VERGİ KANUNLARI AÇISINDAN İHRACATIN GERÇEKLEŞME ZAMANI |
23 Mayıs 2017 | |
II- KURUMLAR VERGİSİ AÇISINDAN İHRACATIN GERÇEKLEŞME ZAMANI 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Safi Kurum Kazancı” başlıklı 6. maddesinde, kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettiği safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı ve safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir. Bilindiği üzere ticari kazançta elde etme tahakkuk esasına bağlanmış bulunmaktadır. Tahakkuk esasında, geliri doğuran muamelenin eksiksiz olarak tekemmül etmiş olması, gelirin elde edilmiş sayılması için yeterlidir. Bu esasa göre, özel bir düzenleme bulunmadığı müddetçe bir gelir ya da gider unsuru tahakkuk ettiği dönemde, diğer bir ifade ile mahiyet ve tutar itibariyle kesinleştiği dönemde vergiye tabi kurum kazancının tespitinde gider veya gelir olarak dikkate alınacaktır. Bu çerçevede, gelirin ihracatın fiilen gerçekleşmesiyle tahakkuk ettiği ve tahakkuk ettiği dönemde kurum kazancıyla ilişkilendirilmesi gerektiği açıktır. Nitekim Gelir İdaresi tarafından verilen birçok özelgede de bu görüş ifade edilmiştir. İdare tarafından verilen;
görüşlerine yer verilmiştir. III- KDV YÖNÜNDEN İHRACAT TESLİMİNİN GERÇEKLEŞME ZAMANI Bilindiği üzere, 3065 sayılı Kanun’un (11/1-a) maddesine göre, ihracat teslimleri ve bu teslimlere ilişkin hizmetler KDV’den istisnadır. Aynı Kanun’un 12. maddesi uyarınca bir teslimin ihracat teslimi sayılabilmesi için aşağıdaki iki şartın gerçekleşmesi gerekir: i- Teslim, yurtdışındaki bir müşteriye veya serbest bölgedeki alıcıya ya da yetkili gümrük antreposu işleticisine yapılmalı veya mallar yetkili gümrük antreposu işleticisine tevdi edilmelidir. ii- Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesinden çıkarak bir dış ülkeye veya bir serbest bölgeye vasıl olmalı ya da yetkili gümrük antreposuna konulmalıdır. KDV Genel Uygulama Tebliği’nin II-A/1.1.1 bölümünde, 3065 sayılı Kanun’daki istisna uygulamasında ihracat, esas itibarıyla, serbest dolaşımda bulunan bir malın dış ticaret ve gümrük mevzuatları doğrultusunda, ihracat işlemlerinin tamamlanmasından sonra Türkiye Cumhuriyeti gümrük bölgesi dışına çıkarılması olarak tanımlanmıştır. Tebliğin yine aynı bölümünde, mal ihracına ilişkin istisnanın, ihracatın gerçekleştiği tarih olan gümrük beyannamesinin “kapanma tarihi” ni içine alan vergilendirme dönemine ait KDV beyannamesi ile beyan edileceği ifade edildikten sonra, ihracat işlemleri iç gümrüklerde yapılan ihracat teslimlerinde, gümrük beyannamesinin sınır gümrüklerince kapatıldığı tarihin, ihracatın gerçekleştiği tarih olarak kabul edileceği belirtilmiştir. Diğer yandan, 3065 sayılı Kanun’un “Vergiyi Doğuran Olay” başlıklı 10. maddesinin (a) bendinde vergiyi doğuran olayın malın teslimiyle meydana geleceği, (b) bendinde ise malın tesliminden önce fatura veya benzeri belgeler verilmesi hallerinde, bu belgelerde gösterilen miktarla sınırlı olmak üzere fatura veya benzeri belgelerin düzenlenmesi anında vergiyi doğuran olayın gerçekleştiği hüküm altına alınmıştır. Kanun’un 10. maddesinde yer alan bu hüküm ihracat faturasının malın fiili ihracından önce düzenlenmiş olması durumunda istisnanın ne zaman dikkate alınacağı yönünde tereddütler oluşmasına neden olabilmektedir. Ancak, KDV Genel Uygulama Tebliği’nde “İhracat faturası malın yurtdışı edildiği dönemden önce düzenlenmiş olsa dahi, istisna ihracatın yapıldığı dönem KDV beyannamesi ile beyan edilir.” ifadesine yer verilerek soru işaretlerinin önüne geçilmiştir. Buna göre, mal ihracatına ilişkin beyan, ihracatın fiilen gerçekleştiği dönem KDV beyannamesinin “İstisnalar-Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” kulakçığında “Tam İstisna Kapsamına Giren İşlemler” tablosunda 301 kod numaralı işlem türü satırı kullanılmak suretiyle yapılacak ve ihracata istisnasına ilişkin KDV iadesi de en erken ihracatın fiilen gerçekleştiği dönem KDV beyannamesinde talep edilebilecektir. İdare tarafından konuya ilişkin bu doğrultuda verilen çok sayıda özelge olup, özelgelerdeki bazı görüşler aşağıdaki gibidir:
Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz. |