Teşvikte yolsuzluk ayarı, yurtdışı fuarları tehlikeye soktu (18.09.08) |
18 Eylül 2008 | |||||||||||||||||||
Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın (DTM) yurtdışı fuarlara yönelik verilen teşviklerde suiistimalleri önlemek amacıyla geçen yıl yaptığı düzenleme yurtdışı fuarlara katılım hızını kesti. Eskiden katılım bedelinin yüzde 50'sini peşin, geri kalanını da teşvik olarak aldığında ödeyen firmalar, artık katılım bedelinin tamamını ödedikten sonra teşvik alabiliyor. Düzenleme sonrası bir kalemde yapılması gereken yüklü ödeme ve teşvikin geri ödemelerinin 10 aya kadar uzaması katılımcı firma sayısını yüzde 40'a varan oranda düşürdü. Eski sistemin birtakım suiistimalleri beraberinde getirdiğini söyleyen Türkiye Fuar Yapımcıları Derneği Başkanı ve Tüyap Uluslararası Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Ünal, DTM'nin getirdiği düzenlemenin haklı olmakla birlikte kendi içinde düzeltilmesi gereken çok fazla maddesi olduğunu vurguladı. "Bazı fuar şirketleri faaliyet belgesini satarak sektörden çıkmaya başladı" diyen Türkel Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı Korhan Yazgan ise ön finansman yetkisinin sektöre yeniden verilmesi gerektiğini söyledi. İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle de "Firmalar, döviz kuru ve maliyetler yüzünden zaten finansman darboğazındalar. Fuarlara yönelik düzenleme ile bu katlandı. ABD'de yedi, İtalya'da iki yıldır yapılan fuarlar bu yüzden bitti" dedi. DTM nakit para akışını görmek istiyor DTM'nin, yurtdışı fuar katılımlarının desteklenmesine ilişkin 2004/6 sayılı tebliğde yaptığı düzenleme, mali şube ekiplerinin Şubat 2007'de CNR Fuarcılık'ın kayıtlarına el konması sonrası getirildi. 30 Haziran 2007'den itibaren geçerli olan uygulamada, firmaların katılım bedelinin tamamını organizatöre banka havalesi veya dekontu aracılığıyla ödemesi yükümlülüğü getirildi. Düzenleme öncesinde, katılımcı firmalar, organizatör şirketlere katılım bedelinin yüzde 50'sini ödüyordu. Kalan oranı ise organizatörler "teşviki alınca verirsin" diyerek firmaların yerine ödeme yapıyordu. Şimdi ise fuar katılım bedelinin tamamının ödenmesi gerekiyor. Teşvik başvuruları da fuar bittikten sonra yapılıyor. Geri alım ise 10 ayı buluyor. Yurtdışı Fuar Organizatörleri Derneği (YUFOD) ve Forum Fuarcılık ve Geliştirme AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Bilgin Aygül, düzenleme sonrası fuarlara katılımın yüzde 35'leri bulduğunu söyledi. DTM'nin son düzenleme ile teşvik işlemleri için nakit para operasyonunu görmek istediğini belirten Aygül, "DTM, suiistimalleri önlemek amacıyla teşvik sistemini başlatmak için katılımcı firmaların ödeme yaptığını görmek istiyor. Katılımcı firma ile organizatör arasında geçen 'teşvik alınca ödersin' mantığını, yerine getirilmemiş bir ödeme olduğu için kabul etmiyor" diye konuştu. Şirketler sektörden çıkmaya başladı Gerek fuar şirketleri gerekse firmalar için "hasta ölüm döşeğinde" benzetmesi yapan Türkel Fuarcılık Yönetim Kurulu Başkanı Yazgan, bazı fuar şirketlerinin faaliyet belgesini satarak sektörden çıkmaya başladığını söyledi. Ön finansman yetkisinin sektöre yeniden verilmesi gerektiğini söyleyen Yazgan, "Ön finansman yetkisi organizatörlere yeniden verilmeli. Ayrıca katılımcı firmalara teşvik için ayrılan yıllık 35 milyon dolar çok az. En azından toplam ihracatın binde biri olan 150 milyon dolar olması lazım. Teşvik rakamı az olduğu gibi, firmalara ödeme süresi de 8-10 ayı buluyor. Teşviklerin firmalara fuar başlamadan ödenmesi gerek" diye konuştu. YUFOD Başkan Yardımcısı ve Meridyen Fuarcılık Genel Müdürü Oğuz Yalçın, fuarların Türk KOBİ'lerinin yurtdışı tanıtımı için en kolay ve en etkili araçlar olduğunun altını çizdi. Yalçın, "Bu konuda gereken önlemlerin alınması ile ilgili yetkililerle toplantı ve analizler yapıyoruz. Teşviklerin erken ödenmesine ilişkin DTM ile yapılan toplantılar olumlu geçti. Katılımcıların Eximbank kanalıyla kredilendirilmesi sayesinde daha kolay katılımların sağlanması yönünde çalışmalar başlatıldı" dedi. İhracatı olumsuz etkileyecek İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı İsmail Gülle, döviz kuru ve maliyetler yüzünden finansman darboğazı çeken firmaların son düzenlemenin de etkisiyle fuarlara katılmaktan vazgeçtiğini söyledi. Gülle, "ABD'de yedi, İtalya'da iki yıldır yapılan fuarlar bu yüzden bitti. İki ülkeye yılda toplam 900 milyon dolarlık ihracatımız var. Elimizde sadece altı yıldır düzenlenen Londra'daki Texbridge Fuarı kaldı. Ona katılım 75'lerden 30'a düştü. 20'nin altına düşerse, o da iptal olacak" dedi. Tekstil sektörünün yurtdışı fuarlarına katılan firmalarından Kipaş Mensucat'ın sahibi ve İTHİB Başkanvekili Ahmet Öksüz, DTM'nin en azından kâr amacı gütmeyen ihracatçı birliklerine ön finansman yetkisi vermesi gerektiğini söyledi.
|