T.C. 

ÇORUM VALİLİĞİ

Defterdarlık Gelir Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, şirketinizin … tarihinde İsviçre ülkesindeki müşterisine … ihraç ettiği, ancak alıcı firmanın bahse konu ürünü analize tabi tutması sonucunda ürünün içindeki cevher oranının öngörülen oranın altında çıkması nedeniyle alıcı tarafından … tarihinde prıce dıfference ınvoıce (fiyat farkı faturası) düzenlediği belirtilerek, söz konusu fatura tutarlarının 2020 yılında satış iskontosu, diğer indirimler veya önceki yıl gider ve zararlar hesaplarından birine kaydederek kurum kazancının tespitinde dikkate alınıp alınamayacağı hususunda Defterdarlığımız görüşü talep edilmektedir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 6 ncı maddesinde; kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safî kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safî kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanununun ticarî kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "İndirilecek Giderler" başlıklı 40 ıncı maddesinde ise; ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin safi kazancın tespitinde indirim konusu yapılabileceği hüküm altına alınmıştır.

Ticari kazancın tespitinde iki temel ilke geçerlidir. Bunlar "dönemsellik ilkesi" ile "tahakkuk esası ilkesi"dir. Tahakkuk esası ilkesinde, gelir veya giderin miktar veya mahiyet itibarıyla kesinleşmiş olması yani geliri veya gideri doğuran işlemin tekemmül etmesinin yanı sıra, miktarının ve işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir. Dönemsellik ilkesi ise bu gelir veya giderin ilgili olduğu döneme intikalinin sağlanmasıdır.

213 sayılı Vergi Usul Kanununun 3 üncü maddesinin (B) fıkrasında, "İspat: Vergilendirmede vergiyi doğuran olay ve bu olaya ilişkin muamelelerin gerçek mahiyeti esastır." hükmüne yer verilmiştir.

Konuya ilişkin olarak, Tekdüzen Muhasebe Sisteminin uygulanmasına ilişkin açıklamalar, 26/12/1992 tarihli ve 21447 mükerrer sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 1 Sıra No.lu Muhasebe Sistemi Uygulama Genel Tebliği ve daha sonra bu konuda yayımlanan diğer tebliğlerde yapılmıştır.

Anılan Tebliğin "V-Tekdüzen Hesap Çerçevesi. Hesap Planı ve Hesap Planı Açıklamaları" bölümünün "6. GELİR TABLOSU HESAPLARI" kısmında;

681. ÖNCEKİ DÖNEM GİDER VE ZARARLARI (-) "Cari dönemden önceki döneme ait olan ve bu dönemlerin mali tablolarına hata yada unutulma nedeni ile yansıtılmayan veya sonradan ortaya çıkan tutarların gösterildiği hesaptır."

şeklinde tanımlanmıştır.

Buna göre, yurt dışındaki firma tarafından düzenlenen faturanın 681-Önceki Dönem Gider ve Zararları (-) hesabında izlenmesi gerekmektedir.

 Diğer taraftan, alıcı firma tarafından düzenlenen fiyat farkı faturasında yer alan tutarın, kazancın elde edilmesi ve idamesi arasında doğrudan ve açık bir illiyet bağının bulunması, yapılan işin mahiyetine uygun olması ve iş hacmi ile mütenasip bulunması ve Vergi Usul Kanunu hükümleri gereğince tevsik edici belgelere dayanmış olması şartıyla 2020 hesap dönemi kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmaktadır.

Bilgi edinilmesini rica ederim.