Sosyal Güvenlik mevzuatına göre aylık prim hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilme süreleri ile buna ilişkin tahakkuk eden primlerin ödeme süreleri SSİY’ de belirtilmesine karşılık bazı durumlarda bu yükümlülükler süresi dışında yapılmasına rağmen yasal süresinde yapılmış sayılmaktadır.

– Toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan,

– Yüksek Hakem Kurulu Kararlarından kaynaklanan

– Maliye Bakanlığı vizesine tabi olan ücret ödemelerinden kaynaklanan,

– İşe iade kararlarından kaynaklanan,

– İdare Mahkemesi kararlarından kaynaklanan,

– Kamu Kurumları için mahkeme kararlarından kaynaklanan,

– 657 Kanunun 4/B kapsamındakilere ödenen enflasyon farklarından kaynaklanan,

– Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçlarında çalışan sigortalılardan kaynaklanan,

– İş kaybı tazminatı ile yarım çalışma ödeneğinden kaynaklanan,

Geriye yönelik ücret ödemeleri için verilmesi gereken aylık prim hizmet belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesinin verilme sürelerinde ve bunlara ilişkin tahakkuk edecek primlerin ödenmesinde aşağıda ayrıntıları belirtilen istisnalar getirilmiştir.

YASAL SÜRESİNDE VERİLMİŞ VE YASAL SÜRESİNDE ÖDENMİŞ SAYILAN HALLER;

a) Belgelerin veya beyannamelerin verilmesine ilişkin durumlar:

5510 sayılı Kanunun 4/1-a kapsamında sigortalı sayılanlar için cari aya ilişkin düzenlenecek asıl, ek veya iptal nitelikteki aylık prim ve hizmet belgesini (APHB);

a) Özel nitelikteki işyeri işverenleri, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde,

b) Resmî nitelikteki işyeri işverenleri ise, en geç belgenin ilişkin olduğu ayı takip eden ayın 23’ünde,

c) Bazı özel nitelikteki işyeri işverenleri ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasında; bazı resmî nitelikteki işyeri işverenleri ise ayın 1’i ile 30’u arasında ücret alan sigortalılar çalıştırdığından, bu nitelikteki işyeri işverenlerince;

1. Ayın 1’i ile 30’u arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalılar için en geç belgenin ilişkin olduğu ayı izleyen ayın 23’ünde,

2. Ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalılar için en geç belgenin ilişkin olduğu ayı takip eden ayın 23’ünde, saat 23.59’a kadar e-Sigorta kanalıyla SGK’ ya göndermek zorundadırlar. Bu yükümlük muhtasar ve prim hizmet beyannamesi için ayın 26’sı olarak uygulanmaktadır.

Ayın 15’i ile müteakip ayın 14’ü arasındaki çalışmaları karşılığı ücret alan sigortalıların bildiriminde esas alınacak ay, 15 inci günün içinde bulunduğu aydır.

Ancak yukarıda belirtilen sürelerde verilmemiş olmakla beraber;

1) Toplu İş Sözleşmesi Kanununa göre toplu iş sözleşmesi akdedilen işyerlerinde;

− Toplu iş sözleşmesi nedeniyle geriye yönelik ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin düzenlenmesi gereken ek aylık prim ve hizmet belgelerinin, toplu iş sözleşmesinin imzalandığı tarihi,

− Yüksek Hakem Kurulu kararı nedeniyle geriye yönelik ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin düzenlenmesi gereken ek aylık prim ve hizmet belgelerinin ise işverenin, toplu iş sözleşmesinin dolayısıyla Yüksek Hakem Kurulu kararının tarafı olan sendikaya üye olması halinde, Yüksek Hakem Kurulu kararının taraf sendikaya tebliğ edildiği tarihi, işverenin herhangi bir sendikaya üye olmamakla birlikte, toplu iş sözleşmesinin dolayısıyla Yüksek Hakem Kurulu kararının tarafı olması halinde, Yüksek Hakem Kurulu kararının işverene tebliğ edildiği tarihi,

− İşveren ile işyeri sigortalıları arasında akdedilen ve uygulanan iş sözleşmesinin mahkemelerce anılan Kanuna aykırı bulunması ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasına karar verilmesi nedeniyle geriye yönelik ödenmesi gereken ücret farklarına ilişkin düzenlenmesi gereken ek aylık prim ve hizmet belgelerinin, mahkeme kararının işverene tebliğ edildiği tarihi,

2) Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan ve toplu iş sözleşmesi dışında kalan sigortalı personel ile özel sektöre ait işyerlerinde sendikalara üye olmamaları sebebiyle toplu iş sözleşmesi kapsamı dışında kalan sigortalılara, geriye dönük ödenmesine karar verilen ücret farklarına ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, alınan karar tarihini,

3) Aylık veya ücretleri Maliye Bakanlığının vizesine tabi olması sebebiyle ödenmesine sonradan karar verilen sigortalı personel için vizenin gecikmesine bağlı olarak aylık veya ücretlere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin yasal süresi dışında, ancak vize işleminin gerçekleştiğine ilişkin yazının ilgili idareye tebliğ tarihini,

