Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
Şirketler Neden Matrah Artırmalı? PDF Yazdır e-Posta
22 Mayıs 2023

1 Mayıs’ta yayın­lanan yazımda konuyu şahıslar açısın­dan ele almış ve “Şahıs­lar neden matrah artırı­mı hükümlerinden yarar­lanmalı?” sorusunu on maddede yanıtlamaya ça­lışmıştım. Şimdi kurum­lar açısından konuyu ele alalım.

1. İlişkili şirketlerle mal / hiz­met alışverişi yapanlar:

Son yıllarda yapılan vergi ince­lemelerinde en fazla eleştiri trans­fer fiyatlaması düzenlemelerinden hareketle olmuştur. İşletmelerin bu tür işlemlerini daha gerçekçi bir gözle değerlendirip geçmişle ilgili risklerini ortadan kaldırabilme ve yeni bir başlangıç yapabilme imka­nı doğmuştur. Geçmişle ilgili ola­rak matrah artırımından yararla­nılabilir, gelecekle ilgili de ön fiyat anlaşmasından yararlanma imka­nı varsa ön fiyat anlaşması yapıla­rak risk engellenmeye çalışılabilir.

2. Sahte ya da yanıltıcı belge kullanma iddiası ile karşı karşıya kala­bilme riski:

Değerli okurlar, ne yazık ki mal veya hizmet satın aldığınız şirket­lerin vergi ödememek veya daha az vergi ödemek gayesiyle yaptığı bazı yasa dışı eylemler ve işlemler ne­deniyle sizde problemli hale gele­bilmektesiniz. Hiç dahliniz olma­dığı halde alışveriş yaptığınız firma nedeniyle kara listeye alınabilir, o firmadan aldığınız faturayı gider olarak dikkate alamadığınız gibi ödediğiniz KDV’yi indiremez, üs­tüne üstlük bir de faiz ve cezasıyla tekrar ödemek zorunda kalabilir­siniz. Bu tür olası problemler ne­deniyle de matrah artırımı yoluyla geçmiş riskleri elimine etmek akıl­cı bir yol olabilir.

3. Yararlanılmış istisnalar nedeniyle karşılaşılabilecek riskler:

Değerli okurlar, vergi inceleme­lerinde dilenen konulardan biri de yararlanılan istisnalardır. Çok sa­yıda eleştiri istisna şartlarına uyul­madığı gerekçesiyle istisnanın ka­bul edilmemesi şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Şayet matrah artırımı nedeni ile karşı karşıya kalınacak yük, yararlanılan istisna ile muka­yese edildiğinde oldukça düşük ka­lıyor ise bu imkandan yararlanıla­rak ilerde karşı karşıya kalınabile­cek risk bertaraf edilebilir.

4. İrtibat bürolarının duru­mu:

Son yıllarda yapılan inceleme­lerde, irtibat bürolarına, gelir geti­rici faaliyette bulundukları iddia­sıyla, hem kurumlar ve katma de­ğer vergisi, hem de çalıştırdıkları personele ilgili gelir vergisi tarhi­yatları yapılmıştır. Şayet, irtibat bürosu olarak faaliyette bulunup, geçmiş beş yıllık dönemle ilgili ola­rak böyle bir tarhiyatla karşı karşı­ya kalabilme ihtimali varsa, çok dü­şük bir bedelle bu riski matrah artı­rımı yoluyla bertaraf edebilirsiniz.

5. Serbest bölge faaliyetleri:

Serbest bölge istisnasından fay­dalanıyorsanız, özellikle, transfer fiyatlaması hükümleri çerçevesin­de eleştirilebilme riskini dikkate alarak matrah artırımı imkanını değerlendirebilirsiniz.

6. Teknopark kazançları is­tisnasından faydalanan mü­kellefler:

Bu konuda da İstisna şartlarına uyuyor olmadığı gerekçesiyle tari­katlar yapılabilmektedir. Kanunun getirdiği matrah artırımı imkanını değerlendirmenizi öneririm.

7. Türkiye’deki faaliyetleri bir işyeri oluşturabilecek ya­bancı şirketler

Türkiye’de çalıştırdıkları kişiler veya bizatihi kendilerine hizmet veren bir şirket vasıtasıyla, Türki­ye’den gelir elde eden yabancı şir­ketler, Türkiye’de bir işyeri oluş­turdukları iddiasıyla tarhiyata mu­hatap olabilmektedirler.

Bu tür durumlar için matrah ar­tırımı oldukça ucuz bir risk savar rolü görmektedir.

8. Antrepoda mal bulundu­rup doğrudan antrepodan Tür­kiye’ye mal satan şirketler

Son zamanlarda antrepo faali­yetleri özellikle incelenmekte, ma­lın Türkiye’de satışı ve pazarlama­sında, antrepoda malı bulunan şir­ketin nasıl bir yol izlediği, adlarına çalışan birilerinin olup olmadı­ğı veya bunların satış sürecindeki rolleri dikkate alınarak işyeri oluş­tuğu iddiasıyla tarhiyatlar yapıla­bilmektedir.

Matrah artırımı bu tür konular­da riski bertaraf etme yolu olabilir.

9. Web siteleri üzerinden yü­rütülen faaliyetler

Gelir idaresi web siteleri üzerin­den yürütülen her türlü ticari faa­liyeti, her türlü reklam ve benzeri gelirleri yakından takip etmekte ve cezalı tarhiyatlar yapabilmektedir.

Matrah artırımı az bir maliyetle sizi tartışma dışına çıkarabilir.

10. Zarar eden veya hiç be­yanda bulunmayan şirketler

Mevcut zararlar ya da zararların büyüklüğü nedeniyle zarar yarısı­nı kaybetmemek veya gereksiz bir maliyetle karşı karşıya kalmamak için matrah artırımı konusunu ir­delemeye olabilirsiniz.

Geçmiş yıllarda benzer değer­lendirmeleri yapıp sonrasında piş­man olan çok örnek gördüm.

Aslında belki spesifik örnek­ler üzerinden bu listeyi uzatmak mümkün. Kısaca tavsiyem, bir ma­liyet risk analizi yapıp, geçmiş beş yılla ilgili matrah artırımı imkanını gerçekçi bir gözle değerlendirip öy­le karar vermenizdir.

Zeki GÜNDÜZ

Zeki GÜNDÜZ
VERGİ POLEMİKLERİ

 

https://www.dunya.com/kose-yazisi/sirketler-neden-matrah-artirmali/694269