Banka kurtarma paketleri 3,5 trilyon dolara ulaşınca borsalar rahatladı (14.10.08) |
14 Ekim 2008 | |
Dev bankaların zora girmesi ve kredi piyasalarının güvensizlik sebebiyle kilitlenmesiyle büyük panik yaşayan dünya borsaları, Avrupa ülkelerinin açıkladığı önlem paketleriyle rahatladı. Küresel krize karşı, 12 ülkenin imza attığı paketlerinin toplam değeri 3,5 trilyon dolara ulaşınca piyasalar yeni haftaya moralli başladı. Asya ve Avrupa borsaları yüzde 9-10 yükselirken, yabancı çıkışlarının yaşandığı Türkiye ve Rusya borsaları hızlı toparlanmadan nasibini alamadı. Sabah yüzde 6'ya yakın primle 30 bin puanın üzerine tırmanan İstanbul Borsası, yabancı satışlarının ardından günü yüzde 1,6 artışla 28 bin 962 puandan tamamladı. Dolar gün içinde 1,38 YTL'ye kadar geriledi. Avrupa borsalarındaki sert yükselişlere rağmen haftanın ilk gününde Rusya borsası ise yüzde 4,5 düştü. Küresel krizin aşılması için Euro kullanan ülkelerin liderleri, kredi sıkışıklığını gidermek amacıyla bankaların, finansmanını geçici olarak güvence altına almalarına karar verdi. Ülkeler, banka borçlarını da geçici olarak güvence altına alacak. Zor durumdaki global bankacılık sektörünü kurtarmaya yönelik olarak küresel çapta alınan önlemler, uluslararası piyasalardaki paniği bitirdi. Yatırımcılardaki kaygıların, hükümetlerin krizin sona erdirilmesi adına aldığı daha etkin özellikteki önlemlerin banka mevduatlarına garanti getirilmesi ve bankaların sermayelendirilmesi yönünde şekillenmesi sonrasında azaldığı gözlenirken, dünya borsalarında yüzde 10'u aşan artışlar yaşandı. Washington'da bir araya gelen sanayileşmiş yedi ülkenin oluşturduğu G-7 ülkeleri, beş maddelik bir eylem planı hazırladı. Dünyanın en zengin ülkeleri, finans piyasalarında paniği önlemek, hayati önemdeki bankaları batmaktan kurtarma ve tıkanmış kredi piyasalarını çözme konusunda anlaşmaya vardı. Euro kullanan 15 ülkenin liderleri üç aşamalı plan üzerinde anlaştı. Amerika'nın 850 milyar dolarlık batık kredileri kurtarma paketinden sonra İngiltere 508 milyar Euro, Almanya 500 milyar Euro, İrlanda 400 milyar Euro, Fransa ise 360 milyar Euro'yu bulan önlem kararı aldı. İngiltere hükümeti, 37 milyar sterlin tutarında bir sermaye yatırımı yardımıyla Royal Bank of Scotland ile birleşme aşamasındaki HBOS ve Lloyds bankalarına bu birleşmeyi başarıyla tamamlamaları halinde destek olacağını açıkladı. İngiltere'nin en büyük bankalarından Royal Bank of Scotland (RBS), yaptığı 20 milyar sterlin sermaye artırımı açıklamasının devamında, yatırımcıların sermaye artırımına katılmaması halinde İngiltere devletinin, bankanın yaklaşık yüzde 60'ına sahip olacağını belirtti. Birleşme kararı alan İngiliz bankaları Lloyds TSB ve HBOS toplam 17 milyar sterlin sermaye artırımında bulunacaklarını açıkladı. Lloyds tarafından yapılan açıklamada, HBOS ile yapılacak birleşme şartlarında değişikliğe gidildiği, Lloyds'un 5,5 milyar sterlin, HBOS'un 11,5 milyar sterlin sermaye artırımına gideceği belirtildi. Dünkü yükselişte ayrıca Morgan Stanley'in satışının tamamlanma süreci etkili oldu. Japonya'nın en büyük bankacılık kuruluşu Mitsubishi UFJ Financial Group, Morgan Stanley'in yüzde 21'ini yaklaşık 9 milyar dolara satın aldığını açıkladı. 'Kalıcı yükseliş için faiz indirimleri şart' Küresel finans piyasalarındaki krizi önlemek amacıyla alınan önlemlerin ve Morgan Stanley'de hisse devrinin gerçekleştirilmesinin etkisiyle gelen tepki alımlarıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, haftanın ilk işlem gününde yüzde 2'ye yakın değer kazandı. Güne yüzde 6'ya yakın primle 30 binin üzerinde başlayan Ulusal 100 Endeksi, daha sonra gelen kâr satışlarıyla geriledi ve yüzde 1,64'lük yükselişle 28 bin 962 puandan kapandı. Ekinciler Yatırım Genel Müdürü Alp Tekince, "Yükselişlerin kalıcı olması için faiz indirimleri gerekiyor. Merkez bankalarından ortak faiz indirimi gelmeden, kalıcı yükseliş beklemiyoruz. Paketler önemli ama zararın büyüklüğü tespit edilmedi. Yükselişte ayrıca Morgan Stanley'in satışının tamamlanma süreci etkili oldu." dedi. Bu arada SPK açığa satış işlemlerinin bu aşamada sınırlandırılmasının gerekli olmadığını açıkladı. Diğer taraftan İMKB Hisse Senetleri Piyasası'nda açılış seansı emir toplama 9.30-9.45, açılış emir eşleme 9.45-9.50, sürekli müzayede ise 9.50-12.30 saatleri arasında gerçekleştirilecek. İlk seans 12.00 yerine 12.30'da tamamlanırken öğle arası 1,5 saate düşecek. Bankacılar, Avrupa'nın aldığı önlemler sonrası azalan global kaygılarla YTL'de yaşanan değer kazancının, biri yabancı olmak üzere iki kurumun likit olmayan piyasada gerçekleştirdiği dolar alımlarıyla yavaşladığını belirtti. Piyasada likiditenin zayıf olduğunu belirten yabancı bir bankanın döviz piyasası işlemcisi, "Bir yerli banka ve bir yabancı kurumun yoğun talebi piyasanın hacimsiz olması sebebiyle 1,3820 YTL'ye kadar gerileyen kuru 1,40 YTL'nin üzerine taşıdı. Piyasanın likit olduğu bir günde dikkate alınmayabilecek dolar alımları likit olmayan günlerde piyasanın yönünü değiştirebiliyor." dedi. Tahvil/bono piyasasında bileşik faiz yüzde 20,17 seviyesine geriledikten sonra kapanışta yüzde 20,32 oldu. |