Ekonomi yönetimi, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın Hindistan yolculuğu sırasında ilk kez açıkladığı ekonomik paket üzerindeki çalışmalarını hızlandırdı. Ekonomi Koordinasyon Kurulu üyesi bakanların yürüttüğü paket çalışmalarına Devlet Bakanı Nazım Ekren başkanlık ediyor. Edinilen bilgilere göre pakette; bankalardan reel sektöre, ihracatçılardan esnaf ve çiftçiye, işsizler ile krizde işini kaybedeceklerden krizde mağdur olup borçlarını ödeyemeyecek duruma düşenlere kadar geniş bir kesime sağlanacak destekler yer alıyor. İşte paketin ayrıntıları:
KRİZ MAĞDURLARI
Krizden etkilenip işini ya da işyerini kaybedenlerin kredi ve benzer borçları için sözleşme değiştirme imkanı getirilecek. Borçlar kanununda yapılacak düzenlemeyle krizde ekonomik durumu bozulup ödeme güçlüğü içine düşenler kredi ve benzer borçlarını kriz geçtikten sonra ödeyebilecekler.
MEVDUAT GARANTİSİ
Halen 50 bin YTL ile sınırlı tutulan mevduat güvencesi sınırı yükseltilecek. Çalışmalar sırasında mevcut sınır düzeyi ile mevduatın yüzde 33’ünün zaten güvence altında olduğu, bu sınırın 100 bine çıkarılması halinde kapsamın yüzde 70’e çıkacağı belirlendi. Ancak yurtdışından da kaynak girişi hedeflendiği için güvence tüm mevduatları kapsayacak şekilde genişletilecek.
KREDİLER KOLAYLAŞACAK Mevduat garantisinin artırılmasıyla başta kredileri vadesinden önce çağıran bankalar olmak üzere tüm sektörün rahatlayacağı bu sayede de özel sektöre daha kolay kredi açılacağı hesap edildi. Ayrıca kredi maliyetlerini düşürmek için KKDF ve BSMV oranlarının düşürülmesi gündemde. Türk firmalarının yurt içindeki bankalardan döviz kredi kullanması için de yasal değişiklik yapılması tartışılıyor.
YENİ TEŞVİKLER GELECEK
Önümüzdeki yıldan itibaren sektörel ve bölgesel teşvik sistemi devreye girecek. Bu yolla özel sektörün yatırım ve üretim maliyetleri düşürülecek. Ayrıca Eximbank’ın ihracatçılara sağladığı kredilerin limiti 1 milyar dolara kadar çıkarılacak. Ayrıca kamunun ihtiyacı olan mal ve hizmetleri yerli firmalardan almasına ilişkin düzenleme de yapılacak.
GARANTİ DESTEĞİ
Reel sektöre açılan 350 milyon YTL KOSGEB ve 1,5 milyar YTL’lik TOBB-Halkbank kredileri ile yeni kredi desteklerinin firmalara ulaşmasını sağlamak amacıyla kredi garanti fonu sistemi güçlendirilecek. Ancak, özel sektörün dış borçlarına garanti getirilmesi konusuna şimdilik sıcak bakılmıyor.
IMF DESTEĞİ ALINACAK
Krizin ekonomiyi daha derinden etkilemesinden endişe ediliyor. Özellikle dış kaynaklı olumsuz etkileri hafifletmek amacıyla IMF ile ihtiyati stand-by anlaşması yapılması düşünülüyor. Bu nedenle paketteki önlemlerin IMF ile de tartışıldığı ifade ediliyor.
iŞSiZE BiR YIL MAAŞ
Paket ile kriz döneminde işsizliğin artmaması için firmalara özel teşvik ve destek kredileri verilecek. Ancak buna rağmen işsizliğin artacağı da biliniyor. Bu amaçla işsizlerin işsizlik sigortası fonundan 1 yıl süreyle işsizlik maaşı almalarına yönelik düzenleme yapılacak. Böylece, iş bulma imkanının daralacağı kriz boyunca geniş bir kesimin maaş alması sağlanacak.
1.300.000 kişi istiyorum
Rifat Başbakan Tayyip Erdoğan, Hindistan’a giderken uçakta TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ile ilginç bir diyalog yaşandı. İşte Erdoğan ve Hisarcıklıoğlu arasındaki ilginç diyalog:
Erdoğan: Yalnız ben bir şey istiyorum. Bunu kendisi çok iyi bilir.
Hisarcıklıoğlu: Sayın Başbakanımız ‘her işletme bir kişi alsın’ diye söylüyor.
Erdoğan: Diyor ki benim 1 milyon 300 bin ortağım, üyem var. Ben de diyorum ki 1 tane, o 1 taneyi ne için söylüyorum, biliyor musun? Çoğunda, bunda tabii elimde delillerim var, kayıt dışı çalıştırılanlar var. Rifat doğruyu söyle.
Hisarcıklıoğlu: Dost sohbetindeyiz.
Erdoğan: Dost sohbetindeyiz.
Hisarcıklıoğlu: Sağlanan ekonomik ve siyasi istikrarla beraber toplam 3 milyon kişiye istihdam sağlandı. Yeni yasa çıkarıldı biliyorsunuz, genç ve kadın girişimciler için. Bu piyasalara çok da anlatılamadı. Çalışma Bakanımızla bunun tanıtımını birlikte yapacağız. İnşallah sizin arzunuzu bu devrede yerine getireceğiz.
Erdoğan: Bir dakika, bir dakika, yine ipin üzerine un serdin.
Hisarcıklıoğlu: Siz Başbakanımızsınız.
Erdoğan: Carrefoursa 2011’e kadar 7 bin işçi alacak. Ben senden 1 milyon 300 bini istiyorum.
Hisarcıklıoğlu: İnşallah.
Derviş: Kriz gelecek aylarda derinleşecek
Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Başkanı Kemal Derviş, küresel finans krizinin gelecek aylarda kötüleşeceğini belirterek, dünya ülkelerinin krize karşı birlikte mücadele etmeleri ve ticarette korumacılık yoluna sapmamaları çağrısında bulundu. Brookings Enstitüsü adlı düşünce kuruluşunun Washington’da düzenlediği panelde konuşan Derviş, yönetim eksikliği, finans sektörünün denetimsizliği gibi nedenlerin yol açtığı küresel kriz yüzünden, dünyada 100 milyonlarca kişinin acı çekeceğini söyledi.
TİCARET GÜÇLÜ TUTULMALI
Ticarette korumacılıktan uzak durulması gerektiğini vurgulayan Kemal Derviş, bir ülkenin istihdamını korumak için dış ticarete kısıtlamalar getirmesi halinde başka ülkelerin de aynısını yapacağına işaret ederek, “Unutulmamalı ki, bir ülkenin ithalatı, başkalarının ihracatı anlamına gelir. Krizle mücadele ederken ticaretin güçlü tutulması gerek. Ticaretin genişlemesi, istihdama da orta ve uzun vadede yardım eder” dedi. Krizle ülkelerin tek başına mücadele edemeyeceğini ve koordinasyon ile işbirliği gerektiğini de ifade eden Derviş, krizle mücadele ederken, yeni organizasyonlar oluşturulmasına gerek olmadığını ve bunun yerine mevcut kurumların güçlendirilmesi gerektiğini belirtti.
