çalışan işçiler, bugün bir günlük greve gidiyor. 2000'de 5 bin işçinin çalıştığı tersaneler 8 yılda 8 kat büyüyerek bugün 40 bin istihdama ulaştı. Ancak, sektördeki büyüme kazaları da beraberinde getirdi. Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Bayrak, 2003'ten bu yana dünya gemi inşa sanayii yüzde 89 büyürken Türkiye'deki büyüme oranının yüzde 360'ı bulduğunu söyledi. Bayrak, "Bu ani büyümenin getirdiği yoğunluk içerisinde hiç kimsenin arzu etmediği ölümlü iş kazaları yaşanıyor" dedi. DİSK'e bağlı Liman, Tersane, Gemi Yapım ve Onarım İşçileri Sendikası (Limter-İş), ölümleri protesto etmek üzere tersane işçilerin bugün bir gün süreyle greve çağırdı.
Akademisyenlerden destek
28-29 Şubat'taki iki günlük grevden sonra ikinci iş bırakma çağrısında bulunan Limter-İş'in talepleri arasında, Ağır ve Tehlikeli İşkolu Yönetmeliği'nin eksiksiz olarak uygulanması, mesai saatlerinin günlük 7.5 saate indirilmesi, sigortaların gerçek ücret üzerinden ana firma tarafından ödenmesi ile sağlıklı barınma evleri ve çalışma ortamının sağlanması yer alıyor. Ankara, İzmir Dokuz Eylül, Kocaeli, Sakarya, Uludağ, Gazi, Muğla, Pamukkale ve Çanakale 18 Mart üniversitelerinin Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri bölüm başkanları, Limter-İş'in bugün Tuzla'da gerçekleştireceği greve destek vereceklerini bildiren bir açıklama yaptı. Açıklamada 110 akademisyenin imzası bulunuyor.
Öte yandan aralarında meslek örgütleri başkanları, gazeteciler, sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve sanatçıların da bulunduğu 405 aydın, yayınladıkları ortak açıklama ile greve destek verdiklerini dile getirdi. Öte yandan, DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, önceki gün bir gazetede iddia edildiği gibi DİSK, TOBB ve Türk-İş başkanlarının imzaladığı söylenen bir deklarasyon olmadığını bildirdi.
'Sorun taşeron sistemi'
Tuzla Tersaneler Bölgesi İzleme ve İnceleme Komisyonu üyesi, Bilgi Üniversitesi Araştırma Görevlisi Aslı Odman'a göre, işçi ölümlerinin en önemli nedeni gemi sanayisinin hızlı büyümesi. Türkiye gemi sanayisinin 2004'ten bu yana çok hızlı bir şekilde büyüdüğünü ifade eden Odman, büyümeye paralel olarak iş kazalarının da arttığına dikkat çekiyor. "Tuzla'daki işçiler, baret, gözlük takmadıkları için ölmüyorlar" diyen Odman, taşeronluk sistemine dikkat çekerek, "Taşeronluk sistemi şu şekilde işliyor; orta boylu bir tersanenin sipariş aldığı ve altı ay içerisinde yetiştirmek zorunda olduğu 10 bin ton'luk bir kimyasal tankerin inşasında aynı anda, aynı tersane alanında 30 ila 50 adet farklı, irili ufaklı taşeron işletme yan yana çalışıyor. Yani ana iş olan gemi yapımı bölünerek, onlarca alt işveren sözleşmesi yapılıyor. 30 ila 50 işverenin elele ana işverenden önce iş alanına girip iş kazasının olmaması için gerekli olan tüm tedbirleri almasına imkan yok" diyerek sorunun temelinde taşeronluk sisteminin yattığını ifade ediyor.
TBMM İnsan Hakları Komisyonu üyesi CHP'li Çetin Soysal da Tuzla'da kaç kişinin çalıştığının bile tam olarak bilinmediğini söyleyerek, "21. yüzyılda işçiler elektrik çarpmasından veya denize düşerek ölebiliyor. 7.5 saat çalışmaları gerektiği halde daha uzun çalıştırılıyorlar. En önemlisi örgütlenme hakkı ihlal ediliyor" diyor.
Hastane var, doktor yok
Bu arada, Tuzla'da tersane sahipleri tarafından yaptırılan hastane de pek çok branşta doktor olmadığı ortaya çıktı. GİSBİR Başkanı Murat Bayrak duruma tepki göstererek, "Günde 10-15 kaza oluyor. Tuzla hastanelere uzak bir yer. İşçileri yetiştirinceye kadar ölüyorlar. Hastane yapıldı, ama doktor bulamadığımız için açılışını bile yapamıyoruz" dedi. Bayrak, "Sağlık Bakanlığı bize doktor bulamıyor. 11 branşta eksiğimiz var. Sadece 6 branşta doktor var. Günde 8-15 yaralanma oluyor" diye konuştu.
Denizcilik Müsteşarlığı eski İstanbul Bölge Müdürü Özcan Gürsoy, Türkiye'de gemi inşa sanayisi son yıllarda altın çağını yaşadığını belirterek, "2012-2013 yıllarına kadar 4-5 yıllık siparişler alıyor. 2002 yılında yılda 550 bin DWT olan üretim kapasitesi bugün yılda 1.8 milyon DWT'yı aştı" diyor. Yeni gemi inşası ve onarımının Türkiye'ye yılda 5 milyar dolar civarında döviz girdisi sağladığına dikkat çeken Gürsoy, Karadeniz Bölgesi'nin akılcı politikalarla dünyanın tersanecilik havzası haline gelebileceğini söyledi.
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Copyright © 2005 - 2024
Özdoğrular
Yasal Uyarı
