I. Özel Tüketim Vergisi Kanunu’ndaki istisna hükmü

4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 7/A maddesi ile Kanun’a ekli (I) sayılı listenin (A) cetvelinde yer alan motorinlerin (2710.19.41.00.11, 2710.19.41.00.18, 2710.19.45.00.11, 2710.19.45.00.12 ve 2710.19.49.00.11 G.T.İ.P. numaralı); Bakanlar Kurulunca belirlenen sınır kapılarında, Gümrük Kanunu’nun ihracat rejimi kapsamında yurtdışına çıkarılacak eşyayı taşıyan kamyon, çekici ve soğutucu ünitesine sahip yarı römorkların depolarına (araçların ve soğutucu ünitelerin standart yakıt deposu miktarlarını aşmamak kaydıyla) yalnızca yurt dışına çıkışlarda teslimi özel tüketim vergisinden istisna edilmiştir.

2006/10784 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile istisna uygulanacak sınır kapıları ise Ambarlı, Gürbulak, Çanakkale Kepez, Çeşme, Pendik, İpsala, Tekirdağ, Kapıkule ve Hamzabeyli olarak belirlenmiştir.

II. İstisna hükmünün uygulanmasında “standart yakıt deposu” kavramı

Yukarıdaki hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar ise 11 seri numaralı Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği ile belirlenmiştir. Tebliğin “Tanımlar” başlıklı 1. maddesinde “standart yakıt deposu”nun tanımı yapılmıştır. Buna göre standart yakıt deposu, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 167. maddesinin (9) numaralı fıkrasının (c) bendi hükmü kapsamında gümrük vergisi istisnası uygulanan standart depolardır.

4 Kasım 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 16 seri numaralı Özel Tüketim Vergisi Genel Tebliği ile standart yakıt deposunun tanımı değiştirilmiştir. Sözü geçen tebliğde standart yakıt deposu;

“4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 167. maddesinin (9) numaralı fıkrasının (c) bendi hükmü kapsamında çıkarılan, 2000/53 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Gümrük Vergilerinden Muafiyet ve İstisna Tanınacak Haller Hakkında Karar’ın 102. maddesinde tanımlanan standart depolardaki  miktarla sınırlı olmak üzere, söz konusu Karar’ın 103. maddesinde belirtilen yakıt miktarının iki katını aşmamak üzere istisna uygulanacak standart depoları.”

şeklinde tanımlanmıştır.

III. Gümrük mevzuatı kapsamında “standart yakıt deposu” kavramı

16 seri numaralı Özel Tüketim Vergisi Tebliği’nde referans verilen 2000/53 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 102. maddesinde ise standart depo deyiminin,

i- Özel ve ticari ulaşım araçlarında, üretici tarafından aynı türde olan bütün ulaşım araçlarına kalıcı olarak yerleştirilen ve kalıcı düzeni, hem yakıtın doğrudan sevk edilmesine ve hem de nakliye sırasında uygun olduğu yerlerde soğutma ve diğer sistemlerin işletilmesine imkan sağlayan depo,

ii- Özel konteynerlerde, üretici tarafından konteyner ile aynı türde olan bütün konteynerlere kalıcı olarak yerleştirilen ve kalıcı düzeni, nakliye sırasında doğrudan soğutma ve özel konteynerlerde bulunan diğer sistemlerin işletilmesine imkan sağlayan depo,

anlamına geldiği belirtilmektedir. Kararın 102. maddesinin devamında, akaryakıtın doğrudan yakıt olarak kullanımı için tasarlanmış ve ulaşım araçlarına yerleştirilmiş akaryakıt depoları ve ulaşım araçlarında bulunabilecek, diğer sistemlere yerleştirilmiş depoların da standart depo olarak kabul edileceği ifade edilmektedir.

Bakanlar Kurulu Kararı’nın “Gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edilecek yakıt” başlıklı 103. maddesinde ise;

“(1) Motorlu ticari araçların ve özel konteynerlerin standart depolarında mevcut bulunan ve gümrük vergilerinden muaf olarak ithal edilecek yakıt miktarı;

a) TIR çekicilerinde 550 litreyi,

b) İstiap haddi 15 tona kadar olan (15 ton dahil) kamyon ve tankerlerde 300 litreyi,

c) İstiap haddi 15 tonun üzerinde olan kamyon ve tankerlerde ise 400 litreyi,

aşamaz.

(2) Frigofirik depolarla gümrük vergilerinden muaf olarak yurda girişine izin verilen yakıt miktarı ayrıca dikkate alınır ve araca tanınan miktardan fazla olamaz.

(3) Gümrük kapılarında standart depo fazlası olarak tespit edilen petrol ürünlerinden, ilgili petrol ürünü için litre başına 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu uyarınca uygulanmakta olan özel tüketim vergisi tutarının % 50 fazlası tutarındaki vergi, tek ve maktu vergi olarak (özel tüketim vergisi, katma değer vergisi ve gümrük vergisi dahil) tahsil edilir.”

hükmüne yer verilmektedir.

IV. Değerlendirmelerimiz

Yukarıda yer alan açılamalarımız uyarınca, Bakanlar Kurulunca belirlenen sınır kapılarında, Gümrük Kanunu’nun ihracat rejimi kapsamında yurtdışına çıkarılacak eşyayı taşıyan kamyon, çekici ve soğutucu ünitesine sahip yarı römorkların depolarına, yalnızca yurt dışına çıkışlarda,  

a) TIR çekicilerinde 1.100 litreyi,

b) İstiap haddi 15 tona kadar olan (15 ton dahil) kamyon ve tankerlerde 600 litreyi,

c) İstiap haddi 15 tonun üzerinde olan kamyon ve tankerlerde ise 800 litreyi,

aşmamak üzere, standart yakıt depolarının alabileceği miktar kadar motorin teslimleri özel tüketim vergisinden istisna olarak değerlendirilecektir. Frigofirik depolardaki yakıt miktarı da ayrıca dikkate alınacak ve araca tanınan miktardan fazla olamayacaktır.E&Y