Bilindiği üzere, 7529 sayılı yasa ile yapılan düzenleme ile yapılmakta olan yatırımların enflasyon düzeltmesine tabi tutulması sonucu ortaya çıkan gelir etkisinin fon hesabında izlenmesi öngörülmüş, ayrıca özel fon hesabına alınan bu tutarların yatırımın tamamlanarak ilgili iktisadi kıymetin aktifleştirilmesi gereken dönem ile bu dönemi takip eden dört hesap dönemi içerisinde eşit taksitler halinde dönem kazancının tespitinde gelir olarak dikkate alınacağı, izleyen yıla devreden 549 hesabın her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak bu Kanun uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate alınacağı hüküm alınmıştır. Eş zamanlı olarak, aynı yasal düzenlemede öz kaynaklar hesabı içerisinde izlenen 549 hesabının enflasyon düzeltmesine tabi tutulmayacağı hususu da vurgulanmıştır.

İşletmenin aktifinde birden fazla yapılmakta olan yatırımlar hesabı mevcut ise her her yatırım hesabının enflasyon düzeltmesi enflasyon fark hesaplarının 549 hesabının alt hesaplarında iş bazında ayrı ayrı izlenmesini gerektiği hususuna dikkat edilmesinde fayda vardır. Zira her bir yatırım için fon hesabında izlenen tutarlar aktifleştirildiği dönem ile bu dönemi izleyen 4 yıl içinde olmak üzere toplam 5 yıl içerisinde gelir hesaplarına aktarılması gerekiyor. Hangi fonun hangi yatırımla ilgili olduğu ve aktifleştirilip aktifleştirilmediğinin izlenmesi hata yapmamak için gereklidir.
Bu noktada karşılaşacağımız başka bir sorun 549 hesapta iş bazında takip edilen yapılmakta olan yatırımlar gelir etkilerinin 5 yıl içesinde gelir hesaplarına intikal ettirilirken geçici vergi dönemlerine isabet eden kısmının mı yoksa tamamının mı gelir hesaplarına aktırılacağı konusudur.

Dr. Soner Ülgen

Tax partner at Northwest Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş.