T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı

Gelir Kanunları Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü

Sayı :E-38418978-125[30-2021/18-(İ)]-288058

Konu : Avustralya Mukimi Şirkete Ödenecek Kâr Payının Vergilendirilmesinde GVK Mük. 121 inci Maddeden Yararlanan Şirketin Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasını İhlal Edip Etmediği

İlgi : tarihli özelge talep formunuz.

İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda şirketinizin sermayesinin Avustralya mukimi şirketlere ait olduğu ve şirketinizin Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesi kapsamında "vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi" düzenlemesinden yararlandığı belirtilerek Avustralya mukimi şirketlere yapılacak temettü ödemelerinde Türkiye - Avustralya Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının (Anlaşma) "Temettüler" başlıklı 10 uncu maddesinde belirtilen "Türkiye'de tam oranlı kurumlar vergisine tabi tutulan kazanç" kriterinin ihlal edilip edilmediği ile Anlaşma kapsamında hangi oranda tevkifat yapılacağı hususlarında Başkanlığımız görüşü talep edilmektedir.

I. KURUMLAR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun "Tam ve Dar Mükellefiyet" başlıklı 3 üncü maddesinde; "...

Dar mükellefyet: Kanunun 1 'inci maddesinde sayılı kurumlardan kanunî ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye'de bulunmayanlar, sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirilirler.

..."

hükmüne yer verilmiştir.

Aynı Kanunun 30 uncu maddesinin üçüncü fıkrasında, tam mükellef kurumlar tarafından, Türkiye'de bir iş yeri veya daimi temsilci aracılığıyla kâr payı elde edenler hariç olmak üzere dar mükellef kurumlara veya kurumlar vergisinden muaf olan dar mükelleflere dağıtılan (Kârın sermayeye eklenmesi kâr dağıtımı sayılmaz.) ve Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde sayılan kâr payları üzerinden bu Kanunun 15 inci maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca vergi kesintisine tabi tutulan kazançlar hariç olmak üzere kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hüküm altına alınmış olup bahse konu kâr payları üzerinden 2009/14593 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile %15 (2021/4936 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca 22/12/2021 tarihinden itibaren %10) oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı belirlenmiştir.

Diğer taraftan, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Vergiye uyumlu mükelleflere vergi indirimi" başlıklı mükerrer 121 inci maddesinde;

"Ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlar ile kurumlar vergisi mükelleflerinden (inans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri ile emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç olmak üzere), bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen şartları taşıyanların yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan verginin % 5'i, ödenmesi gereken gelir veya kurumlar vergisinden indirilir. Şu kadar ki hesaplanan indirim tutarı, her hâl ve takdirde 1 milyon (323 Seri No'lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile 1/1/2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamelerinde uygulanmak üzere 4.400.000-TL) Türk lirasından fazla olamaz. İndirilecek tutarın ödenmesi gereken vergiden fazla olması durumunda kalan tutar, yıllık gelir veya kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihi izleyen bir tam yıl içinde mükellefin beyanı üzerine tahakkuk eden diğer vergilerinden mahsup edilebilir. Bu süre içinde mahsup edilemeyen tutarlar red ve iade edilmez. Gelir vergisi mükelleflerinin yararlanacağı indirim tutarı; ticari, zirai veya mesleki faaliyet nedeniyle beyan edilen kazançların toplam gelir vergisi matrahı içerisindeki oranı dikkate alınmak suretiyle hesaplanan gelir vergisi esas alınarak tespit edilir." hükmüne yer verilmektedir.

II. ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMASI YÖNÜNDEN

1 Ocak 2014 tarihinden itibaren uygulanmakta olan "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Avustralya Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması"nın "Temettüler" başlıklı 10 uncu maddesinde;

2 1. Bir Akit Devletin mukimi olan bir şirket tarafından diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen temettüler, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.

