OSB'nin Elde Ettiği Elektrik Tahsilat Gelirinin Muafiyete Etkisi |
10 Kasım 2022 | |||||||||||||||||||||||||
T.C. AMASYA VALİLİĞİ Defterdarlık Gelir Müdürlüğü
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda, organize sanayi bölgenizin sınırları içerisinde yap-işlet-devret modeli ile güneş enerjisi santrali yaptırdığınız, santrali yapan firma tarafından sözleşme gereği elde edilen elektrik geliri üzerinden tarafınıza aylık % 8,5 oranında ödeme yapılacağı belirtilerek, elde edilen gelir dolayısıyla kurumlar vergisi muafiyetinizin devam edip etmeyeceği ile fatura düzenleme zorunluluğunuzun bulunup bulunmadığı hususlarında Defterdarlığımızın görüşü sorulmaktadır. Kurumlar Vergisi Kanunu Yönünden Değerlendirme: 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, sermaye şirketleri, kooperatifler, iktisadi kamu kuruluşları, dernek veya vakıflara ait iktisadi işletmeler ile iş ortaklıklarının kazançlarının kurumlar vergisine tabi olduğu belirtilmiştir. Anılan Kanunun 2 nci maddesinde dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmeler kurumlar vergisi mükellefleri arasında sayılmış olup bu maddenin beşinci fıkrasında, dernek ve vakıflara ait veya bağlı olup faaliyetleri devamlı bulunan ve sermaye şirketleri ile kooperatifler dışında kalan ticari, sınai ve zirai işletmelerin dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri olduğu; altıncı fıkrasında ise dernek ve vakıflara ait iktisadi işletmelerin kazanç amacı gütmemeleri, faaliyetlerinin kanunla verilmiş görevler arasında bulunması, tüzel kişiliklerinin olmaması, bağımsız muhasebelerinin ve kendilerine ayrılmış sermayelerinin veya iş yerlerinin bulunmamasının mükellefiyetlerini etkilemeyeceği, mal ve hizmet bedelinin sadece maliyeti karşılayacak kadar olması, kâr edilmemesi veya kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi işletme niteliğini değiştirmeyeceği hükme bağlanmıştır. Anılan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (n) bendi ile organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi sitelerinin alt yapılarını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların; arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla kamu kurumları ve kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce birlikte oluşturulan ve kazancının tamamını bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadi işletmeler kurumlar vergisinden muaf tutulmuştur. 1 seri no.lu Kurumlar Vergisi Genel Tebliğinin (4.16.) bölümünde, organize sanayi bölgelerinin, tüzel kişilikleri itibarıyla kurumlar vergisinin konusuna girmediği; ancak, organize sanayi bölgelerinin, muafiyet kapsamı dışındaki iktisadi işletmelerinin bulunması halinde, bu iktisadi işletmelerin kurumlar vergisi mükellefi olup olmayacakları hususunun Tebliğin (2.4.) bölümünde yapılan açıklamalar çerçevesinde değerlendirileceği açıklanmıştır. Söz konusu Tebliğin (2.4) bölümünde, iktisadi işletmelerin belirgin özelliklerinin, bağlılık, devamlılık ve faaliyetin ticari, sınai veya zirai bir mahiyet arz etmesi olduğu, diğer bir anlatımla iktisadi işletmenin unsurlarının, ticari faaliyetin de temel özelliklerinden olan, bir organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi içerisinde bedel karşılığı mal alım-satımı, imalatı ya da hizmet ifaları gibi faaliyetlerin olduğu; Kanunun, bu gibi halleri tek tek saymak yerine dernek veya vakıf tarafından piyasa ekonomisi içerisinde icra edilen tüm iktisadi faaliyetleri kapsamına aldığı, satılan mal veya hizmete ait bedelin sadece maliyeti karşılayacak kadar olmasının, kâr edilmemesinin, kârın kuruluş amaçlarına tahsis edilmesinin bunların iktisadi işletme olma vasfını değiştirmeyeceği; ayrıca kazanç sağlama amacı olmasa dahi işletmenin konusunun ve faaliyetinin, her türlü mal ve hizmet satışı ya da bunlara benzer şekillerde olması ve devamlı surette yapılması durumlarında da dernek veya vakıflara ait iktisadi işletme oluştuğunun kabul edileceği belirtilmiştir. İktisadi işletme tanımı içinde yer alan ve devamlı olarak yapılan ticari, sınai veya zirai faaliyetten söz edebilmek için bu işletmenin tedavül ekonomisine katılması, başka bir ifadeyle işletmede üretilen veya alınan malların veya verilen hizmetin bir bedel karşılığı satılmış olması gerektiği, aksi halde diğer unsurlar var olsa dahi bir iktisadi işletmenin varlığından söz edilemeyeceği ifade edilmiştir. Vergi uygulamaları bakımından dernek olarak kabul edilen ve tüzel kişiliği itibarıyla kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunmayan organize sanayi bölgelerinin yürüttüğü faaliyetlerin, bir organizasyona bağlı olarak piyasa ekonomisi içerisinde devamlı surette ve bir bedel mukabilinde gerçekleştirilen ticari, sınai ve zirai faaliyetlerden oluşması halinde; bu faaliyetler dolayısıyla organize sanayi bölgeleri bünyesinde oluşacak iktisadi işletme nezdinde kurumlar vergisi mükellefiyeti tesis edilmesi gerekmektedir. Buna göre, organize sanayi bölgeniz tarafından organize sanayi bölgesinin sınırları içerisinde yap-işlet-devret modeli ile güneş enerji santrali yaptırılması dolayısıyla santrali yapan yüklenici firma tarafından sözleşme gereği üretilen ve dağıtım sistemine verilen elektrik enerjisinden elde edilen gelir (giderler düşüldükten sonra kalan) üzerinden %8,5 oranında alınacak payın tamamının organize sanayi bölgesinin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanılması halinde, organize sanayi bölgesinin alt yapısını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla organize sanayi bölgeniz bünyesinde oluşan iktisadi işletmenizin Kurumlar Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (n) bendi kapsamında kurumlar vergisinden muaf olması mümkün bulunmaktadır. Vergi Usul Kanunu Yönünden Değerlendirme: 213 sayılı Vergi Usul Kanununun "İspat edici kâğıtlar" başlıklı 227 nci maddesinde, "Bu kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, bu kanuna göre tutulan ve üçüncü şahıslarla olan münasebet ve muamelelere ait olan kayıtların tevsiki mecburidir." hükmü yer almakta olup söz konusu kayıtların ise esas itibarıyla, aynı Kanunun 229 ve müteakip maddelerinde veya Bakanlığımıza verilen yetkiye dayanılarak kullanılması uygun görülen belgelerden uygun olanı ile tevsik edilmesi gerekmektedir. Bunun yanı sıra, vergi uygulamaları bakımından dernek olarak değerlendirilen organize sanayi bölgelerinin devamlılık arz eden ticari, sınai ve zirai faaliyetlerinden dolayı iktisadi işletmelerinin oluşması durumunda, oluşan iktisadi işletme tarafından Vergi Usul Kanunu ve ilgili ikincil mevzuatta öngörülen ödevlerin/yükümlülüklerin yerine getirilmesi zorunludur. Buna göre, organize sanayi bölgenizin alt yapısını hazırlamak ve buralarda faaliyette bulunanların arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla organize sanayi bölgeniz bünyesinde iktisadi işletme oluştuğundan, yap-işlet-devret kapsamında güneş enerji santrali yaptırdığınız yüklenici firmanın, ürettiği ve dağıtım sistemine aktardığı elektrik enerjisinden elde edeceği gelir üzerinden organize sanayi bölgenize vereceği paya ilişkin olarak yüklenici firma adına fatura düzenlenmesi gerekmektedir.
Bilgi edinilmesini rica ederim. |