İflasın eşiğindeki İzlanda'nın notunu Türkiye'nin üzerinde belirleyen Lehman'ın iflasını istediğinde en yüksek notunu değiştirmeyen S&P dün Türkiye'nin görünümünü durağandan negatife çevirdi. Görünümün G-20 öncesi değiştirilmesi dikkat çekti..

Kredi derecelendirme kuruluşlarının her krizde olduğu gibi bu krizde de sorgulanan itibarları yeniden gündeme geleceğe benziyor. Türkiye'nin eleştirebileceği son karar ise Standard&Poor's'dan geldi. S&P, Türkiye'nin görünümünü durağandan negatife çevirdiğini açıkladı. BDDK Başkanı Tevfik Bilgin'in önceki gün İstanbul'da düzenlenen 6'ncı Finans Zirvesi'nde reyting kuruluşlarıyla ilgili olarak "Derecelendirme kuruluşları, ne krizi öngörebildi, ne finansal sistemdeki zaafı, ne de varlık fiyatlarındaki anlamsız şişkinliği" demiş ve eklemişti "İzlanda'nın notu Türkiye'den yüksek belirlendiği bir dönemde bazı rakamları bir kenara bırakalım." Bilgin'in değerlendirmelerinden iki gün sonra S&P'nin görünüme ilişkin kararının G-20'nin toplandığı güne denk gelmesi de 'ilginç' bir tesadüf oldu. Dün yazılı bir açıklama yapan S&P, Türkiye'nin görünümünü, durağandan negatife çevirdi. S&P, Türkiye'nin, döviz cinsinden BBve yerel para birimi cinsinden BB olan kredi notlarını ise aynen teyit etti. S&P dünkü açıklamasında, görünümdeki değişiklikte Türkiye'nin dış finansman ihtiyacı ve bu ihtiyacın teminindeki zorluğun etkili olduğunu belirtti. Dış finansman ihtiyacının bir kısmının bankalar, önemli bir kısmının ise şirketlerden kaynaklandığı kaydedilen açıklamada, Türkiye'nin cari açığının 2009'da daralacağı belirtilirken yine de dış finansman ihtiyacının artacağı vurgulandı. Oysa S&P, önceki gün Türk bankalarının notunu teyit ettiğini açıklarken risk yönetiminde başarılı olduğuna vurgu yapmıştı. S&P'nin açıklaması dün para ve sermaye piyasasında fazla bir etki yaratmadı. Gözünü G-20'ye diken piyasalarda önceki gün 1.68 YTL'ye kadar çıkan dolar dün 1.63 YTL'ye düşerken borsa yüzde 1.3 prim yaptı.

Batan İzlanda'nın notu bizden yüksek

Gelişmekte olan ülkelerde sorun olacağını sürekli dile getiren S&P'ye göre Ukrayna'nın notu B, Romanya'nın ki BB+, Litvanya'nın notu ise A. Krizden oldukça etkilenen bu ülkelerin notu Türkiye'den hâlâ oldukça yüksek. Hatta ekonomisi iflas eden İzlanda'nın notu bile Türkiye'nin oldukça üzerinde. Krizin başladığı ve tüm dünyayı etkilediği Batı Avrupa ve Kuzey Amerika'da da henüz bir değişiklik yapılmadı. Türkiye'nin diğer önemli kredi derecelendirme kuruluşları Moody's ve Fitch son olarak sırasıyla 2005 ve 2007'de notlarda değişiklik yaptı.

İflas eden Lehman'a en yüksek notu verdi

S&P'nın şirket bazındaki son bombaları iflasını açıklayan Lehman Brothers'ın batış sürecindeyken hâlâ AAA olan notunu indirmemesi olmuştu. Bu olay kuruluşun krizdeki ilk hatası da değil. Geçtiğimiz yıl da şu anda 'çöp tahvil' denilen mortgage bonolarına AAA/A notunu vererek 'ABD Hükümeti'nden bile daha güvenli' derecelendirmesi yapmıştı. ABD ve Avrupa'da söz konusu bonolara yatırım yapan bankaların bir bölümü batarken, diğerleri de devlet kontrolüne geçti. Daha sonra bu şirketlerin gelirlerinin yüzde 60'a yakınının söz konusu tahvillerin derecelendirme faaliyetlerinden geldiği anlaşıldı. Bu durum büyük prestij kaybına neden olsa da hiçbir otorite denetlenmeyen bu şirketlere yasal olarak bir yaptırım uygulayamadı.

Pakistan da nasibini aldı

Standard & Poor's'un son kararlarından Pakistan da nasibini aldı. Pakistan'ın uzun vade döviz borçlanma notu "CCC+"dan "CCC" ile değiştirildi. Uzun vadeli yerel para birimi notu ise "B-"den "CCC+"ya indirildi. Ülkenin uzun vadeli notunda ise görünüm "gelişmekte" olarak açıklandı. Pakistan, kuruluşun Asya bölgesinde hemen hemen tüm ülkelerden daha düşük bir rating'e sahip. Asya bölgesinde Kamboçya, Lübnan ve Sri Lanka gibi ülkelerde listenin sonlarında yerini alıyor.

S&P: Bank of Ireland'ın notu düşebilir

Bank of Ireland'ın uzun vadeli kredi rating'ini düşürebileceğini açıklayan S&P buna sebep olarak da bankanın 30 Ekim tarihine kadar olan altı aylık dönemde açıkladığı rakamları gösterdi. Yapılan açıklamada 31 Mart 2009'a kadar olan altı aylık dönemde bankanın kârlı olarak kalabileceği beklentisinin etkisi büyük. Bank of Ireland'ın 30 Ekim'de vergi öncesi geliri 706 milyon euroya gerilemişti. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde bu rakam 1.1 milyar euro olarak açıklanmıştı.

http://www.sabah.com.tr/haber,6361B4558F4E4C428628450564CA36A2.html