T.C.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI

İzmir Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Kdv Ve Ötv Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzun incelenmesinden; ticari faaliyetinizin "Şehir İçi Banliyö ve Kırsal Alanlarda Kara Yolu ile Personel, Öğrenci vb. Grup Taşımacılığı" olduğu, söz konusu faaliyetinize ilişkin olarak … Belediyesi Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından düzenlenen ihale neticesinde, ihaleyi kazanan firma ile sözleşme imzaladığınız, 87.03 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyon (GTİP) numarasında sınıflandırıldığı belirtilen ve 2/1/2020 tarihi itibariyle adınıza kayıtlı binek otomobilin belediye personeli taşıma işinde kullanılacağı, binek otomobil sürücüsünün şahsınız olduğu, söz konusu faaliyette kullandığınız aracı ikinci el olarak satın aldığınız ve binek otomobilin satılması halinde uygulanması gereken KDV oranı ile araca ait akaryakıt, tamir, bakım, onarım vb. giderlerin %70'lik gider kısıtlamasına tabi olup olmayacağı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmış olup, konu hakkında Başkanlığımız görüşüne aşağıda yer verilmiştir.

GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;

-37 nci maddesinde, "Her türlü ticari ve sınai faaliyetlerden doğan kazançlar ticari kazançtır."

-40 ıncı maddesinde, "Safi kazancın tespit edilmesi için, aşağıdaki giderlerin indirilmesi kabul edilir:

1.Ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderler; (İhracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık faaliyetlerinde bulunan mükellefler, bu bentte yazılı giderlere ilaveten bu faaliyetlerden döviz olarak elde ettikleri hâsılatın binde beşini aşmamak şartıyla yurt dışındaki bu işlerle ilgili giderlerine karşılık olmak üzere götürü olarak hesapladıkları giderleri de indirebilirler.))(Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 5.500 Türk lirasına (317 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2022 yılında uygulanmak üzere 8.000 TL) kadarlık kısmı ile binek otomobillerinin iktisabına ilişkin özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi toplamının en fazla 140.000  Türk lirasına (317 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2022 yılında uygulanmak üzere 200.000) kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilir.)

...

5.Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dahil olan ve işte kullanılan taşıtların giderleri (Şu kadar ki faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70'i indirilebilir.)

...

7.Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre ayrılan amortismanlar. (İşletmeye dâhil olan gayrimenkulün iktisadi değerini artırıcı niteliği olan ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlamaya yönelik harcamalar, yapıldığı yılda doğrudan gider yazılabilir.) (Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç ilk iktisap bedeli 160.000 Türk lirasını (317 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2022 yılında uygulanmak üzere 230.000 TL), söz konusu vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hâllerde, amortismana tabi tutarı 300.000 Türk lirasını  (317 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 2022 yılında uygulanmak üzere 430.000) aşan binek otomobillerinin her birine ilişkin ayrılan amortismanın en fazla bu tutarlara isabet eden kısmı gider yazılabilir. Bu hükmün uygulanmasında binek otomobilin iktisap edildiği tarihte yürürlükte olan tutar dikkate alınır.)

..."

hükümlerine yer verilmiştir.

Diğer taraftan, konu ile ilgili açıklamalara yer verilen 311 Seri Nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinin "Binek Otomobillerinin Giderleri ve Amortismanlarının Vergi Matrahından İndirilmesi" başlıklı 5 inci bölümünde;

 "...

MADDE 12 - (1) Kiralama yoluyla edinilen veya işletmeye dâhil olan ve ticari veya mesleki faaliyette kullanılan binek otomobillerin giderleri (kiralama giderleri dâhil) ile bunlara ilişkin ayrılan amortismanların giderleştirilmesi bu Tebliğin beşinci bölümünün kapsamını oluşturmaktadır.

(2) Kanun maddesinde yer alan binek otomobil ifadesinden Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 87.03 pozisyonunda yer alan motorlu taşıtların anlaşılması gerekmektedir..."

Mezkur tebliğin beşinci bölümünün "Binek otomobillere ilişkin tamir, bakım, yakıt ve benzeri cari giderler" başlıklı 14 üncü maddesinde;

"(1) Faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla %70'i, gelir ve kurumlar vergisi açısından safi kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilecektir.

(2) İşletmeye veya envantere dâhil olup ticari veya mesleki faaliyette kullanılan binek otomobillerin giderleri sınırlandırılmakta olup, bu sınırlama esas itibarıyla faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere binek otomobillerin giderlerini kapsamaktadır.

(3) Birinci fıkra kapsamındaki giderler genel olarak taşıtların tamir, bakım, yakıt, sigorta ve benzeri cari giderleridir.

(4) Yapılan giderlerin işletmeye veya envantere kayıtlı ya da kiralama yoluyla edinilen binek otomobillere ilişkin olup olmamasının bir önemi bulunmamaktadır.

..."

açıklamalarına yer verilmiştir.

Öte yandan, … Belediyesi Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından düzenlenen belediye personeli taşıma ihalesini kazanan … Turizm ve Taş. Ltd. Şti. ile şahsınız arasında imzalanan sözleşmenin;

"...