4) Bir aydan fazla istirahat alan sigortalılara SGK tarafından ödenen geçici iş göremezlik ödeneğinin yanı sıra işverenlerince toplu iş sözleşmesine dayanılarak istirahatli bulunulan süre için ücret ödenmesi hâlinde, bu ücretlere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin istirahat süresinin sona erdiği tarihi,

5) 4857 sayılı İş Kanununun 21’inci maddesine istinaden iş mahkemelerince veya özel hakem tarafından verilen kararlar uyarınca göreve iadesine karar verilen sigortalı personel için verilmesi gereken asıl veya ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin,

− 21/8/2013 tarihine kadar kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının sigortalıya tebliğinden sonra on iş günü içinde sigortalı, işverene işe başlamak üzere başvurduğu takdirde, onuncu iş gününün içinde bulunduğu ayı,

− 21/8/2013 tarihinden itibaren sigortalı personelin kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunması ve işverenin usulüne uygun daveti üzerine işe başlaması halinde, davete ilişkin tebligatın alındığı tarihin veya işverenin işçiyi işe başlatmaması halinde, sigortalı personelin işe başlamak için işverene yaptığı başvurusuna ilişkin tebligatın alındığı tarihin içinde bulunduğu ayı,

6) İdare mahkemesi kararlarına göre görevlerine iade edilen sigortalı personel ile ilgili olarak ödenmesine karar verilen ücretlere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin;

− 17/4/2012 tarihine kadar kesinleşen mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihini takip eden günü,

− 17/4/2012 tarihinden sonra mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihini takip eden günü,

7) Kamu kurumlarında çalışan sigortalılar için;

− 21/8/2013 tarihine kadar idare mahkemesi kararları veya idarece verilen kararlar gereğince geriye yönelik ücret ödenmesi halinde, bu ücretlere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi takip eden günü veya idarenin karar tarihini,

− 21/8/2013 tarihinden itibaren mahkeme kararları veya idarece verilen kararlar gereğince geriye yönelik ücret ve ücret niteliğinde ödeme yapılması halinde, bu ücretlere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin mahkeme kararının idareye tebliğ edildiği tarihi takip eden günü veya idarenin karar tarihini,

8) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4’üncü maddesinin (B) bendi kapsamında bulunanlardan 4/1-a kapsamına girenler gibi sigortalı olması öngörülenlere enflasyon farkı veya başka ad altında geriye yönelik olarak yapılan ödemelere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin, ödemenin yapıldığı tarihi,

9) Toplu iş sözleşmelerine tabi işyeri işverenlerince veya kamu idarelerince ya da yargı mercilerince verilen kararlara istinaden, hizmet akdinin mevcut olmadığı veya askıda olduğu bir tarihte ödenen ücret dışındaki ödemelere ilişkin düzenlenmesi gereken ek nitelikteki aylık prim ve hizmet belgelerinin prime esas kazancın tabi olduğu en son ayın kazancına dahil edilmek üzere belirtilen mercilerin kararlarının kesinleşme tarihlerini,

10) Yabancı ülkelere sefer yapan ulaştırma araçları, aylık prim ve hizmet belgesinin SGK’ ya verilme süresi içinde Türkiye’ye dönmemişse bu araçlarda çalıştırılan sigortalıya ait aylık prim ve hizmet belgesi, bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen verilme süresinin sona erdiği tarihten itibaren bir ayı geçmemek şartıyla araçların Türkiye’ye dönüş tarihini,

11) 4046 sayılı Kanunun 21’inci maddesine istinaden iş kaybı tazminatı ödenen sigortalı personel ile 4447 sayılı Kanunun ek 5’inci maddesi kapsamında doğum ve evlat edinme sonrası yarım çalışma ödeneği ödenenlere ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerinin (APHB)ödemenin yapıldığı tarihi,

takip eden ayın 23’üne kadar, SGK’ya, e-sigorta kanalıyla gönderilmesi veya kağıt ortamında verilmesi halinde yasal süresi içinde verilmiş kabul edilir.

Belirtilen hususlar e-beyanname sistemi üzerinden Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi (MUHSGK) ile SGK’ ya bildirilmesi halinde “takip eden ayın 23’üne kadar” ibaresi “takip eden ayın 26”sı olarak uygulanır.

b) APHB veya MUHSGK’ya ilişkin tahakkuk edecek primlere ilişkin durumlar:

Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 108’inci maddesinin 5’inci fıkrasında düzenlenen ve yukarıda tek tek açıklamaları yapılan verilme süreleri istisnaya tabi tutulan aylık prim hizmet belgeleri ile muhtasar ve prim hizmet beyannamesine ilişkin tahakkuk edecek primler belgenin veya beyannamenin verilmesi gereken ay/dönemin sonuna kadar SGK’ya ödenmesi halinde yasal süresi içinde ödenmiş kabul edilmektedir.

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği

Kaynak: TÜRMOB