Turizmde yatırım ve gelirler artsa da istihdamda alarm var (17.06.08) |
17 Haziran 2008 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yatırımların, gelen turist sayısı ve harcamaların artış gösterdiği turizm sektöründe istihdam kaybı dikkat çekti. Turizmde istihdam geçen yıla göre 46 bin kişi gerilerken, genelde işsizlik oranı yüzde 10,7'ye yükseldi. İşsizlik oranı mart 2008 döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 0.3 puan artışla yüzde 10,7'ye yükseldi. Bir kişilik istihdam için en düşük yatırıma ihtiyaç duyan ve yılın ilk 4 ayında alınan teşvik belgeleriyle yatırımlarda atağa geçen turizm sektöründe ise işsizlik alarm veriyor. Turistlerin harcamasında da artış yaşanan bu yıl mart döneminde geçen yıla göre turizmdeki istihdam 46 bin kişi geriledi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) şubat-mart-nisan dönemi Hanehalkı İşgücü Anketi ve buna göre belirlenen mart 2008 dönemi işgücü istatistiklerini dün açıkladı. Bu dönemde işgücüne katılım oranı ise yüzde 46,7 olarak hesaplandı. İşsizlik oranı kentlerde yüzde 12,7, kırsal kesimde yüzde 7,6 olarak belirlendi. Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 95 bin kişi artarak 2 milyon 496 bin kişiye yükseldi. Tarım dışı işsizlik oranı yüzde 13,1'den yüzde 13,4'e çıkarken, genç nüfustaki işsizlik oranı ise yüzde 19,5'le değişmedi. Mart 2008 döneminde istihdam edilenlerin sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre 134 bin kişi artarak, 20 milyon 752 bin kişiye yükseldi. Mart 2008 döneminde istihdam edilenlerin yüzde 24,6'sı tarım, yüzde 20,7'si sanayi, yüzde 5,3'ü inşaat, yüzde 49,4'ü ise hizmetler sektöründe oldu. Önceki yılın aynı dönemine göre tarımda istihdam payı 1.2 puan azaldı, buna karşılık sanayinin payı 0.7 puan, inşaatın payı 0.2 puan, hizmetlerin payı ise 0.2 puan arttı. Hizmetler sektörünün alt kalemi turizmde ise düşüş dikkat çekti. Geçen sene aynı dönemde 4 milyon 429 bin kişinin istihdam edildiği turizm sektöründe, bu yıl istihdam 4 milyon 383 bin kişiye geriledi. 7 bin yeni istihdam hedefi Ekonomist Mustafa Sönmez'in yaptığı araştırmaya göre 2008'in ilk 4 ayında toplam 11 milyar YTL'ye yakın tutarda yatırım niyetiyle 935 proje için teşvik belgesi alındı. Bu 11 milyar YTL'lik yatırımın tüm sektörlerde toplam 37 bin kişiye istihdam yaratması öngörüldü. Bu durumda bir kişiye istihdam yaratmak için gerekli yatırımın 293 bin YTL. Ancak bir kişilik istihdam için gerekli yatırım sektörlere göre değişiyor. Turizm ise bu noktada öne çıkıyor. Turizmde bir kişiye istihdam için gerekli yatırım sadece 107 bin YTL, yani genelin yüzde 36'sı. Turizme yapılacak yatırımlar, toplam yatırımların yüzde 6,6'sı iken öngörülen istihdamdaki payı yüzde 18. Yılın ilk 4 ayında öngörülen 59 turizm projesi 715 milyon YTL'lik yatırım ve yaklaşık 7 bin kişiye istihdam öngörüyor. Turizm sektöründe hem yaratacağı istihdamdaki payının yüksekliği hem de istihdam için gerekli yatırımın düşüklüğüne karşın işsiz sayısında artış gözlendi. Yeni yatırımlara ve gelen turist ile harcamalarındaki artışa rağmen turizm sektöründe bu dönemde istihdam 46 bin kişi azaldı. KAYITDIŞI İSTİHDAM ORANINDA DÜŞÜŞ Yaptığı işten ötürü herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadan çalışanların oranı, mart 2008 döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 2.8 puan düşerek yüzde 43,4'a geriledi. Türkiye genelinde işgücüne katılma oranı, geçen yılın aynı dönemine göre 0.3 puanlık azalışla yüzde 46,7 olarak gerçekleşti. Toplam iş gücünün yüzde 17.2'sini 15-24 yaş grubundakiler oluşturuyor. Lise altı eğitimlilerde iş gücüne katılma oranı yüzde 45 olurken, yükseköğretim mezunlarında bu oran yüzde 78,4'e ulaşıyor. Lise altı eğitimlilerde erkeklerin işgücüne katılma oranı yüzde 69,4, kadınlarda bu oran yüzde 20,1 düzeyinde bulunuyor.
İş değiştirenlerin yüzde 42,3'ü hizmetlerde Mart 2008 döneminde işgücü dışında olup, daha önce bir işte çalışanların yüzde 36,2'sinin "tarım", yüzde 22,4'ünün "sanayi", yüzde 6,3'ünün "inşaat", yüzde 35,2'sinin ise "hizmetler" sektöründe çalışmış olduğu belirlendi. Mart 2008 döneminde 1 milyon 116 bin kişinin işe yeni başlamış veya iş değiştirmiş olduğu, bunların toplam istihdam içindeki oranı da yüzde 5,4 olarak belirlendi. İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 34,6'sı 25-34 yaş grubunda bulunuyor. Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 23,7'si "sanayi", yüzde 42,3'ü "hizmetler", yüzde 20,8'i "inşaat", yüzde 13,2'si ise "tarım" sektöründe işe başlamış. |