Yurt dışında geçen sürelerin (çalışma/işsizlik/ev kadınlığı sürelerinin) sigortalılık sürelerinden sayılmasına ilişkin olarak yurt dışı borçlanma talebinde bulunanların borçlanma primi tutarları, seçecekleri prime esas kazançlarının %32’sinden %45’ine çıkarılmıştır. Ayrıca Türkiye’deki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın yurt dışı hizmet borçlanmasına yönelik süreler sigortalılık süresine dâhil edilecek ve borçlanılacak süreler Türkiye’deki sigortalılık statüsü dikkate alınmaksızın 5510 Sayılı Kanun’un 4/b kapsamında kabul edilecektir.

YURT DIŞI HİZMET BORÇLANMASIYLA İLGİLİ YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

19 Temmuz 2019 Tarih ve 30836 1.Mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayınlan 7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanununda;

“MADDE 8 – 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun 3’üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“MADDE 3 – Bu Kanunun 1’inci maddesinde belirtilenler ile yurt dışında çalışmakta iken veya yurda kesin dönüş yaptıktan sonra ölenlerin Türk vatandaşı olan hak sahipleri Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat etmek suretiyle bu Kanunla getirilen haklardan yararlanırlar.

Sosyal güvenlik sözleşmeleri uygulanmak suretiyle kendilerine veya hak sahiplerine kısmi aylık bağlanmış olanların borçlanma işlemleri Sosyal Güvenlik Kurumunca yapılır.”

MADDE 9 – 3201 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasında yer alan “%32’sidir.” ibaresi “%45’idir.” şeklinde değiştirilmiş ve fıkranın üçüncü cümlesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 10 – 3201 sayılı Kanunun 5’inci maddesinin başlığı “Süre tespiti, sigortalılığın başlangıcı ve sürelerin değerlendirilmesi” şeklinde, dördüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Yurt dışı hizmet borçlanmasına ait süreler 5510 sayılı Kanunun 4’üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında geçmiş sigortalılık süresi olarak kabul edilir.”

“Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlandırılması hâlinde bu süreler 5510 sayılı Kanunun 41’inci maddesinde yer alan hükümler esas alınarak Türkiye’deki sigortalılık başlangıç tarihinden, Türkiye’de sigortalılık yok ise borçlanma tutarının tamamen ödendiği tarihten geriye götürülen sürelere ait ilgili aylara mal edilir.”

MADDE 11 – 3201 sayılı Kanunun 9’uncu maddesinin birinci fıkrasına “aybaşından itibaren” ibaresinden sonra gelmek üzere “kısmi aylığın başlangıç tarihi esas alınarak mülga 2829 sayılı Kanun ya da 5510 sayılı Kanunun 53’üncü maddesi uyarınca tespit edilecek statüye göre ilgili sosyal güvenlik kuruluşunca” ibaresi eklenmiştir.

MADDE 12 – 8/5/1985 tarihli ve 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanunun geçici 5’inci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 13 – 3201 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 9 – Kısmi aylık bağlanmış olanlar dahil olmak üzere bu maddenin yürürlük tarihinden önce yurt dışında geçen sürelerini borçlanma talebinde bulunanlardan tahakkuk ettirilen borçlarını yasal süresi içinde ödeyenlerin, sigortalılık sürelerinin hangi statüde değerlendirileceğinin ve tahakkuk ettirilecek borç tutarının tespitinde önceki hükümler esas alınır.””

Düzenlemeleri getirilmiştir.

Yapılan bu düzenlemeyle aşağıdaki hususlar yeniden belirlenmiştir.

1) Yurt dışında geçen sürelerin (çalışma/işsizlik/ev kadınlığı süreleri) sigortalılık sürelerinden sayılmasına ilişkin olarak yurt dışı borçlanma talebinde bulunanların borçlanma primi tutarları 1 Ağustos 2019 itibariyle, seçecekleri prime esas kazançlarının %32’sinden %45’ine çıkarılmıştır. Bugüne kadar asgari ücret üzerinden yapılan borçlanmalarda yüzde 32 yani 818,7 TL olan bir aylık yurtdışı borçlanma tutarı da 1 Ağustos 2019 tarihinden itibaren aylık 1.151,2 TL’ye yükselecektir.

2) Türkiye’deki sigortalılık statüsüne bakılmaksızın yurt dışı hizmet borçlanmasına yönelik süreler sigortalılık süresine dâhil edilecektir. Borçlanılacak sürelerin sigortalılık statüsü, Türkiye’deki sigortalılık statüsü dikkate alınmaksızın 5510 Sayılı Kanun’un 4/b kapsamında kabul edilecektir. Dolayısıyla Bağ-Kur statüsünden emekli olabilmek için 9000 gün arandığından daha fazla gün borçlanılmak zorunluluğu getirilmiştir.

3) Türkiye’deki sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki sürelerin borçlandırılması halinde bu süreler, Türkiye’deki sigortalılık başlangıç tarihinden borçlanılan süre kadar geriye götürülecektir. Türkiye’de sigortalılığı bulunmayanların yurt dışı borçlanması yapması halinde borçlanma tutarının tamamen ödendiği tarihten borçlanılan süre kadar geriye gidilecek ve sigorta başlangıç tarihi bu tarih olacaktır.

4) Kısmi aylıkları bağlanmış ve borçlanma işlemlerini tamamlayıp borçlarını ödeyenler, sigortalılık sürelerinin hangi statüde değerlendirileceğinin ve tahakkuk ettirilecek borç tutarının tespitinde önceki yasa hükümleri esas alınacaktır. Bir anlamda daha önce borçlanma yapmış olanlarla kısmi sözleşme aylığı bağlanmış olanlar yasal değişiklikten etkilenmeyecektir.

7186 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun İçin Tıklayınız

Kaynak: TÜRMOB