Yeni yıla küresel krizle giren Türkiye'de krizin en büyük etkisini istihdam üzerinde göstermesi bekleniyor. Büyümenin durmasıyla birlikte işsizlikte artış yaşanacak.

Her yıl 700 bin kişinin istihdam piyasasına girdiği ülkede, kriz nedeniyle on binlerce kişinin de işini kaybedeceği öngörülüyor. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) son verilerine göre eylül ayında işsizliğin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1 artması da uzmanlar tarafından 'kötü sinyal' olarak değerlendirildi. Krizin yanı sıra mevsimselliğin de etkisiyle önümüzdeki aylarda işsizlik yüzde 12'lere kadar çıkabilecek. Ancak 2009'un ikinci yarısından itibaren az da olsa düşüş göstermesi bekleniyor. Öte yandan son aylarda işini kaybedenlerin sayısındaki artış da dikkat çekiyor. İşsizlik maaşı alanların sayısı, geçen ay 22 bin kişilik artışla 165 bine ulaştı. Hem işsizlik maaşı alanların sayısının artması hem de kriz nedeniyle kısa çalışma ödeneği ile Ücret Garanti Fonu'nun devreye girmesi ise İşsizlik Fonu'nda biriken 37 milyar liranın bir kısmının kullanılmasını beraberinde getirecek.

Genç bir nüfusa sahip olan Türkiye'de her yıl yaklaşık 500 bin genç çalışma çağına gelerek iş talep ediyor. Bunun yanı sıra tarımdan koparak kente göçenlerle birlikte istihdam piyasasına giren kişi sayısı 700 bini aşıyor. Bu nedenle Türkiye ekonomisi 25 çeyrektir sürekli büyümesine karşın işsizlik azalmadı. Son 6 yılda işe giren 3,5 milyon kişi ancak işsizliğin yerinde saymasını sağladı. Türkiye'de istihdam piyasasının başındaki isim olan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik, krizin uzun sürmesi halinde Türkiye'nin istihdamda ciddi daralma yaşayabileceğini söylüyor. Çelik, işsizliğin kısa vadede yüzde 10'ların altına inmesinin zor olduğunu belirtiyor. İşsizlik rakamlarındaki artışın önümüzdeki aylarda da süreceği ifade ediliyor. Hükümet de krizle birlikte işsizlik rakamlarına ilişkin beklentileri revize etti. 2007'nin son aylarında hazırlanan Katılım Öncesi Ekonomik Program'da işsizlik oranı, 2008 ve 2009 için yüzde 9,7 olarak öngörülmüştü. Ancak son aylardaki gelişmeler ve küresel mali krizin etkisi de dikkate alınarak, tahminler yenilendi. Kasım başında yayınlanan 2009 programında işsizlik oranı tahmini 2008 için 0,7 puan yükseltildi ve yüzde 10,3 oldu. İşsizliğin 2009'da da yüzde 10,4 olacağı hesaplandı. İşsizliğin artacak olması, buna yönelik çözüm arayışlarını da beraberinde getiriyor. Buna göre halen 10 ay olan işsizlik maaşı süresi 1 yıla çıkarılacak. İşsizlik maaşının miktarı da yükseltilecek. Halen üst sınırı 510 lira olan işsizlik maaşının 600 liraya kadar çıkarılması üzerinde duruluyor. Bir başka adım ise işsizlik maaşından yararlanılmasının kolaylaştırılması olacak. Böylece, kısa süre çalışıp işsiz kalanların da işsizlik maaşı alabilmesi sağlanacak. Şu an işsizlik maaşı alınabilmesi için kişinin son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortası olması gerekiyor. Bu sürenin 120 günü ise kesintisiz olmak zorunda. 3 ay olan kısa çalışma ödeneğinden yararlanma süresi de 6 aya çıkacak.

Yıllara göre

işsizlik oranları

2001 8,4

2002 10,3

2003 10,5

2004 10,3

2005 10,3

2006 9,9

2007 9,9

2008 10,3*

*Eylül ayı itibarıyla

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=791209&title=herkesin-gozu-37-milyar-tllik-issizlik-fonunda