Maliye Bakanlığının 02 Aralık 2008 günkü Resmi Gazete'de yayımlanan “Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği” ile 1 Nisan 2008'de yürürlüğe giren Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik kapsamında getirilen kimlik ve adres teyidi zorunluluğunda, yükümlülere ek süre verildi.

Buna göre, bankalar ve diğer yükümlüler, 1 Nisan 2008 itibariyle sürekli iş ilişkisi içinde bulundukları müşterilerinin kimlik ve adres teyidi kapsamındaki bilgilerini, 31 Aralık 2008 yerine 1 Haziran 2009 tarihine kadar Yönetmeliğe uygun hale getirecekler.

Bu Tebliğ’ de asıl araştırılan Terörün finansmanı da olsa, burada Kayıtdışını önlemekte vardır, Türkiye de yakın geçmişte yoğun olan, şu an eskiye nazaran azda olsa Bankalarla ikili ilişkilerinden dolayı; Çocukları, eşleri, yakın akrabaları veya yanlarında çalışan kişilerin adına Bankalarda Hesap açtırıp, her türlü çekle, havale ile veya başka türlü para hareketleri yapmaktadırlar.

BDDK’ nın bu işin üzerine ciddi olarak gitmesi, Basel ll’ nin her ne kadar yürürlüğe girmese de Bankalar tarafından kısmi de olsa uygulanması, kayıtdışı Ticari Faaliyetlerde kullanılan Banka hesapları, bu Tebliğ’ in uygulamaya girmesi ile biteceği kanaatindeyiz,

1 Nisan 2008 tarihinden önce tesis edilmiş sürekli iş ilişkisi kapsamında, bu tarihten 1 Haziran 2009 tarihine kadar müşteri tarafından talep edilmiş herhangi bir işlem bulunmaması halinde, bu müşterilerin kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerinin, en geç 1 Haziran 2009 tarihinden itibaren (yüz yüze olmayan işlemler dâhil) müşterinin ilk işlem tarihinde ve işlem öncesi gerçekleştirilmesi gerekecek.

Kamu ve 100'den fazla işçi çalıştıran özel sektör kuruluşlarında çalışanların tek tek bankaya gidip adres teyidi yapmasına ihtiyaç olmayacak.

Kuruluşlar, çalışanlar için topluca iş yeri adresini göstererek, teyit işleminde bulunabilecek.

Bu çerçevede, bankalar kanalıyla maaş ödemesi gibi toplu müşteri kabulü yoluyla gerçekleştirilen iş ilişkilerinde, ilgili kamu kurumu veya özel sektör kuruluşu tarafından maaş ödemesi yapılacak kişilerin isimleri ile birlikte kurumun açık adresinin bankaya bildirilmesi, çalışanların adres bilgilerinin teyidi için yeterli sayılacak.

Gerçek Kişi Müşterilerle İlgili Olarak Yapılması Gereken Adres Teyidi

Yükümlü ile gerçek kişi müşteri arasında 01.04.2008 tarihi itibarıyla sürekli bir iş ilişkisinin mevcudiyeti halinde kimlik tespiti kapsamındaki bilgilerin, 01.04.2008 tarihinden sonra yapılacak sürekli iş ilişkisi tesisinde aranan bilgilerle uyumlu olması, uyumlu değilse yükümlü tarafından Yönetmeliğe uygun hale getirilmesi gerekmektedir.

Bu bağlamda, yükümlü ile gerçek kişi müşteri arasında gerek 01.04.2008 tarihinden önce gerekse de bu tarihten sonra tesis edilmiş sürekli iş ilişkisi kapsamında, gerçek kişi müşteri adres bilgilerinin yükümlü tarafından aşağıdaki belgelerden herhangi biriyle teyit edilmesi mümkün bulunmaktadır.

• Yerleşim yeri belgesi,

• Müşteri adına düzenlenmiş elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren bir hizmete ilişkin olan ve son üç ay içinde düzenlenmiş faturalar (ilgili kuruma ait olduğu yükümlü tarafından teyit edilebilen elektronik faturalar dahil),

• Herhangi bir kamu kurumu tarafından verilen bir belge,

• Son üç aya ait bilgileri içermek şartıyla, BEDAŞ ve ASKİ gibi kamu kurumu niteliği olan kuruluşlarca ya da telefon aboneliği hizmeti veren telekomünikasyon şirketlerince tutulan ve abonelere ilişkin adres bilgilerinin yer aldığı listeler,

• Fatura sahibi ile arasındaki bağı gösterir muteber belgeyi (evlilik cüzdanı gibi) ibraz etmek suretiyle üçüncü şahıs adına son üç aya ait elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren fatura,

• Ailesinin yanında ikamet eden reşit çocuklar için anne ya da babası adına düzenlenmiş son üç aya ait elektrik, su, doğalgaz, telefon gibi abonelik gerektiren fatura,

• Yurtlarda kalan reşit çocuklar için öğrenim gördükleri okullardan ya da kaldıkları yurtlardan alınacak adresini belirtir yazı,

• Müşteri adresine alma haberli posta yoluyla tebligat yapılması durumunda, tebligatın müşteriye yapıldığına dair belge,

• Bankalar için, müşterinin beyan ettiği adreste görüldüğüne dair kredi kartı teslim tutanağı,

• Yükümlülerin müşterilerine yönelik yapmış oldukları gönderilerin beyan edilen adreste ve bizzat müşteri tarafından teslim alındığına ilişkin tutanak.

Söz konusu belgelerin asıllarının veya noterce onaylanmış suretlerinin aranılması şart olmayıp, okunabilir fotokopileri veya elektronik görüntüleri de geçerli belge olarak kabul edilecektir.

Anılan belgelerin, müşteri tarafından bizzat elden ibraz edilmesi zorunluluğu bulunmamakta olup, bir başkası vasıtasıyla veya posta, faks, e-posta gibi yöntemler kullanılarak da ibraz edilmeleri mümkündür.

Öte yandan yükümlülerin, uygun araçlar kullanarak (posta veya e-posta gönderilmesi, telefon edilmesi, merkez ve/veya şubelerine duyurular asılması, internet sitelerinden gerekli duyuruların yapılması gibi) müşterilerini anılan hususlardan haberdar etmeleri konusunda gerekli çabayı göstermeleri gerekmektedir.