27.11.2024 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 574 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile yeniden değerleme oranı 2024 yılı için % 43,93 (kırk üç virgül doksan üç) olarak tespit edilmiştir. Aşağıda yapılan açıklamalar yeniden değerleme rakamlarına göre hesaplanmış olup, Kesin rakamlar Genel Tebliğ ile açıklanacaktır. 

2025 yılı için sınıf değiştirme hadleri (defter hadleri) ile ilgili genel tebliği yayımlanmadı.

Bilanço Usulüne göre Defter Tutan Mükelleflerin e-Deftere geçme zorunluluğu, Başvuru işlemlerinin uzun süreceği, Mükelleflerin mağduriyet yaşamaması için aşağıdaki Bilgiler paylaşılmıştır.

213 sayılı VUK’nun 176’ncı maddesi defter tutma bakımından tüccar sınıflarını, 177- 178. maddeleri birinci ve ikinci sınıf tüccarlar ile defter tutma hadlerini, 179-180-181. maddeleri ise sınıf değiştirme şartlarını düzenledi. 

İşletme Esasından Bilanço Esasına Geçişte Defter Hadleri

Bir hesap döneminin iş hacmi, belirlenen hadlerden %20’yi aşan bir oranda fazla olursa ya da peş peşe 2 dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20’ye dek artarsa bu koşulların tahakkuk ile takip edilen hesap döneminden başlayarak 1. sınıfa geçilir. Bu kural, VUK’un 180. maddesinde düzenlenmiştir.

2025’te İşletme Esasından Bilanço Esasına Geçişin Şartları Nelerdir?

A)- VUK 177/1.

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan son dönem iş hacminin %20’yi aşan bir nispetten fazla olması halinde;

• 2024 yılı yıllık alış tutarı: 2.015.020TL (%20) fazlası = 2.418.024 TL veya
• 2024 yılı yıllık satış tutarı: 2.878.600TL (%20) fazlası = 3.454.320 TL’yi aşanlar.

işletme esasından bilanço esasına geçeceklerdir.

B)- VUK 177/2.

Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanlar (hizmet satışı yapanlar)
2024 yılı yıllık gayri safi iş hasılatı: 993.117TL (%20) fazlası = 1.191.740 TL’nı aşanlar; işletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.

C)- VUK 177/3.

1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işleri birlikte yapanlar;
2024 yılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı: 2.015.020TL (%20) fazlası = 2.418.024 TL’yi aşanlar; işletme esasından Bilanço esasına geçeceklerdir.

177/3 GÖRE ÖRNEK AÇIKLAMA:
İş hasılatı : 205.000 x 5 = 1.025.000.- TL
Yıllık satış tutarı : 1.000.000.- TL
(1.025.000+1.000.000) = 2.025.000.-TL Bu tutar, 3.454.320TL’yi TL miktarının altında olduğu için İşletme defteri tutmaya devam edilecektir.

Bilanço Esasından İşletme Esasına Geçişte Defter Hadleri

Bir hesap döneminin iş hacmi belirlenen hadlerden %20‘yi aşan bir oranda düşük olursa ya da peş peşe üç dönemin iş hacmi belirlenen hadlere nazaran %20’ye kadar bir düşüklük gösterirse bu şartların tahakkukunu takip eden hesap döneminden başlayarak 2. sınıfa geçilir.
Bu kural VUK’un 179. maddesinde düzenlenmiştir.

2024’te Bilanço Esasından İşletme Esasına Geçişin Şartları Nelerdir?

Bu şartlar şu şekilde:

A)- 177/1.

Satın aldıkları malları olduğu gibi veya işledikten sonra satan

• 2024 yılı yıllık alış tutarı: 2.015.020TL (%20) eksiği = 1.612.016 TL VEYA
• 2024 yılı yıllık satış tutarı: 2.878.6000 TL (%20) eksiği = 2.302.880 TL altında olanlar

bilanço esasından İşletme esasına geçebilir.

B)-177/2.

Birinci bentte yazılı olanların dışındaki işlerle uğraşanlar;
** 2024 yılı yıllık gayri safi iş hasılatı**: 993.117 TL (%20) eksiği = 794.494 TL tutarının altında olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilir.

C)- 177/3.

1 ve 2 numaralı bentlerde yazılı işlerin birlikte yapanlar;
2024 yılı iş hasılatının 5 katı ile yıllık satışlarının toplamı: 2.015.020TL (%20) eksiği = 1.612.016 TL altında olanlar Bilanço esasından İşletme esasına geçebilir.

Defter Hadleri Hesaplanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?

Hesaplama yapılırken şu hususlara dikkat edilmelidir:
Yıllık alış tutarının hesabında, satılan malların tedariki veya üretilebilmesi için kullanılması veya tüketilmesi zorunlu olan ilk madde malzeme ve yardımcı malzemelerin alış tutarları dikkate alınmalıdır.

İşletmede kullanılmak üzere alınan, makine, teçhizat, demirbaş, taşıtların alımı-satımı ve yapılan faaliyet giderleri (SGK primi ve işçilik giderleri, vb.) alış tutarına dahil edilmeyecektir.

2025’te Kimler e-Defter’e Geçmek Zorunda?

2025 yılında Bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olanlar ile ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutmayı tercih eden mükellefler 1 Ocak 2025 tarihinden itibaren e-Defter uygulamasına dahil olmak zorundadırlar. 

2024 hesap dönemi brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 3 milyon TL ve üzeri olan mükellefler, 1 Temmuz 2025 Tarihinde E- Fatura, 01/01/2026Tarihinde ise E-Deftere geçmek zorundadırlar.

özdoğrular SMMM Ltd. Şti. 

Bu makalenin tüm hakları www.ozdogrular.com’a aittir. İktibas belirtilmeden ve linkimiz verilmeden (kaynak belirtilmeden) tamamı ya da bir kısmı herhangi bir ortamda (yazılı-görsel-işitsel-sanal-bulut-eğitim vb. ortamlar) kullanılamaz. Aksi  kullanımlarda gerekli yasal işlemler yapılır.