I.GİRİŞ

Ülkemizde lokal hizmetler çoğunlukla belediyeler tarafından yapılmaktadır. Belediyeler bu görevlerini yerine getirirken ihale usulüyle dışarıdan da hizmet alabilmektedir

Bu yazımızda belediyelere yapılan yapım işleri KDV tevkifatı bakımından değerlendirilmiştir.

II.YASAL MEVZUAT

3065 sayılı KDV Kanununun; 9/1 maddesinde;

“mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığının, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği”

Hükme bağlanmıştır.

II.1.Tevkifat Kapsamında Olan Kurum ve Kuruluşlar

Maliye Bakanlığı bu yetkisini kullanarak KDV tevkifatına tabi tutulacak işlemleri belirlemiş ve bu kapsamda aşağıda sayılanlara yapım işlerini yapanlar kısmi tevkifat kapsamına alınmıştır.

a) KDV mükellefleri (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dâhil değildir)

b) Belirlenmiş alıcılar (KDV mükellefi olsun olmasın):

1) 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar, il özel idareleri ve bunların teşkil ettikleri birlikler, belediyelerin teşkil ettikleri birlikler ile köylere hizmet götürme birlikleri,

2) Yukarıda sayılanlar dışındaki, kanunla veya Cumhurbaşkanlığı Kararnamesiyle kurulan kamu kurum ve kuruluşları,

3)  Döner sermayeli kuruluşlar,

4) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları,

5) Kanunla kurulan veya tüzel kişiliği haiz emekli ve yardım sandıkları,

6) Bankalar,

7) Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri,

8) Sendikalar ve üst kuruluşları,

9) Vakıf üniversiteleri,

10) Mobil elektronik haberleşme işletmecileri,

11) Büyükşehir belediyelerinin su ve kanalizasyon idareleri,

12) Kamu iktisadi teşebbüsleri (Kamu İktisadi Kuruluşları, İktisadi Devlet Teşekkülleri),

13) Özelleştirme kapsamındaki kuruluşlar,

14) Türkiye Varlık Fonu ile alt fonlara devredilen kuruluşlar,

15) Organize sanayi bölgeleri ile menkul kıymetler, vadeli işlemler borsaları dâhil bütün borsalar,

15) Yarıdan fazla hissesi doğrudan yukarıda sayılan idare, kurum ve kuruluşlara ait olan (tek başına ya da birlikte) kurum, kuruluş ve işletmeler,

16) Payları Borsa İstanbul (BİST)AŞ’nde işlem gören şirketler,

17) Kalkınma ve yatırım ajansları,”

II.2.Yapım İşlerinde KDV Tevkifatı Kapsamı

Makalemizin “II.1.Tevkifat Kapsamında Olan Kurum ve Kuruluşlar” bölümünde açıklanan;

a) Belirlenmiş alıcılara (KDV mükellefi olsun olmasın) karşı ifa edilen yapım işleri,

b) KDV mükelleflerine (sadece sorumlu sıfatıyla KDV ödeyenler bu kapsama dâhil değildir) karşı ifa edilen ve KDV dahil bedeli 5 milyon TL ve üzerinde olan yapım işleri ile

c) Bu yapım işleriyle birlikte ifa edilen mühendislik-mimarlık ve etüt-proje hizmetlerinde

alıcılar tarafından (4/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması kararlaştırılmıştır.

II.2.a.Projenin Genişlemesi Halinde Tevkifat Uygulaması

Projenin genişlemesi, sözleşme bedelinin güncellenmesi ve benzeri nedenlerle iş bedelinin daha sonra 5 milyon TL’yi aşması halinde, bu durumun ortaya çıktığı tarihten itibaren tevkifat uygulanır.

