T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Katma Değer Vergisi Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinde düzenlenen malul veya engellilerin taşıt alımına ilişkin istisna uygulaması kapsamında ÖTV istisnası uygulanmış tutarı 200.000 TL'yi aşan aracı 2017 yılının Ekim ayında iktisap ettiğiniz, söz konusu aracı fabrika hatası nedeniyle değiştirmek istediğiniz, ancak muadil aracın güncel bedelinin 250.000 TL'nin üzerinde olduğu, bahse konu araç değişiminde 7061 sayılı Kanunla değiştirilen 4760 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinde 87.03 tarife pozisyonundaki araçlar için yer alan sınırın (hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil 200.000 TL'lik sınırın) dikkate alınıp alınmayacağı, alınmayacak ise nasıl bir yol izlenmesi gerektiği hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.

4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendiyle, Kanuna ekli (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi mallardan;

a) 87.03 (hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 200.000 TL'yi aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, engellilik derecesi %90 veya daha fazla olan malul ve engelliler tarafından,

b) 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar, bütün tekerlekleri motordan güç alan veya alabilenler, sürücü dâhil 8 kişiye kadar oturma yeri olan binek otomobilleri, yarış arabaları, arazi taşıtları hariç), yük taşımasında kullanılıp azami ağırlığı 3,5 tonu aşmayan ve yolcu taşıma kapasitesi istiap haddinin %50'sinin altında olanlar ile sürücü dâhil 9 kişilik oturma yeri olanların, engellilik durumlarının araçları bizzat kullanamayacak ve sürekli olarak tekerlekli sandalye veya sedye kullanmalarını gerektirecek nitelikte olduğunu ilgili mevzuat çerçevesinde alınan engelli sağlık kurulu raporuyla tevsik eden ve engellilik derecesi %90 veya daha fazla olup tekerlekli sandalye veya sedye ile binilmesine ve seyahat edilmesine uygun tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından,

c) 87.03 (hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 200.000 TL'yi aşanlar hariç), 87.04 (motor silindir hacmi 2.800 cm³'ü aşanlar hariç) ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alanların, bizzat kullanma amacıyla engelliliğine uygun hareket ettirici özel tertibat yaptıran malul ve engelliler tarafından

beş yılda bir defaya mahsus olmak üzere ilk iktisabı ÖTV'den istisna edilmiş olup, bu istisna uygulamasının usul ve esaslarına ilişkin açıklamalar Özel Tüketim Vergisi (II) Sayılı Liste Uygulama Genel Tebliğinin (II/C/1) bölümünde yapılmıştır.

Ayrıca, aynı Kanunun 15 inci maddesinin;

- (1) numaralı fikrasında, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tâbi olan malların kayıt ve tescil edildikten sonra iade edilmesi hali hariç, malların iade edilmesi, işlemin gerçekleşmemesi, işlemden vazgeçilmesi veya diğer nedenlerle matrahta değişiklik vuku bulduğu ya da yersiz veya fazla vergi hesaplandığı hallerde vergiye tâbi işlemleri yapmış olan mükelleflerin, bunlarla ilgili borçlandıkları ya da ödedikleri vergiler için değişikliğin mahiyetine uygun şekilde ve meydana geldiği dönem içinde düzeltme yapabileceği, bu vergiden mahsup edebileceği veya iade talebinde bulunabileceği, (II) sayılı listede yer alan kayıt ve tescile tâbi olan mallar için dönem şartı aranmayacağı, şu kadar ki, iade olunan malların fiilen işletmeye girmiş olmasının, yersiz veya fazla ödenen verginin alıcıya iade edilmesinin ve bu işlemlerin defter kayıtları, belgeler ile beyannamede gösterilmesinin şart olduğu,

- (2) numaralı fıkrasının (a) bendinde ise, (II) sayılı listedeki kayıt ve tescile tabi mallardan, veraset yoluyla intikaller hariç ilk iktisabında istisna uygulananların istisnadan yararlananlar dışındakilerce iktisabında, ilk iktisabındaki matrah esas alınarak adına kayıt ve tescil işlemi yapılandan, kayıt ve tescili tarihinde geçerli olan oran üzerinden, bu tarihte ÖTV alınacağı; ancak Kanunun (7/2) maddesi çerçevesinde istisnadan yararlananların bu istisnadan yararlanarak iktisap ettikleri kayıt ve tescile tabi malları beş yıldan fazla kullanarak elden çıkarmaları durumunda bu hükmün uygulanmayacağı

hüküm altına alınmış olup, söz konusu düzenlemelerin uygulama usul ve esaslarına ilişkin açıklamalar ise mezkur Tebliğin (IV/F/2) ve (IV/G) bölümlerinde yapılmıştır.

