Çeşitli kanunlardaki vergi istisna, muafiyet ve indirimleri, önümüzdeki 3 yılda 47 milyar 318 milyon 925 bin 888 TL vergi kaybına yol açacak. Devlet 3 yılda alacağı bu kadar vergiden vazgeçecek, bir anlamda vergi başında bulunacak.

2009 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Tasarısında yer alan veriler üzerinden yapılan hesaplamalara göre, devlet önümüzdeki yıl başta Gelir Vergisi Kanunu olmak üzere 10 ayrı Kanundaki istisna, muafiyet ve indirimlerle 14 milyar 684 milyon 222 bin 776 TL tutarında vergiden vazgeçecek.

Kazanç yarattığı halde devletin istisna, muafiyet ve indirimlerle bir yerde bağışladığı vergilerin 9 milyar 729 milyon 876,1 bin TL'sini gelir vergisi, 2 milyar 439 milyon 580,2 bin TL'sini de kurumlar vergisi oluşturacak.

İstisna, muafiyet ve indirimlerle tahakkuk etmeyecek katma değer vergisi tutarı 857 milyon 742,6 bin TL, özel tüketim vergisi tutarı ise 260 milyon 416,8 bin TL olarak belirleniyor. Diğer kanunlarla ortaya çıkan vergi kaybı da 1 milyar 396 milyon 607 bin TL'yi bulacak.

Vergide vazgeçilen tutar, 2010 yılında ise 15 milyar 540 milyon 334,8 bin TL'ye ulaşacak. İstisna, muafiyet ve indirimlerle 2010'da gelir vergisinde 10 milyar 840 milyon 962,3 bin TL daha az vergi tahakkuk edecek. Bu miktar, kurumlar vergisinde 2 milyar 162 milyon 631,9 bin TL, katma değer vergisinde 689 milyon 158,9 bin TL, özel tüketim vergisinde de 290 milyon 364,8 bin TL olacak. Diğer kanunlardaki bu tür düzenlemeler de, vergide kayıp hanesine 1 milyar 557 milyon 216,8 bin TL yazdıracak.

Vergi indirimleri, istisna ve muafiyetlerle 2011 yılında ise 17 milyar 94 milyon 368,3 bin TL'lik vergi toplanmayacak. Bunun da 11 milyar 925 milyon 58,5 bin TL'si gelir vergisinden, 2 milyar 378 milyon 895,2 TL'si kurumlar vergisinden, 758 milyon 74,9 bin TL'si katma değer vergisinden, 319 milyon 401,3 bin TL'si özel tüketim vergisinden meydana gelecek. Söz konusu yıl, diğer kanunlardaki indirim, istisna ve muafiyetleri de 1 milyar 712 milyon 938,5 bin TL tutarında bir vergi kaybı yaratacak.

İNDİRİM KONUSU 89 DÜZENLEME BULUNUYOR

Bu arada çeşitli kanunlarda istisna, muafiyet ve indirim yoluyla vergi kaybı yaratan 89 ayrı düzenleme yer alıyor.

Gelir Vergisi Kanunu 45 ayrı istisna, muafiyet ve indirimle devletin vergi alacaklarından en fazla vazgeçtiği alan olurken bunu 19 düzenlemeyle Kurumlar Vergisi Kanunu, 10 düzenlemeyle Katma Değer Vergisi Kanunu ve 9 düzenlemeyle Özel Tüketim Vergisi Kanunu izliyor.

Devletin ciddi tutarlarda vergi indirimi, istisnası ve muafiyeti tanıdığı diğer Kanunlar ise 3218 Sayılı Serbest Bölgeler Kanunu, 4691 Sayılı Teknoloji Geliştirme Kanunu, 5084 Sayılı Yatırım ve İstihdamın Teşviki Kanunu, 1479 Sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ve 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun olarak sıralanıyor.
Bu Kanunlarda, vergiden vazgeçme sonucu veren bazı düzenlemeler de şöyle belirleniyor:

-Gelir Vergisi Kanunu: Vergiden muaf esnaf, ticari ve zirai kazançlarda yatırım indirimi istisnası, eğitim ve öğretim işletmelerinde kazanç istisnası, menkul sermaye iratlarında istisnalar, maden ve toprak altı işlerde çalışan işçilerin münhasıran yer altında çalıştıkları zamanlara ait ücretler, hizmetçi ücretleri, hizmet erbabına ödenen çocuk zamları, kıdem tazminatı ödemeleri, arızi kazançlarda istisna, vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağış ve yardımlar, uçuş ve dalış tazminatları, gayrimenkul ve haklarda istisna, yabancı ülkelerde bulunan sosyal güvenlik kurumları tarafından ödenen emekli, dul ve yetim aylıkları.

-Kurumlar Vergisi Kanunu: Kamu kuruluşları tarafından açılan sergi, fuar ve panayırlar, kamuya ait kreş ve konukevleri ile askeri kışlalardaki kantinler, köyler tarafından işletilen hamam, çamaşırhane, değirmen, soğuk hava deposu ve yolcu taşıma işletmeleri ile tarım işletmeleri, spor kulüplerinin idman ve spor faaliyetinde bulunan iktisadi işletmeleri, yurtdışı iştirak hisselerinin elden çıkarılmasından doğan kurum kazançları, yurt dışında yapılan inşaat ve onarım işleri nedeniyle elde edilen kazançlar, eğitim kurumları ile rehabilitasyon merkezlerinin işletilmesinden faaliyete geçilen hesap döneminden başlamak suretiyle 5 hesap dönemi itibariyle elde edilen kazançlar, vergi muafiyeti tanınan vakıflara yapılan bağış ve yardımlar, ticari ve zirai kazançlarda yatırım istisnası.

-KDV Kanunu: Petrol ve maden arama faaliyetlerinde bulunanlara yapılan teslim ve hizmetler, yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri, engelliler için özel olarak üretilmiş araç-gereç ve özel bilgisayar programları, konut finansmanı amacıyla teminat gösterilen veya ipotek konular konutun konut finansman kuruluşlarına, TOKİ'ye ve 3. kişilere keslimi.

-ÖTV Kanunu: Gümrük Kanunu uyarınca gümrük vergisinden muaf ya da istisna eşyanın ithali, ihraç edilmek üzere ihracatçıya teslim edilen malların mücbir sebeplerden dolayı ihracatının gerçekleşmemesi halinde ihracatçıya teslim tarihinden itibaren verginin tahsil edildiği tarihe kadar gecikme zammı yerine tecil faizi uygulanması, Kabotaj hattında yapılan taşımacılık işleri için akaryakıt teslimleri istisnası.

VERGİDE KAYIP TABLOSU

Önümüzdeki 3 yıl içinde indirim, istisna ve muafiyetler sonucu alınmasından vazgeçilen vergi tutarları şöyle:

KANUNLAR-----------2009---------------2010----------------2011

Gelir Vergisi------ 9.729.876.052------10.840.962.250------11.925.058.475
Kurumlar Vergisi---2.439.580.243------2.162.631.971-------2.378.895.168
KDV----------------857.742.605--------689.158.973---------758.074.870
ÖTV----------------260.416.838--------290.364.774-------- 319.401.252
Diğer Kanunlar-----1.396.607.038------1.557.216.847-------1.712.938.532
Toplam----------14.684.222.776----- 15.540.334.815---   17.094.368.297

http://www.sabah.com.tr/haber,F5799FB136614EBAB1C3641B8BE5EAD6.html