3 .Bununla beraber söz konusu temettüler, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu Akit Devlette ve bu Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, temettünün gerçek lehdarı diğer Akit Devletin bir mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi aşağıdaki oranları aşmayacaktır:

(a)(i)-

(iı) Türkiye mukimi bir şirket tarafından ödenen temettüler yönünden, temettülerin, temettüyü ödeyen şirketin sermayesinin en az % 25 ini doğrudan elinde tutan bir şirkete (ortaklık hariç) ödenmesi halinde, Türkiye'de tam oranlı kurumlar vergisine tabi tutulan kazançlar üzerinden ödenen temettülerin gayrisafi tutarının %5'i; ve

(b) tüm diğer durumlarda gayrisafi temettü tutarının yüzde 15'i.

..."

hükmüne yer verilmiştir.

Öte yandan, Anlaşmanın ayrılmaz bir parçasını oluşturan Anlaşmaya İlişkin Protokolde:

"6. 10 uncu maddeye ilişkin olarak;

(a) 2 nci fıkranın (a) (ii) alt bendinde belirtilen oran sınırlamasına bakılmaksızın, temettülerin Avustralya'da vergiye tabi tutulması durumunda, Türkiye, bu kapsamdaki temettüler üzerinden, söz konusu fıkranın (b) bendinde belirtilen oranı aşmayacak oranda vergi alabilir.

..."

düzenlemesine yer verilmiştir.

Buna göre, şirketiniz tarafından Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 121 inci maddesi kapsamında vergiye uyumlu mükellef indiriminden yararlanılması, yukarıda yer verilen 10 uncu maddede bulunan "Türkiye'de tam oranlı kurumlar vergisine tabi tutulan kazançlar" kriterine etki etmeyecektir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre Türkiye'de alınacak vergi oranı:

-şirketinizin sermayesinin en az %25'ini doğrudan elinde tutan Avustralya mukimi şirkete yapılacak temettü ödemelerinde gayrisafi temettü tutarının %5'ini,

-diğer Avustralya mukimi kişilere yapılacak temettü ödemelerinde ise gayrisafi temettü tutarının %15'ini

aşamayacaktır.

Diğer taraftan, Türkiye'de %5 oranında vergilendirilebilecek olan temettülerin Avustralya'da da vergiye tabi tutulması durumunda Türkiye'nin temettü tutarından %15 oranını aşmayacak kadar vergi alma hakkı olacaktır. Böyle bir durumda, iç mevzuatımızda daha düşük bir oran belirlenmişse bu düşük oranın uygulanacağı tabiidir.

Anlaşmada %5 olarak hükmedilen vergi oranının uygulanabilmesi için Avustralya mukimi şirketin, ödemelerin yapıldığı tarihte şirketiniz sermayesinin doğrudan doğruya en az %25'ini elinde tutan bir şirket olduğunun ve söz konusu temettü ödemeleri için Avustralya'da vergiye tabi tutulmadığının tevsik edilmesi gerekmektedir.

Türkiye'de kurumlar vergisinden istisna edilen veya indirimli kurumlar vergisine tabi tutulan kazançlara oransal olarak karşılık gelen tutar dağıtıma konu olduğunda ise Avustralya mukimlerine dağıtılan temettü üzerinden Türkiye'nin %15'i aşmayacak oranda vergi alma hakkı olacaktır.

Anlaşma hükümlerinin iç mevzuata göre değişiklik getirdiği durumlarda Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmek için Avustralya mukimi kişilerin Avustralya'da tam mükellef olduklarının ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiklerinin Avustralya yetkili makamlarından alınacak bir belge ile kanıtlanması ve bu belgenin aslı ile noterce veya Avustralya'daki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilen Türkçe tercümesinin bir örneğinin vergi sorumlularına veya ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir. Mukimlik belgesinin ibraz edilememesi durumunda ise ilgili Anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümlerimizin uygulanacağı tabiidir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

İmza

(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.