Buna göre;

- Bahse konu istisna uygulamasından yararlanılarak ilk iktisabı yapılan taşıtın, kayıt ve tescilden sonra ve ilk iktisap tarihinden itibaren beş yıllık süre dolmadan Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ayıplı mal kapsamında olduğu gerekçesiyle söz konusu Kanun hükümleri doğrultusunda ve mezkur Tebliğin (IV/F/2.1.2.1) bölümünde öngörülen usul ve esaslara uyulmak kaydıyla mükellefe iade edilmesi, Kanunun (15/2-a) maddesi uygulamasında, taşıtın istisnadan yararlanamayanlara satışı veya devri olarak değerlendirilmediğinden, bu iade işleminde ÖTV yükümlülüğü söz konusu olmayacaktır. Ancak bu durumda, taşıtın mükellefe iade işleminin, taşıta ait kayıt ve tescil kayıtlarının terkin/iptal edilmesi suretiyle yapılması gerekmektedir. Öte yandan, taşıtın mükellefe iadesinin mezkur Tebliğin (IV/F/2.1.2.1) bölümünde öngörülen usul ve esaslar dahilinde yapılmaması halinde Kanunun (15/2-a) maddesi kapsamında taşıtı devralan mükellef tarafından taşıta ait ÖTV'nin beyan edilip ödenmesi gerekmektedir.

- Söz konusu taşıtın Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca ayıplı mal kapsamında, mezkur Tebliğin (IV/F/2.1.2.1) bölümünde öngörülen usul ve esaslar dahilinde iade edilmesi halinde, beş yıllık süre şartı aranmaksızın yeni bir taşıtın ilk iktisabında da bahse konu istisna uygulamasından yararlanılması mümkündür. Bu durumda, beş yıllık süre, yeni alınan taşıtın ilk iktisabı tarihinden itibaren başlamaktadır.

Öte yandan, 5/12/2017 tarih ve 30261 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 1/1/2018 tarihinde yürürlüğe giren 7061 sayılı Kanunun 72 nci maddesi ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendinin (a) ve (c) alt bentlerinde yapılan değişiklik uyarınca, malul veya engellilerce 87.03 tarife pozisyonunda yer alan, motor silindir hacmine bakılmaksızın, hesaplanması gereken özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dâhil bedeli 200.000 TL ve altında olan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep, steyşın vagon, vb. taşıtların istisna kapsamında ilk iktisabı mümkündür.

Bu itibarla, 87.03 tarife pozisyonunda yer alıp özel tüketim vergisi ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli 200.000 TL'yi aşan taşıtların 1/1/2018 tarihinden itibaren 4760 sayılı Kanunun (7/2) maddesinde düzenlenen istisna kapsamında ilk iktisabı mümkün bulunmamakla birlikte, 2017 yılında iktisap ettiğiniz taşıtı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümleri uyarınca "ayıplı mal" kapsamında değiştirecek olmanız nedeniyle, satıcıya ek ödeme yapmamanız ve iade ettiğiniz taşıtla tamamen aynı niteliklere (marka, model, motor silindir hacmi, konfor özellikleri, vb.) sahip taşıt almanız kaydıyla eski taşıtın yerine ilk iktisap edeceğiniz yeni taşıt için söz konusu tutar sınırlamasının uygulanmaması mümkündür.

Diğer taraftan, ÖTV mükellefince "ayıplı mal" kapsamında iade edeceğiniz taşıtla ilgili düzeltme işlemlerinin anılan Tebliğin (IV/F/2.1.2.1) bölümünde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde yapılması ve ilk iktisap edeceğiniz yeni taşıtla ilgili olarak istisnaya ilişkin ilgili belgelerin yanı sıra, iadenin Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun hükümlerine göre yapıldığına dair ispat edici belgenin de vergi dairesine verilmesi gerektiği tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.