İlgide kayıtlı özelge talep formunda, kooperatifinizin 1996 yılından bu yana konut yapı kooperatifi olarak faaliyette bulunduğu, tamamı kooperatifinize ait olan arsaya bina inşaat ruhsatının 02/09/2009 tarihinde alındığı, inşaatın emanet usulü ile taşeronlara yaptırıldığı, son olarak mantolama yaptırdığınız taşeronun zamanından önce işini bitirdiği, ancak taşerona aylık taksitler halinde borcunuzun bulunduğu, taşerona bugüne kadar yapılan avans ödemelerinden ise %3 kesinti yapıldığı, taşeronun bu işle ilişkisini keserek fatura düzenlemek istediği belirtilerek; taşeronun fatura kestikten sonra kalan borcunuzun ödenmesi sırasında vergi kesintisi yapılıp yapılmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

-42 nci maddesinin birinci fıkrasında, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat (dekapaj işleri de inşaat işi sayılır) ve onarma işlerinde kâr veya zararın işin bittiği yıl kati olarak tespit edileceği ve tamamının o yılın geliri sayılarak, mezkur yıl beyannamesinde gösterileceği,

-44 üncü maddesinde, inşaat ve onarma işlerinde geçici ve kesin kabul usulüne tabi olan hallerde geçici kabulün yapıldığını gösteren tutanağın idarece onaylandığı tarihin; diğer hallerde işin fiilen tamamlandığı veya fiilen bırakıldığı tarihin bitim tarihi olarak kabul edileceği ve bitim tarihinden sonra bu işlerle ilgili olarak yapılan giderler ve her ne nam ile olursa olsun elde edilen hasılatın, bu giderlerin yapıldığı veya hasılatın elde edildiği yılın kâr veya zararının tespitinde dikkate alınacağı,

-94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaları gerektiği; aynı fıkranın 3 üncü bendinde, 42 nci madde kapsamına giren işler dolayısıyla bu işleri yapanlara (kurumlar dahil) ödenen istihkak bedellerinden %3 gelir vergisi tevkifatı yapılacağı,

-96 ncı maddesinin 1 inci fıkrasında vergi tevkifatının 94 üncü madde kapsamına giren nakden veya hesaben yapılan ödemelere uygulanacağı, bu maddede geçen hesaben ödeme deyiminin, vergi tevkifatına tabi kazanç ve iratları ödeyenleri istihkak sahiplerine karşı borçlu durumda gösteren her türlü kayıt ve işlemleri ifade ettiği

hükümlerine yer verilmiştir.

Bir işin Gelir Vergisi Kanununun 42 nci maddesi kapsamına girmesi için, faaliyet konusu işin, inşaat ve onarma işi olması, işin taahhüde bağlı olarak başkaları hesabına yapılması ve birden fazla takvim yılına sirayet etmesi gerekmektedir. Ayrıca, geçici ve kati kabul usulüne tabi işlerde geçici kabul tutanağının düzenlendiği tarihin, geçici ve kati kabul usulüne tabi olmayan işlerde ise işin fiilen tamamlandığı veya bırakıldığı tarihin işin bitim tarihi olarak kabul edilmesi, bu işle ilgili kâr veya zararın bitim tarihi itibariyle tespit edilmesi ve tamamının işin bittiği yılın geliri olarak beyan edilmesi gerekmektedir.

Özelge talep formunun ekinde yer alan belgelerin incelenmesinden, tamamı kooperatifinize ait olan arsa üzerine inşa edilen dokuz adet binanın mantolama işinin yapımı için taşeron … İnşaat İzolasyon-… ile 20/11/2013 tarihinde sözleşme imzalandığı, sözleşmeye konu olan işin ise 21/08/2014 tarihinde bitirildiği anlaşılmaktadır.

Diğer yandan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere, emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır. Aynı Kanunun 231 inci maddesinin 5 numaralı bendinde de; "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükmü yer almaktadır.  Buna göre, işin bitim tarihinden itibaren azami 7 günlük süre içerisinde bu işe ilişkin faturanın düzenlenmesi gerekir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre, birden fazla takvim yılına sirayet eden inşaat ve onarım işi dolayısıyla avans ödemeleri de dahil olmak üzere nakden veya hesaben gerçekleştirilen hak ediş ödemeleri üzerinden %3 oranında tevkifat yapılması gerekmektedir.

Buna göre, taşeron tarafından üstlenilen inşaat işinin tamamlanması nedeniyle düzenlenen hak ediş faturasının kayıtlarınıza alındığı tarihte hesaben ödeme gerçekleşmiş olacağından, hak ediş faturasında yer alan toplam tutardan, tevkifata tabi tutulmuş olmaları kaydıyla iş bitiminden önce ödenmiş olan avans niteliğindeki ödemeler mahsup edildikten sonra kalan tutar üzerinden, bu tarih itibarıyla vergi kesinti yapılması gerekmektedir.

Ancak, işin bitirilmesinden sonra taşerona yapılan ödemeler üzerinden vergi kesintisi yapılmasına gerek yoktur.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.