2022 yılına ilişkin gelir veya kurumlar vergisi beyannamelerinin verildiği tarihten sonra 2022 yılna ilişkin matrah artırımında bulunulmak istenmesi halinde Kanunun geçici 1’inci maddesinde belirtilen kıyaslamanın yapılması ve kıyaslama sonucunda anılan madde hükmü nedeniyle 2022 yılına ilişkin beyannamelerde düzeltme yapılarak beyan edilen matrahın arttırılması gerektiği hallerde, matrah artırımı hükümlerinden yararlanılabilmesi için öncelikle 2022 yılına ilişkin gelir veya kurumlar vergisine yönelik düzeltme beyannamesi verilmesi gerekmektedir.

Düzeltme beyanının yıllık gelir vergisi/kurumlar vergisi beyanname verme süresi içinde yapılmış olması halinde tahakkuk eden vergi, yıllık gelir/kurumlar vergisi ödeme süreleri içinde, bu süre geçtikten sonra yapılmış olması halinde ise bu beyanname üzerine ödenmesi gereken verginin tahakkuk tarihinden itibaren bir ay içinde (gelir vergisinin ilk taksiti bir ay içinde ikinci taksiti kanuni süresinde) ödenmesi gerekmektedir.

Söz konusu beyanname, kanun hükmünden yararlanabilmesi için getirilen yasal zorunluluk kapsamında verildiğinden, bu beyanların kanuni süre geçtikten sonra yani 31 Mart geçtikten sonra başvuru süresi olan 31 Mayıs 2023 tarihine kadar yapılması durumunda vergi cezası kesilmeyecek, gecikme faizi de hesaplanmayacaktır.

Uygulamada bazı meslek mensupları duraksamaya düşmüş olabilir. Konuyla ilgili 7440 sayılı yasa ve 1 seri nolu Genel Tebliğ de bu konuda izahatlar verilmiştir. Uygulama sırasında 3 ayrı çipanın kontrol edilmesi gerekmektedir. Öncelikle 2022 yılı ile ilgili matrah artırımı yapılması sırasında 2021 yılına ilişkin beyan edilen matrah %122,93 artırılacaktır. Daha sonra 2022 yılı 3. Dönem geçici vergi matrahı ise dikkate alınacaktır. Daha sonra 2022 yılına ilişkin mükellefin beyan etmesi gereken gelir vergisi matrahı bulunacaktır.

Öte yandan, 2022 yılında mükellefin matrah artırımına ilişkin mukayese hükümleri dikkate alınarak 2021 yılı gelir vergisi beyannamesindeki matrahın %122,93 oranında artırılması sonucunda beyan edilen matrahın %40 oranında artırılması suretiyle bulunan tutardan az olmaması gerekecektir. Konuyla ilgili örnek tebliğin Matrah artırımı ile ilgili (af) örnek-1’de gösterilmiştir. (Bkz: 1 seri nolu Genel Tebliğ Sayfa:94-95) Dr. Mustafa Alpaslan