Piyasalarda kurtarma ayı bitti, Aralıkta kaybeden euro olabilir (01.12.08) |
01 Aralık 2008 | |
Yavaşlayan büyüme ile birlikte deflasyon belirtisi olan düşen enflasyonun rehavetine kapılan Avrupa ve İngiltere'den faiz indirimi bekleniyor. Gelişen piyasalarda ise devlet, müdahale ile yerel para birimlerine destek çıkıyor. Bu koşullar altında euro aralık ayının kaybedeni olabilir.
Finans literatürüne "küresel yatırımcının en fazla zarar ettiği ay" olarak geçen ekimdeki zararın telafi edilmesi için kasım ayı son şans olarak görülüyordu. Bir çok uzmanın kayıpların en fazla 3'te 1'inin telafi edilmesinin ardından yeni bir dalga için uyarı yaptığı aralık ayının haritasını ise bu hafta açıklanacak olan kritik veriler çizecek. Büyük şirketlerin milyar dolarlık zararlarını fiyatlamış olan piyasa bugün ABD'den gelecek olan kasım ayı sanayi üretimi verileri ile ekim ayı inşaat harcamalarına kilitlenecek. Salı günü ABD otomotiv satışları, çarşamba günü ise kasım ayı istihdam raporu yayımlanıyor. Perşembe günü ise piyasalar ABD Merkez Bankası (FED) Başkanı Ben Bernanke'nin Washington'daki konferansta dudaklarından dökülecek kelimelere bakacak. Ekim ayında piyasalarda kopan fırtınanın ardından bir çok analistin yeniden dalgalanma olabileceği yönünde uyardığı Aralık ayının genelinde ise gözler, gerileyen büyümenin yanında bu kez beklenmedik hızla düşen tüketici fiyatları karşısında deflasyon tehlikesini iyice hissetmeye başlayan merkez bankalarının alacakları kararlarda olacak. Bu hafta Avrupa ve İngiltere'den enflasyon rakamlarındaki düşüşün verdiği rehavetle ekonomik büyümeyi teşvik etmeye yönelik büyük faiz indirimleri gelmesi bekleniyor. Ancak bu kararlar bu kez döviz piyasasındaki dengeleri değiştirecek. Aralık ayının kaybedeni euro olabilir. Emtia tarafında ise pazar günü aldığı bir kararla üretim kesintisi kararını aralık ayındaki toplantısına erteleyen OPEC'in bu ay söyleyeceği söz etkili olacak. Üretim kesintisi kararı örgütün varil başına 75 doların üzerinde olmasını istediği petrolün yeniden yükselişe geçmesine neden olacak. Bankalararası borçlanmaların sağlığını gösteren Libor faizlerinin geçen ay içinde yaşadığı sakin zamanların ise Aralık ayında çok da süremeyeceği öngörülüyor. Uzmanlara göre merkez bankalarının yeni faiz indirimlerine rağmen Libor'daki rahatlama çok da fazla sürmez, dolayısıyla Libor faizlerinde ciddi bir gerileme beklenmemeli. 3 ay vadeli dolar faizi geçen cuma günü yüzde 2,20'den yüzde 2,21'e yükselmişti. Aralık ayının kaybedeni getirisi düşen euro olur Avrupa Merkez Bankası'nın (AMB) perşembe günkü faiz toplantısında indirim kararı almasının ardından ise Aralık ayının kaybedeni ortaya çıkacak: Euro. Euro bölgesinde düşen enflasyonun faiz indirimi için AMB'nin elini rahatlatması aynı zamanda euronun çekiciliğini de azaltacak. Çünkü euro bölgesinde düşecek faizler euroya dayalı varlıkların da daha düşük getiri sağlamasına neden olacak, küresel yatırımcı da daha yüksek getirili dolar ya da gelişmekte olan piyasaların para birimlerine geçecek. Özellikle Rusya ve Brezilya gibi gelişen piyasalar para birimlerini desteklerken AMB'nin faiz indiriminde gaza basması euronun gardını daha da düşürebilir. Rusya geçen hafta para birimi rubleyi desteklemek için gösterge faizini yüzde 12'den yüzde 13'e çıkararak bir ay içinde ikinci kez artırdı. Brezilya'da ise merkez bankası reali desteklemek adına hemen hergün döviz swapı yaparak piyasaya dolar satıp real satın alıyor. Sadece cuma günü bile merkez swap anlaşması yoluyla piyasaya 32 milyon dolar sattı. Merkezin bu müdahaleleri ile real geçen hafta içinde dolar karşısında yüzde 7'ye yakın değer kazandı. Euro cuma günü dolar karşısında 1,2645 seviyelerine kadar gerilemiş, sterlin karşısında da 2001 yılının ocak ayından bu yanaki en düşük seviyesini görmüştü. Euro aynı zamanda Japon Yeni ve Brezilya Reali karşısında da kan kaybetmişti. Avrupa 50, İngiltere 75 puan indirebilir Ekim ayında yüzde 3,2 olan yıllık enflasyonun kasım ayında yüzde 2,1'e gerilediği Euro Bölgesi'nde faizlerin perşembe günü Avrupa Merkez Bnakası (AMB) toplantısında 50 baz puan daha düşürülmesi bekleniyor. Öte yandan AMB gibi düşen enflasyonda güç alarak faiz indirmine gitmesi beklenen bir diğer merkez bankası olan İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) ise geçen ay yaptığı 1,5 puanlık süpriz indirimin ardından yine perşembe günü 0,75 baz puanlık bir indirim daha gerçekleştireceği tahmin eidliyor. Ayrıca BoE salı günü de 20 milyar sterlinlik bir ihaleye çıkıyor. Döviz piyasalarında aralık ayının kaybedeni ise euro olabilir. Ekim ayında ABD'de hisse senetleri piyasası son 21 yılın dibini görmüş, Japonya'da borsalar tarihinin en kötü seviyesine inmişti. Euronun hem dolar hem de yen karşısındaki aylık performansı ise bu para biriminin kullanılmaya başladığı 1999 yılından bu yanaki en kötü seviyesini görmüştü. Petrol fiyatları da tarihindeki en büyük aylık değer kaybını yaşamış, bir çok emtia ürünü ve ABD ile Avrupa şirket tahvillerinin performansları da dibe inmişti. Üstelik ne Japonya'nın 7 yılın ardından ilk kez faiz indirmesi ne de ABD, Norveç, Çin, Tayvan, Hong Kong ve Hindistan gibi ülkelerin koordineli faiz indirimlerine katılması küresel piyasaları ipten alamamıştı. Uzmanlar ekimde yaşanan kaybın 3'te 1'ini telafi etmek için son fırsatın kasım ayı olduğunu söylemiş, aralık ayında yeni bir dalgalanmanın başlayabileceği yönünde uyarmıştı. |