…………

       İlgide kayıtlı özelge talep formunda; firmanızın nakliye ve kiralama işinde kullandığı ticari araçlara yaptırılan frigorifik kasa, panelvan içi izolasyon, lift ve soğutucu ünitenin faydalı ömürleri ve amortisman oranları hakkında Başkanlığımızdan görüş talep edilmektedir.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 269 uncu maddesinde taşıtların gayrimenkuller gibi maliyet bedeli ile değerleneceği hükmü bulunmaktadır.

Anılan Kanunun 272 nci maddesinde "Normal bakım, tamir ve temizleme giderleri dışında, gayrimenkulü veya elektrik üretim ve dağıtım varlıklarını genişletmek veya iktisadi kıymetini devamlı olarak artırmak maksadıyla yapılan giderler, gayrimenkulün veya elektrik üretim veya dağıtım varlıklarının maliyet bedeline eklenir.

(Bir geminin iktisap tarihindeki süratini fazlalaştırmak, yolcu ve eşya yükleme ve barınma tertibatını genişletmek veya değiştirmek suretiyle iktisadi kıymetini devamlı olarak artıran giderlerle bir motorlu kara nakil vasıtasının kasa veya motorunun yenisi ile değiştirilmesi veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderler maliyet bedeline eklenmesi gereken giderlerdendir.) …" hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun 315 inci maddesinde “Mükellefler amortismana tabi iktisadi kıymetlerini Maliye Bakanlığının tespit ve ilan edeceği oranlar üzerinden itfa ederler. İlan edilecek oranların tespitinde iktisadi kıymetlerin faydalı ömürleri dikkate alınır.” hükmü bulunmaktadır.

Anılan maddenin Maliye Bakanlığına verdiği yetkiye istinaden amortismana tabi iktisadi kıymetler için uygulanacak “Faydalı Ömür ve Amortisman Oranları” tespit edilmiş ve bu oranlar 339, 365, 389, 399, 406, 418, 439 ve 458 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile değişik 333 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği eki Amortisman Listesi ile açıklanmıştır.

Bu itibarla, gayrimenkuller ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin aktife alınmalarından sonra yapılan giderler niteliğine göre maliyet bedeline dahil edilir veya genel gider olarak kaydedilirler.

Buna göre;

- İktisadi kıymetin ilk iktisabı sırasında bulunmayan özelliklerin kazandırılması veya ilk iktisap sırasında bulunan özelliklerinin geliştirilmesi için yapılan giderler değer arttırıcı giderler sayılır ve amortisman süreleri iktisadi kıymetin kalan ömrüne göre belirlenir.

- İktisadi kıymetin ilk iktisabı sırasındaki beklenen ömrünü uzatmak amacıyla yapılan giderler, aktifleştirildikleri yıldan başlayarak iktisadi kıymet için belirlenen oran ve süreye göre amortismana tabi tutulur.

 - İktisadi kıymet için yapılan normal bakım, onarım ve temizlik gibi giderler ise maliyet olarak kabul edilmeyip doğrudan gider olarak yazılması gerekmektedir.

Diğer taraftan, gayrimenkuller ve gayrimenkul gibi değerlenen iktisadi kıymetlerin amortisman sürelerini tamamlayarak itfa edilmesinden sonra, ekonomik ömrünü ve değerini arttırıcı nitelikteki bütün giderler aktifleştirilir. Bu giderlerden iktisadi kıymetlerin ekonomik ömrünü uzatıcı nitelikte olanlar, iktisadi kıymete ait amortisman oran ve süresinde aktife alındığı tarihten itibaren itfa edilir. İktisadi kıymetlerin değerini arttırıcı nitelikte olanlar da iktisadi kıymetin ömrünü uzatan giderler gibi iktisadi kıymet için belirlenen oran ve sürede amortismana tabi tutulacaklardır.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre fabrika çıkışı sonrasında motorlu kara nakil vasıtalarına, akaryakıt, kimyasal maddeler, su, süt, vb. ile bilumum ticari emtianın taşınmasına uygun olacak şekilde kasa eklenmesi veya alımında mevcut olmayan yeni bir tertibatın eklenmesi için yapılan giderlerin motorlu kara nakil vasıtasının maliyetine eklenmesi gerekmektedir. Bu nedenle, araçların alımında olmayan değer artırıcı nitelikte olan frigorifik kasa, panelvan içi izolasyon, lift ve soğutucu ünitelerin araçlara eklenmesi halinde bu tertibatlar araçların maliyet bedeline eklenecek olup araçların kalan ömürlerinde itfa edilecektir.

Ancak, söz konusu değer artırıcı tertibatların araçlara faydalı ömürleri tamamlandıktan sonra eklenmesi halinde, iktisadi kıymetin ömrünü uzatan giderler gibi araçlar için belirlenen oran ve sürede amortismana tabi tutulacaklardır.

Bilgilerinize rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.