Yıl başında başlayan küresel piyasalardaki çalkantıya martta AK Parti'nin kapatılması istemiyle açılan dava eklenince ekonomideki sarsıntının şiddeti katlandı. Piyasalardaki bozulma ile birlikte yaşanan siyasi gerginliğin faturası da küçük esnafa çıktı.

Geçen yıl büyük şehirlerde mükellef sayısı artarken küçük şehirlerde azaldı. Doğu ve Güneydoğu Anadolu başta olmak üzere pek çok vilayette kapanan kepenk sayısı bir hayli arttı. Önceki yıl 18 bin 388 mükellefin bulunduğu Şırnak'ta bu sayı, geçen yıl 17 bine geriledi. Şanlıurfa'da ise 49 bin 266'dan 48 bine indi. Mardin'de vergi ödeyenlerin sayısı yaklaşık bin kişi azaldı. Büyük şehirlerde ise tam tersi bir durum yaşandı. Sadece İstanbul'da bir yıl içerisinde mükellef sayısı 43 bin arttı. 2006'da 973 bin olan rakam geçen yıl bir milyon 16 bine çıktı.

"Piyasada yaprak kıpırdamıyor, bu gidişle kepenk kapatacağız" diye dert yanan esnafın dile getirdiği sıkıntılı durum resmî rakamlara da yansıdı. Maliye Bakanlığı'nın verilerine göre 4 milyon 27 bin mükellefin bulunduğu Türkiye'de küçük illerde vergi ödeyen sayısı gün geçtikçe düşüyor. Büyük şehirlerde ise tersine bir durum söz konusu, vergi ödeyenlere yenileri katılmaya devam ediyor. Adana haricinde diğer büyük şehirlerdeki mükellef sayısındaki artış dikkat çekiyor. Sadece Ankara'daki mükellef sayısının bir yılda 12 bin arttığı gözlenirken, bu rakam Antalya'da 7 bin, İzmir'de 6 bin, Bursa'da ise 4 bin olarak gerçekleşti. Mükellef sayısı Aydın'da 66 binden 68 bine, Denizli'de 61 binden 63 bine, Manisa'da 75 binden 77 bine, Muğla'da 69 binden 71 bine çıktı. Doğu'da ise görünüm iç açıcı değil. Adıyaman, Ağrı, Bitlis, Mardin, Şanlıurfa, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis gibi illerde mükellef sayısı bir hayli azaldı.

Vergi, dört ilden toplanıyor

Büyük şehirlerde artan mükellef sayısı Maliye'nin vergi gelirlerine de yansıdı. Yılın ilk dört ayında toplanan vergi gelirlerinin 22,8 milyar Yeni Türk Lirası İstanbul'dan elde edildi. Toplanan verginin yüzde 43'ünü tek başına İstanbul karşıladı. Vergi gelirini sırtlayan diğer iller de yüzde 14,2 ile Kocaeli, yüzde 11,4 ile Ankara, yüzde 10,5 ile İzmir oldu. Dört ilin toplam vergi pastasındaki payı yüzde 79'u buluyor.

Vergi gelirinde kalan 77 ilin payı ise yüzde 20,7. En çok vergi sağlayan dört büyük ilde ilk dört ayda vergi tahsilatının tahakkuka oranı yüzde 75,1 oldu. Kalan 77 ilin ortalamasında ise bu oran yüzde 54,1'de kaldı.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=703616