II.3.Yapım İşlerinde Kapsam 

Yapım işleri kapsamına aşağıdaki hizmetler alınmıştır: 

a) Bina, karayolu, demiryolu, otoyol, havalimanı, rıhtım, liman, tersane, köprü, tünel, metro, viyadük, spor tesisi, alt yapı, boru iletim hattı, haberleşme ve enerji nakil hattı, baraj, enerji santrali, rafineri tesisi, sulama tesisi, toprak ıslahı, dekapaj, taşkın koruma ve benzerlerine ilişkin her türlü inşaat işleri.

b) Yukarıda sayılan yapılar ve inşaat işleri ile ilgili tesisat, imalat, ihrazat, nakliye, ısıtma-soğutma sistemleri, ses sistemi, görüntü sistemi, ışık sistemi, tamamlama, boya badana dahil her türlü bakım onarım, dekorasyon, restorasyon, çevre düzenleme, dekapaj, sondaj, yıkma, güçlendirme, montaj, demontaj ve benzeri işler.

Bu işler, yukarıda belirtilen yapılarla ilgili olmakla birlikte inşaat işinden sonra veya inşaat işinden bağımsız olarak yapılmaları halinde de bu kapsamda tevkifata tabi tutulur.

c) Yapım işleri ile birlikte ifa edilen; mimarlık, mühendislik, etüt, plan, proje, harita (kadastral harita dâhil), kadastro, imar uygulama, her ölçekte imar planı hazırlama ve benzeri hizmetler.

III.BELEDİYELERE YAPILAN YAPIM İŞLERİNDE KDV TEVKİFATI

Makalemizin “II.1.Tevkifat Kapsamında Olan Kurum ve Kuruluşlar” bölümünde açıklandığı üzere; belediyeler tevkifat uygulayacak belirlenmiş alıcılar arasında kararlaştırılmamıştır.

Bu sebeple; belediyelere karşı ifa edilen yapım işi KDV tevkifatına tabi tutulmasına gerek bulunmamaktadır.

Diğer taraftan; kısmi tevkifat yapacak Kurum ve Kuruluşlar belirlenirken atıfta bulunulan 5018 sayılı Kanuna ekli cetvellerde de belediyeler sayılmamıştır.

III.1.Belediye İşletmelerine Yapım İşlerinde KDV Tevkifatı

Belediyelere ait iktisadi işletmelerine veya belediyelerin ticari, sınai, zirai ve mesleki nitelikteki teslim ve hizmetleri nedeniyle belediye bünyesinde oluşan iktisadi işletmelere verilen ve bedeli KDV dahil 5 milyon TL ve üzerindeki yapım işleri için (4/10) oranında Belediyelere ait iktisadi işletmeler tarafından KDV tevkifatı uygulanması gerekir.

III.2.Alt Yüklenicilerde KDV Tevkifatı

Yukarıda açıklandığı üzere belediyeler tevkifat uygulayacak belirlenmiş alıcılar arasında yer almamakta ve bu sebeple belediyelere karşı ifa edilen yapım işi tevkifata tabi tutulmaması gerekir.

Ancak, ilk yüklenicinin KDV mükellefi olması halinde alt yüklenici olanlar tarafından yerine getirilecek olan KDV dahil 5 milyon TL’yi aşan yapım işleri (4/10) oranında KDV tevkifatı uygulanması gerekmektedir.

ÖRNEK:

B AŞ, X belediyesi tarafından ihalesi 5 milyon TL’yi aşan 3.etap raylı sistem yapım işini üstlenmiştir.

Bu durumda belediye tarafından ihale edilen 3.etap raylı sistem yapım işine ait hak ediş bedellerinin ödenmesinde herhangi bir KDV tevkifatı yapılmayacaktır.

Ancak söz konusu yapım işinin belediyeye ait iktisadi işletme tarafından ihale edilmiş olması halinde hak ediş ödemelerinde katma değer vergisi (KDV) tevkifatı yapılması gerekir.

IV.SONUÇ

Bu makalemizde kısmi tevkifat kapsamına alınan yapım işleri KDV tevkifat uygulaması kapsamında değerlendirilirken özellikle belediyelere yapılan yapım işleri değerlendirilmiştir.

Ahmet GÜZEL

Kaynak, https://ekovergi.com/belediyelere-yapilan-yapim-islerinde-kdv-tevkifat-uygulamasi/

Kaynak:

• 3065 sayılı KDV Kanunu
• İlgili İdari Düzenlemeler