T.C.

AMASYA VALİLİĞİ

Defterdarlık Gelir Müdürlüğü

            İlgide kayıtlı özelge talep formu ve eklerinin incelenmesinden, … Eğitim ve Araştırma Hastanesi tarafından adınıza düzenlenmiş olan … tarihli ve … numaralı 1 (bir) yıl süreli engelli sağlık kurulu raporunda, "Musculer distrofi, her iki alt ekstremitede 1/5 kas gücü kaybı mevcut, yürüme güçlüğü, yürüyüş destekli düz zeminlerle sınırlı, her iki üst ekstremiteyi kullanabiliyor." teşhisi ve %52 engellilik oranı tespitinin yer aldığı, söz konusu rapora istinaden herhangi bir özel tertibat yaptırmadan otomatik vitesli bir araç bakımından  4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun (7/2-c) maddesinde düzenlenen malul veya engellilere ilişkin istisna uygulamasından yararlanıp yararlanamayacağınız hususunda Defterdarlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.

            4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;

            a) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malûl ve engelliler tarafından,

            b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından,

            c) 87.03 (motor silindir hacmi 1.600 cm³'ü aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malûl ve engelliler tarafından

            beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiştir.

            Bu istisna uygulamasının usul ve esaslarına ilişkin açıklamalar ise Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (II/C/1) bölümünde yapılmış olup, mezkûr Genel Tebliğin (II/C/1.3) ve (II/C/1.5) bölümlerinde, Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasına ilişkin olarak;

            - Engellilik durumunun, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında tadilat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olması gerektiği, bu çerçevede örneğin, sağ veya sol el parmaklardan herhangi bir ya da birkaçının olmamasına rağmen vitesin değiştirilmesine engel, vites kolunda tadilat yaptırılmasını gerektirecek bir durumun bulunmaması halinde manuel veya otomatik vitesli taşıt alımında istisna uygulanmayacağı,

            - Bu uygulamada, taşıtı hareket ettirici aksam olarak debriyaj, fren ve gaz pedalları ile vites kolunun kabul edileceği, ilk iktisaptan önce hareket ettirici aksamda sabitlenmiş bir şekilde özel tertibat yapılması gerektiği, yapılan özel tertibatın da kişinin engelliliğiyle uyumlu olmasının zorunlu olduğu,

            - Direksiyona topuz takılması, engelin bulunduğu taraftaki silecek kolu, sinyal, cam silecek kumandası, dörtlü flaşör, ön-arka cam su fıskiyesi, korna ve kontak gibi düzeneklerin diğer tarafa alınması veya direksiyon simidine monte edilmesi ve benzeri tadilatların taşıtı hareket ettirici aksamda özel tertibat kapsamında değerlendirilmeyeceği,

            - Manuel vitesli bir taşıtı vites kolunda ve/veya debriyaj pedalında sabitlenmiş özel tertibat yaptırmadan kullanamayacak durumda olan engelliler bakımından, otomatik vitesli taşıtların, özel tertibatlı taşıt olarak kabul edileceği,

            - Taşıtın otomatik vitesli olmasının, engelliliğe uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılması şartının aranmasına engel olmadığı, dolayısıyla otomatik vitesli taşıtların hareket ettirici aksamında da kişinin engelliliğine uygun olarak sabitlenmiş özel tertibat yaptırılması gerektiği, bu çerçevede örneğin, sağ ayağı ampute olan bir engellinin, fren ve gaz pedalında özel tertibat yaptırmadan otomatik vitesli taşıtı kullanması mümkün olmadığından, ancak anılan tertibatın yaptırılması halinde otomatik vitesli bir taşıt bakımından istisnadan faydalanılabileceği,

            - Engellilik durumunun tevsikinde ibrazı zorunlu olan engelli sağlık kurulu raporunun, maluliyeti veya engelliliği ile sadece özel tertibat yaptırılan taşıtların (veya engelliliği ile başkaca hareket ettirici özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın otomatik vitesli taşıtların) kullanılabileceğine dair değerlendirmeyi içermesi ya da bu hususun anlaşılabilmesini sağlayacak şekilde açık olması gerektiği,

            - Engelli sağlık kurulu raporunda, raporun süresiz olduğunun belirtilmesi halinde herhangi bir tarihle sınırlı olmaksızın, belirli süre içinde geçerli olduğunun belirtilmesi halinde, raporun süresinin bitimine altı aydan az bir süre kalmaması kaydıyla, bu süre içinde, ilk iktisabı yapılacak taşıtlar bakımından söz konusu raporlara dayanılarak istisnadan yararlanılabileceği

            belirtilmiştir.

            Bu kapsamda, engellilik oranı %90'ın altında olan engellilerden yalnızca, engellilik durumu, ilk iktisabı yapılacak taşıtın hareket ettirici aksamında (debriyaj pedalı, fren pedalı, gaz pedalı ve/veya vites kolunda) tadilat yaptırılmasını gerektirecek nitelikte olan malul veya engelliler, mezkûr Genel Tebliğde öngörülen diğer şartları da haiz olmalarına bağlı olarak, söz konusu istisna uygulamasından yararlanabilmekte olup, bu uygulamada esas itibariyle, engellilik durumu ve oranının tevsiki amacıyla ibrazı zorunlu olan engelli sağlık kurulu raporunun maluliyeti veya engelliliği ile sadece özel tertibat yaptırılan taşıtların (veya başkaca hareket ettirici özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın sadece otomatik vitesli taşıtların) kullanılabileceğine dair değerlendirmeyi içermesi ya da bu hususun anlaşılabilmesini sağlayacak şekilde açık olması gerekmektedir.

            Ayrıca, yukarıda yer verilen mevzuat çerçevesinde, herhangi bir tertibat aranılmaksızın otomatik vitesli bir taşıtın ÖTV'siz ilk iktisabına imkân sağlayan engellilik durumunun yanı sıra, sağ alt ekstremitede (sağ ayak ve/veya bacakta) taşıtın bizzat kullanımı için fren ve gaz pedallarında özel tertibat yaptırılmasını gerektirecek mahiyette olan bir engellilik durumunun da bulunması halinde, taşıtın fren ve gaz pedallarında engelliliğe uygun hareket ettirici özel tertibat yaptırılmaksızın münhasıran otomatik vitesli bir taşıt bakımından Kanunun (7/2-c) maddesi uygulamasından yararlanılması mümkün değildir.

            Öte yandan, ilgide kayıtlı özelge talep formu eki … tarihli ve … numaralı engelli sağlık kurulu raporunun "Teşhis/Teşhisler" bölümünde "Özel tertibat olmaksızın otomatik vitesli araç kullanabilir" değerlendirmesi yer almakla birlikte, aynı bölümde "Musculer distrofi. Her iki alt ekstremitede 1/5 kas gücü kaybı mevcut. Yürüme güçlüğü. Yürüyüş destekli düz zeminlerle sınırlı. Her iki üst ekstremiteyi kullanabiliyor." şeklinde değerlendirmelerin de bulunduğu, dolayısıyla engellilik durumunuzun her iki alt ekstremiteye (ayak ve/veya bacağa) ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.

            Buna göre, mevcut ÖTV mevzuatı uyarınca, söz konusu raporunuza istinaden özel tertibat yaptırmaksızın otomatik vitesli bir taşıt iktisabında istisnadan yararlanmanız mümkün bulunmamaktadır.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.