Türk Vergi Sisteminde vergileme esası genel olarak tahakkuk ve tahsil esasına bağlıdır. Tahakkuk esasında gelir / gider miktar veya mahiyet itibariyle kesinleşmiş olur. Ticari kazancın elde edilmesi tahakkuk esasına bağlanmış bulunduğundan, gelir / giderin mahiyet ve tutar itibariyle kesinleştiği dönem kazancının tespitinde dikkate alınması gerekmektedir. Şirketler açısından vergileme ticari kazanç unsuruna göre yapıldığından ödeme / tahsilat beklenilmeden gelir / giderin mahiyet ve tutar itibariyle kesinleştiği dönemde yasal defterlere gider / gelir kaydı yapılır. Ancak ticari kazanca yönelik yasal mevzuatta tahakkuk esasından sapmayla birlikte ödemeye bağlı giderleştirilmesi gereken unsurlar sayılmış olup, bu nevi giderler ödeme yapıldığında gider/ maliyete kaydedilir.

* SGK Prim Ödemeleri: 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun ''Primlerin ödenmesi'' başlıklı 88. maddesine göre fiilen ödenmeyen prim tutarları, Gelir Vergisi ve Kurumlar Vergisi uygulamasında gider yazılamaz.

* Zarar, ziyan ve tazminat ödemeleri: 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu 40/3. bendine göre işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar gider olarak indirilebilir.

* İşveren sendikalarına aidat ödemeleri : 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu 40/8. bendine göre işverenlerce, Sendikalar Kanunu hükümlerine göre sendikalara ödenen aidatlar gider olarak indirilebilir. Şu kadar ki; ödenen aidatın bir aylık tutarı, işyerinde işçilere ödenen çıplak ücretin bir günlük toplamını aşamaz.

* İşverenlerce ücretliler adına bireysel emeklilik şirketlerine ödenen katkı payları: 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu 40/9. bendine göre  İşverenler tarafından ücretliler adına bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları (İşverenler tarafından bireysel emeklilik sistemine ödenen ve ücretle ilişkilendirilmeksizin ticari kazancın tespitinde gider olarak indirim konusu yapılacak katkı paylarının toplamı, ödemenin yapıldığı ayda elde edilen ücretin %15'ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşamaz.

* İşbaşı Eğitim Programı: 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu 40/11. bendine göre Türkiye İş Kurumu tarafından düzenlenen işbaşı eğitim programlarından faydalananlara, programı yürüten işverenlerce fiilen ödenen tutarlar gider olarak indirilebilir.

Ersan KARACA
Yeminli Mali Müşavir
Bu e-Posta adresi istenmeyen postalardan korunmaktadır, görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.