SINIR
İş Kanunu'nun 41. maddesinde "Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda ikiyüzyetmiş saatten fazla olamaz." hükmü yer alır.
İşçinin bir yıl içerisinde yapabileceği maksimum fazla çalışma saati 270 saattir.

SINIRIN AŞILMASI VE ÜCRET
Yıllık 270 saatten fazla, fazla çalışma yapılması durumunda işçiye bu sürelerin ücreti saatlik ücretin %50 artırılması yolu ile ödenmeye devam edilmesi gerekir.

FAZLA ÇALIŞMA ONAYI
İşçinin fazla çalışmaya onay vermesi yıllık 270 saatten fazla çalışmaya onay verdiği anlamına gelmeyecektir. Bu nedenle işçi 270 saatten fazla çalışmaya zorlanamaz.

FAZLA MESAİ DAHİL ÜCRET
Fazla çalışma dahil ücretin ödenmesi, işçinin yıl içindeki tüm fazla çalışmalarını kapsamaz. Bu nedenle 270 saate kadar (bazı istisnalar hariç) çalışmaları kapsar, sınırın üstü çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmesi gerekir.

DEVAMSIZLIK
İşçinin fazla çalışmaya onay vermemesi durumunda (zorunlu ve olağanüstü) durumlar harici fazla çalışma yapmak zorunda değil, fazla çalışmaya onay vermesi durumunda ise 270 saate kadar olan çalışmalar için fazla mesaiden kaçınamaz. (Bir ay öncesinden işverene yazılı başvuru ile fazla mesai yapmaktan vazgeçebilir)

Fazla çalışmaya onay vermeyen veya 270 saatten fazla çalışmaya zorlanmak istenen işçi fazla mesai yapmak zorunda değil, bu nedenle işçinin bu sürelerde çalışmaması devamsızlık olarak nitelendirilemez.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
İşçinin günlük 11, gece 7,5 saat çalışma sınırı (istisna hariç) vardır. Bu süreleri aşmayacak şekilde fazla çalışma yapabilir. Ancak burada sınır 270 saatin aşılması iş sağlığı ve güvenliği açısından da sorun teşkil edecektir. Zira işçinin iş dışı dinlenme süreleri azalmış ve fiziken ve ruhen yorulmaları artımış olacağından iş kazası olma riski de yükselecektir.

Ayrıca işçinin performansında da düşüş meydana geleceğinden dolayı fazla çalışma harici mesaisinde de sorunlar meydana gelecektir. Bir diğer sorunda işçinin sağlık problemlerinin artması olacaktır.

FESİH SÜRECİNE GİDEN YOL
İşçinin yoğun çalışma temposu doğrudan veya dolaylı olarak istifaya giden süreci de başlatabilir.
- Doğrudan etki edecek unsurlar (270 saatten fazla çalışmaya zorlanma, ara dinlenme sürelerinin azaltılması, iş sağlığı ve güvenliği tehliye düşürme)
- Dolayı etki edecek unsurlar (işçinin sağlık sorunları nedeniyle feshine yol açma, motivasyon düşüklüğü, çalışma saatlerinin işyerine bağlılığı azaltması) gibi.

Murat Delip

İş Hukuku | Bordrolama | İK Teknolojileri | Kişisel Gelişim | İçerik Üreticisi