T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Kocaeli Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Usul ve Tahsilat Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunda; modüler iskele (inşaat ve yapı) sistemlerinin satışı ve kiralaması faaliyeti ile iştigal ettiğiniz, kiralamaya konu olan sistemlerin taşınması esnasında sevk irsaliyesi düzenlediğiniz, ancak belirli veya belirsiz bir sürenin sonunda  kiralamaya konu sistemleri  kiraya verdiğiniz müşterilere satışını da yapabildiğinizi belirtilerek irsaliye ile teslim edilen kiralamaya konu sistemlerin satışı gerçekleştiğinde tekrar irsaliye düzenlenip düzenlenmeyeceği ile düzenlenecek faturada ilk sevkiyatta düzenlenen sevk irsaliye numarasının belirtilip belirtilmeyeceği hususunda Başkanlığımız görüşü sorulmaktadır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun;

- 227 nci maddesinde, "Bu Kanunda aksine hüküm olmadıkça, bu Kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir.",

- 229 uncu maddesinde, "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.",

- 230 uncu maddesinde, "Faturada en az aşağıdaki bilgiler bulunur:

...

5. Satılan malların teslim tarihi ve irsaliye numarası, (Malın alıcıya teslim edilmek üzere satıcı tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde satıcının, teslim edilen malın alıcı tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde alıcının taşınan veya taşıttırılan mallar için sevk irsaliyesi düzenlemesi ve taşıtta bulundurulması şarttır.

Malın, bir mükellefin birden çok iş yerleri ile şubeleri arasında taşındığı veya satılmak üzere bir komisyoncu veya diğer bir aracıya gönderildiği hallerde de, malın gönderen tarafından sevk irsaliyesine bağlanması gereklidir. Bu bentte yazılı irsaliyeler hakkında fiyat ve bedel ile ilgili bilgiler hariç olmak üzere, bu madde hükmü ile 231 inci madde hükmü uygulanır. İrsaliyelerde malın nereye ve kime gönderildiği ayrıca belirtilir.

Şu kadar ki nihai tüketicilerin tüketim amacıyla perakende olarak satın aldıkları malları kendilerinin taşıması veya taşıttırması halinde bu mallara ait fatura veya perakende satış fişinin bulunması şartıyla sevk irsaliyesi aranmaz.)",

- 231 inci maddesinin birinci fıkrasının (5) numaralı bendinde, "Fatura, malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır."

hükümleri yer almaktadır.

Bu bağlamda, sevk irsaliyesi, ticari mal hareketinin izlenmesi için düzenlenen bir belge mahiyetindedir. Dolayısıyla işletmenin aktifine kayıtlı ve amortisman konusu olan bir iktisadi kıymetin taşınması esnasında satılan veya satışa sunulan bir malın hareketinden söz edilemez. Ancak, amortisman konusu edilen iktisadi kıymetlerin kiralanması ve ticaretinin yapılması işleriyle birlikte uğraşılması durumlarında, bu malların ticari amaçla taşınıp taşınmadığının tespiti mümkün bulunmamaktadır.

Buna göre, modüler iskele (inşaat ve yapı) sistemlerinin (kiralama ve ticaret dahil) müşterilerinize teslim edilmek üzere şirketiniz tarafından taşındığı veya taşıttırıldığı hallerde şirketinizin; müşterileriniz tarafından taşınması veya taşıttırılması halinde ise, müşterilerinizin sevk irsaliyesi düzenlemesi ve sevk işleminin hangi amaçla yapıldığına ilişkin olarak sevk irsaliyesi üzerine şerh düşülmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan, kiralamaya konu edilen söz konusu iktisadi kıymetin daha sonra aynı müşteriye (kiracıya) satışının yapılması halinde, bu aşamada iktisadi kıymetin şirketinizce taşınması/taşıttırılması söz konusu olmayacağından, ayrıca sevk irsaliyesi düzenleme zorunluluğu bulunmamaktadır. Ancak, satışın yapıldığı tarihi takip eden yedi gün içinde işleme ait faturanın tanzim edilmesi ve daha önce kiralama aşamasında düzenlenen sevk irsaliyesinin tarih ve numarasının (kiralama nedeniyle daha önce sevk edildiğine yönelik gerekli açıklamalarla birlikte) bu faturada belirtilmesi gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.