6183 sayılı Kanun'a 18 Mayıs 2017 tarihli ve 7020 sayılı Kanun ile eklenen 48/a maddesi ile prim borçlarının tecil ve taksitlendirilmesinde önemli kolaylıklar getirildi. 15 Kasım 2018 tarihli Sosyal Güvenlik Kurumu Genelgesi ile de konu detaylandırıldı.

Bu gelişmeler ışığında, sosyal güvenlik prim borçlarının tecil ve taksitlendirilmesini 10 soruda açıklayalım.

1-Yapılandırma hangi tür borçları kapsıyor?

Sigorta primleri ve işsizlik sigortası primleri ile bunlara bağlı gecikme zamları tecil ve taksitlendirilebilecektir. Bu bakımdan, örneğin, damga vergisi borcu tecil ve taksitlendirme kapsamında değerlendirilemeyecektir.

2-Hangi tarihten sonra doğmuş olan borçlar yapılandırma kapsamındadır?
01.01.2018 tarihinden sonra vadesi gelen borçlar kapsama alınmıştır. Daha eski borçlar bu kapsama alınmamıştır. Aynı zamanda 1 yıllık süreyi aşmayan borçlar kapsamda olduğundan borçlunun en fazla 1 yıllık ödenmemiş borcu taksitlendirilecektir.

3-Yeni açılan işyerleri yapılandırmadan yararlanabilir mi?         
Yeni işyerleri kanunun öngördüğü imkânlardan yararlanamamaktadır. İşyerinin başvuru tarihi itibariyle en az 3 yıldan beri faaliyet gösterip prim ödeme yükümlüsü olması ve başvuru tarihinden önceki son 3 yıllık bildirgelerin süresinde verilmesi gerekmektedir.

4-Prim borçlarını kaç ay taksitlendirebilirim?
6183 sayılı Kanun ile borçların 36 aya kadar taksitlendirilmesi sınırlandırılmışken, yukarıda belirttiğimiz kapsamdaki borçlar için 60 aya kadar vadelendirme imkânı getirilmiştir.

5-Borçlara hangi oranda faiz uygulanacaktır?   
Uygulanacak tecil faizi zor durum derecesine göre belirlenecektir. Nakit oranı, likidite oranı ve kaldıraç oranı tecil faizinin hangi oranda belirleneceğinde etkili olacaktır. Örneğin, zor durum derecesi 10 olan bir işyerinin prim borçları için 60 ay seçeneğini tercih etmesi halinde yıllık yüzde 11, 48 ay seçeneğini tercih etmesi halinde ise yıllık yüzde 8.8 tecil faizi oranından borcunu yapılandırabilecektir.

6-Borcu taksitlendirmek için ne kadarlık bir teminat gerekiyor?

500 bin TL'ye kadar olan prim borçları için herhangi bir teminata gerek olmayacaktır. 500 bin TL üzerindeki borçlar için ise 500 bin TL'yi aşan kısmının yüzde 25'i oranında teminat gösterilmesi yeterli olacaktır. Örneğin, 1 milyon liralık borcun taksitlendirilmesi için 125 bin TL değerinde teminat yeterli olacaktır.

7- Haczin kaldırılması hangi şartlarda mümkün olur?

Borçlunun malları üzerinde haciz tatbik edildikten sonra söz konusu borcun tecil ve taksitlendirilmesi halinde daha önce haczedilmiş malları tecil ve taksitlendirilen borçları değerleri tutarınca teminat yerine geçer. Tecil ve taksitlendirme işleminden önce gerçekleşen ve alacağın tamamını konu alan hacizler ve teminatlar üzerindeki hacizlerin bir kısmının daha sonraki bir tarihte borçlu tarafından kaldırılması ya da iadesinin istenmesi halinde; talep tarihine kadar ki taksit tutarının ve cari ay primlerinin ödenmesi şartıyla ve de teminatın bölünebilir nitelikte olması halinde ödeme miktarını aşmayacak şekilde haciz kaldırılacaktır.

8- Taksit ödemeleri devam ederken ortaya çıkan cari ay borçları taksitlendirmeye engel oluşturur mu?

Hayır, engel oluşturmaz. Yeni oluşan borçlar da istenilmesi halinde yeni bir taksitlendirmeye konu olabilecektir. 

9-Hangi şartlarda yapılandırma bozulur?

Tecil ve taksitlendirmeye ilişkin 3 taksit, süresinde ve tam ödenmemesi sonucu ödenmeyen son taksitin ödeme süresini izleyen 30 gün içinde,  ödenmeyen tüm taksitlerin tecil faizi ile birlikte tamamının ödenmemesi halinde tecil ve taksitlendirme bozulacaktır.  

10- Prim taksitlendirmesi için nereye müracaat edilmeli?

Borçlunun bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Merkez Müdürlüğüne başvurması gerekmektedir. İcra takip işlemleri başka bir Sosyal Güvenlik Merkezince takip ediliyorsa söz konusu işyerleri için başvurular icra takibini yapan Müdürlüklere yapılacaktır. İsmail Sevinç https://kpmgvergi.com