Yurtdışı Hizmet Borçlanması Nedir, Kimler Yararlanabilir; Hangi Adımları Atmalısınız? |
23 Aralık 2024 | |
Yurtdışında çalışan ülkemiz vatandaşlarının emeklilik haklarının korunması amacıyla yürürlüğe giren 3201 sayılı "Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun" ile yurtdışında çalışan vatandaşlarımıza ve ev kadınlarına yurtdışı hizmet borçlanması hakkı tanınmıştır. Bu hakla, şartları oluşan her vatandaşımız ülkemizde emekli olabilir veya dul-yetim aylığı alabilir. Yurtdışı hizmet borçlanması kısmi olarak da yapılabilir.
1. Türk vatandaşı olmak:
2. Belirli nitelikte yurtdışı süreleri bulunmak:
3. Yurtdışı sürelerini belgelerle desteklemek: Genel olarak, ilgili ülkelerdeki Türk büyükelçilikleri, başkonsoloslukları, çalışma ve sosyal güvenlik müşavirlikleri veya ataşelikleri gibi temsilciliklerden alınacak hizmet belgesi. Ev hanımları için ikametgâh belgesi istenir. Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerin sigorta kurumlarınca verilen belgeler de geçerlidir. Gemi adamları ise çalıştıkları gemi ya da geminin bağlı bulunduğu iş yerlerinden alacakları sigortalılık sürelerini gösterir bonservislerini ibraz edebilirler.
Yurtdışında geçen sürelerin borçlandırılabilmesi için "Yurt Dışı Süreleri Borçlanma Talep Dilekçesi" usulüne göre doldurulup imzalandıktan sonra aslının SGK'nın ilgili birimine doğrudan verilmesi ya da posta yoluyla gönderilmesi gerekir. Borçlanma miktarı nasıl hesaplanır? Borçlanılacak her bir gün için tahakkuk ettirilecek borçlanma tutarı, başvuru tarihindeki 5510 sayılı Kanunun 82'nci maddesinde belirtilen prime esas asgari ve azami günlük kazanç arasında seçilecek günlük kazancın yüzde 45'idir.
Tahakkuk ettirilen ve iadeli taahhütlü olarak tebliğ edilen borcun, tebliğ edildiği tarihten itibaren 3 ay içinde SGK hesabında olacak şekilde ödenmesi gerekir. Borcun, tebliğ tarihinden itibaren 3 ay içinde Kurum hesabında olacak şekilde ödenmemesi halinde borçlanma işlemi geçersiz sayılır. Tekrardan borçlanma yapılmak istendiğinde yeni bir başvuru gerekir.
Borçlanmalarının iptal edilmesi için yazılı başvuruda bulunanların ödedikleri borçlanma tutarının tamamı, faiz uygulanmaksızın Türk lirası olarak iade edilir. Kısmi iade mümkün değil. Ancak birden fazla borçlanma yapılmışsa, talep sahibinin yapmış olduğu borçlanmalardan bir ya da birkaçından vazgeçme hakkı da bulunur. Borçlandıkları hizmetleri ile malullük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalılar ile ölüm aylığı bağlanamayan hak sahiplerine başvuruları halinde ödenen borçlanma tutarının tamamı faiz uygulanmaksızın Türk lirası olarak iade edilir. Ancak, borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak aylık bağlanmış olanlar borçlanma talebinden vazgeçemezler ve bunların ödedikleri borçlanma tutarı iade edilmez. Okan Karagülle Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişi, eski SGK Denetmeni
|