T.C. 

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı

Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, katılım bankacılığı faaliyeti ile iştigal eden Bankanız tarafından 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu kapsamında finansal kiralama işlemlerinin yapıldığı, Bankanıza piyasadan "Katkı Paylı Finansal Kiralama" işlemi yapma talebinin geldiği, bu işlemin işleyiş biçiminin, finansal kiralama müşterisinden hiç kar payı ve/veya komisyon alınmaması ve/veya düşük oranlı bir kar payı ve/veya komisyon alınması, buna karşılık finansal kiralama müşterisinden alınmayan kar payı ve/veya komisyonun finansal kiralamaya konu olacak varlığı satan satıcıdan tahsil edilmesi şeklinde olacağı belirtilerek Bankanızın bahsi geçen işlemleri kapsamında finansal kiralamaya konu varlığın satıcısından (finansal kiralama sözleşmesinin tarafı olmayan) aldığı kar payı ve/veya komisyonların banka ve sigorta muameleleri vergisine (BSMV) mi katma değer vergisine (KDV) mi tabi olacağı, KDV ye tabi olması halinde KDV oranının ne olacağı hususunda Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

BANKA VE SİGORTA MUAMELELERİ VERGİSİ YÖNÜNDEN:

6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun 28 inci maddesinde; "Banka ve sigorta şirketlerinin 10/6/1985 tarihli ve 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre yaptıkları işlemler hariç olmak üzere, her ne şekilde olursa olsun yapmış oldukları bütün muameleler dolayısıyla kendi lehlerine her ne nam ile olursa olsun nakden veya hesaben aldıkları paralar banka ve sigorta muameleleri vergisine tabidir." hükmü yer almakta olup, mükellefi belirleyen 30 uncu maddesinde ise BSMV mükelleflerinin banka ve bankerlerle sigorta şirketleri olduğu düzenlenmiştir.

Buna göre, bankaların finansal kiralama işlemleri haricinde yapmış oldukları her türlü muamele sonucunda lehlerine aldıkları paralar BSMV ye tabidir.

Bu açıklamalar çerçevesinde, Bankanız tarafından gerçekleştirilecek "Katkı Paylı Finansal Kiralama" işleminde finansal kiralama müşterisinden (kiracı) kısmen veya tamamen alınmayan kâr payı ve/veya komisyonun finansal kiralamaya konu malın satıcısından tahsil edilmesi işleminin, kiracıya ait bir giderin (kâr payı/komisyonun) satıcıya yansıtılması suretiyle finansal kiralamaya konu malın fiyatının yeniden belirlenmesine yönelik olduğu ve Bankanız tarafından finansal kiralama sözleşmesine taraf olmamakla birlikte söz konusu işlemin ayrılmaz bir parçası mahiyetinde bulunan satıcıdan tahsil edilen kâr payı ve/veya komisyonun finansal kiralama işlemi kapsamında olduğu değerlendirilmektedir. Bu bakımdan, söz konusu kar payı ve/veya komisyonun BSMV ye tabi tutulmaması gerekmektedir.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

3065 sayılı KDV Kanununun;

-1/1 inci maddesinde, ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin KDV ye tabi olduğu,

-4 üncü maddesinde, hizmetin, teslim ve teslim sayılan haller ile mal ithalatı dışında kalan işlemler olduğu, bu işlemlerin; bir şeyi yapmak, işlemek, meydana getirmek, imal etmek, onarmak, temizlemek, muhafaza etmek, hazırlamak, değerlendirmek, kiralamak, bir şeyi yapmamayı taahhüt etmek gibi şekillerde gerçekleşebileceği,

-17/4-e maddesinde, banka ve sigorta muameleleri vergisi kapsamına giren işlemler ve sigorta aracılarının sigorta şirketlerine yaptığı sigorta muamelelerine ilişkin işlemlerin KDV den istisna olduğu,

-20 nci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu, bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veyahut bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,

-24/b maddesinde, ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların KDV nin matrahına dahil olduğu

hüküm altına alınmıştır.

Diğer taraftan, mal ve hizmetlere uygulanan KDV oranları, 3065 sayılı KDV Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, maddede yer alan sınırlar dahilinde, 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişmeden önce Bakanlar Kurulu, değişiklik sonrasında ise Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmektedir.

Bu kapsamda KDV oranları, 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı (BKK) eki (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için %8, sözü edilen listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler içinse %18 olarak belirlenmiştir. 

2007/13033 sayılı BKK nın 1 inci maddesinin 2 nci fıkrası uyarınca, (I) sayılı listenin 16 ncı ve 17 nci sıralarında sayılan işlemler hariç olmak üzere finansal kiralama işlemlerinde işleme konu olan malın tabi olduğu KDV oranı uygulanmaktadır.

Aynı BKK eki (I) sayılı listenin;

-16 ncı sırasında, 3065 sayılı KDV Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi uyarınca Yatırım Teşvik Belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizatın, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal kiralama şirketleri tarafından kiralanması,

-17 nci sırasında, Türk Gümrük Tarife Cetvelindeki Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon numaraları ve tanımları itibariyle belirlenen makina ve cihazlar sayılmış ve bunların amortismana tabi iktisadi kıymet niteliği taşıması durumunda (kullanılmış olanları ile aksam, parça, aksesuar ve teferruatları hariç) finansal kiralamaya konu olmak üzere, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa göre finansal kiralama şirketlerine teslimi ve bu malların finansal kiralama şirketleri tarafından KDV mükellefleri ile işlemleri KDV'den istisna edildiği için KDV mükellefiyeti bulunmayan ancak kazançları bilanço esasına göre tespit edilen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine kiralanması ve teslimi

%1 oranında KDV ye tabi tutulmuştur.

Buna göre, finansal kiralama müşterisinden hiç kar payı ve/veya komisyon alınmaması ve/veya düşük oranlı bir kar payı ve/veya komisyon alınması, buna karşılık finansal kiralama müşterisinden alınmayan kar payı ve/veya komisyonun finansal kiralamaya konu olacak varlığı satan satıcıdan tahsil edilmesi şeklinde gerçekleştirilecek "Katkı Paylı Finansal Kiralama" işlemi ile ilgili olarak Bankanız tarafından, finansal kiralama sözleşmesine taraf olmamakla birlikte söz konusu işlemin ayrılmaz bir parçası mahiyetinde bulunan kâr payı ve/veya komisyon bedellerinin satıcıdan tahsil edilecek kısmı da finansal kiralama işlemi kapsamında değerlendirildiğinden BSMV kapsamına girmeyen bu unsurların genel hükümler çerçevesinde KDV'ye tabi tutulması gerekmektedir.

Bu çerçevede, "Katkı Paylı Finansal Kiralama" işlemlerinin (satıcı firmadan alınacak kar payı/komisyon dahil),

- 2007/13033 sayılı BKK eki (I) sayılı listenin 16 ncı ve 17 nci sıraları kapsamında yapılması halinde %1 oranına,

- Söz konusu sıralarda sayılan işlemler dışındaki finansal kiralama işlemleri kapsamında gerçekleştirilmesi halinde ise, 2007/13033 sayılı BKK nın 1 inci maddesinin 2 nci fıkrası uyarınca, işleme konu olan malın tabi olduğu orana

göre KDV ye tabi tutulması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.