3.Maddesinde; Yakıt, … Belediye Başkanlığı tarafından verilecektir. Her 100 km 7lt. olarak verilecektir. İtiraz edilmeyecektir.

5.Maddesinde; Araca ait tüm masraflar (tamir-bakım, sigorta, vergi vb.) ruhsat sahibine aittir.

..."

hükümlerine yer verilmiştir.

Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalara göre; faaliyetinizin kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olduğu, … Belediyesi Ulaşım Hizmetleri Müdürlüğü tarafından düzenlenen ihaleyi kazanan … Turizm ve Taş. Ltd. Şti. ile şahsınız arasında imzalanan sözleşmenin mezkur maddelerinden araca ait yakıt giderlerinin anılan Belediye Başkanlığınca karşılanacağı, bu karşılamanın tarafınızca nakit olarak alınan yakıta ait faturanın Belediye Başkanlığına ibraz edilerek bedelinin tahsil edilmesi şeklinde olacağı anlaşılmıştır. Dolayısıyla, aktifinize kayıtlı araca ait yakıt giderleri için tarafınızca ödenen bedelin ödendiği tarihte gider olarak, söz konusu yakıta ait fatura bedelinin Belediye Başkanlığına yansıtılması halinde anılan Belediye Başkanlığınca tarafınıza ödenen yakıt bedelinin ise ödendiği tarihte gelir olarak kayıtlara alınması gerekmektedir.

Diğer taraftan, yolcu taşımacılığı faaliyetinde kullandığınız araca mahsus olmak üzere, işletmenizin aktifine alınması, bilfiil ilgili faaliyette kullanılması, ticari faaliyetin ehemmiyet ve genişliği ile mütenasip olması şartıyla söz konusu araca ait akaryakıt dışındaki onarım, bakım, tamir vb. giderlerin tamamının safi kazancınızın tespitinde indirim konusu yapabileceğiniz tabiidir.

Öte yandan, 2/1/2020 tarihinde satın almış olduğunuz ve ticari işletmenize dahil ettiğiniz aracınızı satmanız durumunda elde edeceğiniz gelirin ticari kazancınıza dahil edilmesi ve ticari kazanç hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekmektedir.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

KDV oranları, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 28 inci maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak, maddede yer alan sınırlar dahilinde, 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişmeden önce Bakanlar Kurulu, değişiklik sonrasında ise Cumhurbaşkanı tarafından belirlenmektedir.

Bu kapsamda KDV oranları, 2007/13033 sayılı BKK eki (I) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 1, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetler için % 8, bu listelerde yer almayan vergiye tabi işlemler içinse % 18 olarak uygulanmakta iken, 07/07/2023 tarih ve 32241 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 7346 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 10/07/2023 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, (II) sayılı listede yer alan teslim ve hizmetlerin KDV oranı "% 10", listelerde yer almayan vergiye tabi işlemlerin KDV oranı ise "% 20" şeklinde değiştirilmiştir.

Söz konusu BKK eki (I) sayılı listenin 9 uncu sırasında,

"Aşağıda tanımları yapılan motorlu taşıtlardan yalnız "kullanılmış" olanlar, "Türk Gümrük Tarife Cetvelinin 8701.90.50.00.00 Kullanılmış olanlar ile 87.03 pozisyonundaki binek otomobilleri ve esas itibariyle insan taşımak üzere imal edilmiş diğer motorlu taşıtlar (87.02 pozisyonuna girenler hariç) (steyşın vagonlar ve yarış arabaları dahil). [(Yalnız binek otomobilleri, steyşın vagonlar, yarış arabaları, arazi taşıtları, jipler, vb. motorlu karavanlar, elektrik, gaz, güneş enerjili vb. motorlu taşıtlar, "8703.10.11.00.00 özellikle kar üzerinde hareket etmek için dizayn edilmiş sıkıştırma ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlu olanlar (dizel veya yarı dizel) veya kıvılcım ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlu taşıtlar","8703.10.18.00.00 diğerleri"] [Ambulanslar, mahkum taşımaya mahsus arabalar, para arabaları, cenaze arabaları, itfaiye öncü arabaları gibi özel amaçla yapılmış motorlu taşıtlar hariç.] (Katma Değer Vergisi Kanununun 30/b maddesine göre binek otomobillerinin alımında yüklenilen katma değer vergisini indirim hakkı bulunan mükelleflerin, bu araçları tesliminde bu Kararın 1 inci maddesinin (a) bendinde öngörülen vergi oranı uygulanır. İkinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle iştigal eden mükelleflerce bu Kararın birinci maddesinin (a) bendinde belirtilen vergi oranı uygulanarak satın alınan araçların tesliminde, bu araçların alımında uygulanan katma değer vergisi oranı uygulanır.)"

hükmüne yer verilmiştir.

Buna göre, personel taşıma faaliyetinde kullanılan binek otomobilin, söz konusu faaliyetlerde kullanıldıktan sonra satışında % 18 (10/07/2023 tarihinden itibaren % 20) oranında KDV hesaplanması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.