Kollektif Şirketin Hisse Senedi Alım Satımından Elde Ettiği Kazancın Nasıl Vergilendirileceği |
22 Aralık 2023 | |||||||||||||||||||||||||||
İlgide kayıtlı özelge talep formunun incelenmesinden; Ege Vergi Dairesi Müdürlüğünün ………… vergi kimlik numarasına kayıtlı ……………….. Kollektif Şirketi olarak "Banyo Küvetleri, Lavabolar, Eviyeler, Klozet Kapakları, Tuvalet Taşı ve Rezervuarları ile Seramikten Karo ve Fayans vb. Sıhhi Ürünlerin Toptan Ticareti" faaliyeti ile iştigal ettiğiniz, şirket adına ticari bir yatırım hesabı açarak Borsa İstanbul'da kayıtlı hisse senetlerinin alım-satımını yaptığınızdan bahisle, elde edilen kazancı kollektif şirket ortaklarının nasıl beyan edeceği hususunda görüş talep ettiğiniz anlaşılmış olup Başkanlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun; -"Ticari Kazancın Tarifi" başlıklı 37 nci maddesinde; "Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır. ... Kollektif ortaklıklarda ortakların, adi veya eshamlı komandit ortaklıklarda komandite ortakların ortaklık karından aldıkları paylar şahsi ticari kazanç hükmündedir. ..." -Geçici 67 nci maddesinde ise; "1) Bankalar ve aracı kurumlar takvim yılının üçer aylık dönemleri itibarıyla; a) Alım satımına aracılık ettikleri menkul kıymetler ile diğer sermaye piyasası araçlarının alış ve satış bedelleri arasındaki fark, b) Alımına aracılık ettikleri menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarının itfası halinde alış bedeli ile itfa bedeli arasındaki fark, c) Menkul kıymetlerin veya diğer sermaye piyasası araçlarının tahsiline aracılık ettikleri dönemsel getirileri (herhangi bir menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası aracına bağlı olmayan), d) Aracılık ettikleri menkul kıymet veya diğer sermaye piyasası araçlarının ödünç işlemlerinden sağlanan gelirler üzerinden % 15 oranında vergi tevkifatı yaparlar. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrası kapsamındaki mükellefler ile münhasıran menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası aracı getirileri ile değer artışı kazançları elde etmek ve bunlara bağlı hakları kullanmak amacıyla faaliyette bulunan mükelleflerden 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan yatırım fonları ve yatırım ortaklıklarıyla benzer nitelikte olduğu Maliye Bakanlığınca belirlenenler için bu oran % 0 olarak uygulanır. ... 7) (1), (2), (3) ve (4) numaralı fıkra hükümleri uyarınca tevkifata tâbi tutulan kazançlar için gerçek kişilerce yıllık veya münferit beyanname verilmez. Diğer gelirler dolayısıyla verilecek yıllık beyannameye bu gelirler dahil edilmez. Söz konusu fıkra hükümleri uyarınca tevkifata tabi tutulsun tutulmasın dar mükellef gerçek kişi veya kurumlarca Hazine, 4749 sayılı Kanuna göre kurulan varlık kiralama şirketleri ve tam mükellef kurumlar tarafından yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan kazanç ve iratlar için münferit veya özel beyanname verilmez. Ticarî faaliyet kapsamında elde edilen gelirler ticarî kazanç hükümleri çerçevesinde kazancın tespitinde dikkate alınır ve tevkif suretiyle ödenmiş olan vergiler, 94 üncü madde kapsamında tevkif edilen vergilerin tâbi olduğu hükümler çerçevesinde tevkifata tâbi kazançların beyan edildiği beyannamelerde hesaplanan vergiden mahsup edilir. Şu kadar ki, (2) ve (3) numaralı fıkralar kapsamında tevkif suretiyle ödenen verginin, işlemden doğan kazancın tâbi olduğu tevkifat oranı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarı aşan kısmı yıllık beyannamede hesaplanan vergiden mahsup edilmez. ..." hükümlerine yer verilmiştir. Konu ile ilgili olarak yayımlanan 257 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "6.1.2. Ticari faaliyet kapsamında elde edilenler" başlıklı bölümünde de; "Geçici 67 nci madde kapsamında tevkifata tabi tutulan gelirlerin ticari faaliyet kapsamında elde edilmesi halinde, bu gelirler ticari kazancın tespitinde dikkate alınacaktır. Tevkif suretiyle ödenmiş olan vergiler, genel hükümler çerçevesinde ticari kazançla ilgili olarak verilen beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilecektir. Mahsup sonrası arta kalan bir tutarın bulunması halinde bu tutar genel hükümler çerçevesinde red ve iade edilecektir." açıklamalarına yer verilmiştir. Ayrıca, Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesi kapsamında yapılacak tevkifat oranlarının belirlendiği 22/7/2006 tarihli ve 2006/10731 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının eki Karar kapsamında Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar % 0 oranında tevkifata tabi bulunmaktadır. Bu hüküm ve açıklamalara göre, şahıs şirketi niteliğinde olan kollektif şirketlerin ticari faaliyeti sonucu elde ettiği kazançlardan ortaklara verilen paylar ticari kazanç olarak değerlendirildiğinden, kollektif şirketinize ait yatırım hesabınız bünyesinde Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetlerinin alım satımından elde edilen ve Gelir Vergisi Kanununun geçici 67 nci maddesi kapsamında tevkif yoluyla vergilendirilen kazançların elde edildiği yıllar itibariyle kollektif şirket ortakları tarafından hisseleri oranında ticari kazanç olarak beyan edilmesi gerekmektedir. Diğer taraftan, tevkif yoluyla ödenmiş bir gelir vergisinin bulunması halinde, bu verginin ortakların hisselerine tekabül eden kısmının, ortaklar tarafından verilen beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilebileceği tabiidir. Bilgi edinilmesini rica ederim. (*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir. (**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır. |